اسلام به عنوان آیینى جاودانه و آسمانى كه حاوى دستوراتى سعادت‏بخش براى بشر است، نهاد خانواده را به عنوان كانونى مقدس، پایدار، عاطفى و پاك، ترسیم كرده است تا میهمانى كه به عنوان همسر، وارد عرصه زندگى مى‏شود ، با آرامش، عزت، محبت و شادمانى، یك مجموعه رو به گسترش را اداره كند.

قرآن مجید به پدران و مادران مسلمان دستور می دهد تا فرزندانشان را كه هنوز از نعمت تأهل برخوردار نشده‏ اند ، به این امر مقدس تشویق كرده ، زمینه‏ هاى زندگى سالم و حیات طیبه را براى آنان فراهم سازند و اگر شرایط ازدواج براى كسى وجود نداشته باشد ، اسلام راهكار بسیار ارزشمندى را معرفى می كند. راهكارى كه هم اجرایى است و براى تحقق آن مانعى وجود ندارد و هم پشتوانه بزرگى براى ورود به عرصه حیات اجتماعى در آینده است و آرامش را براى اعضاى خانواده، مهیا می ‏سازد. این راهكار مهم، عفت‏ ورزى است.
عفت ورزیدن براى یك انسان و مخصوصا برای جوان، ضرورت یك زندگى سالم، بانشاط و آرام است. ضرورتى كه تنها در سایه دین به دست می آید و در سایه خردمندى، رشد و كمال می یابد.

جوان امروز، نیازمند این آموزه‏هاست و پشت كردن به آنها، موجب سستى پیوند خانوادگى، نفوذ و حضور دیگران در عرصه زندگى، اختلاف، عدم اعتماد به یكدیگر، بیمارى‏هاى روحى - روانى، وسواس، سوءظن و ... خواهد شد.

1. عفت دل

یكى از موارد بسیار مهمى كه پیوند خانوادگى را پایدار می ‏سازد ، و قبل از ازدواج به جوان برای حفظ پاکدامنی اش کمک می کند ، رعایت عفت دل است. خانه‏اى كه تار و پود آن از عشق و محبت ساخته نشود ، خانه‏اى پایدار در برابر طوفان‏هاى سهمگین و لرزش‏هاى فراوان نیست. خانه‏اى كه در آن، افراد فراوانى حضور یابند و معشوق یا عاشق احساس نكند كه آن خانه براى سكونت وى آماده است، ثبات نخواهد داشت.

مرد شایسته، عرصه دل را در اختیار زن شایسته قرار مى‏دهد و جز او را به این حرم راه نمى‏دهد و فضاى اندیشه و دل را معطر به صفاى او می كند؛ زن شایسته نیز چنین می كند و اگر چنین شد، خداوند، از فضل خویش، آنان را بی ‏نیاز خواهد كرد و این وعده خدا، حتمى است كه فرمود: زنان پاك، براى مردان پاك هستند.1

2. عفت نگاه

قرآن مجید به دین باوران دستور مى‏دهد كه چشمان خویش را بی پروا بر هر كس نگشایند. به چشمانت بیاموز كه هر كس، ارزش دیدن ندارد؛ زیرا چشم انسان، عرصه واردات دل و فكر او را فراهم می ‏سازد.

نگاه به نامحرم كه زمینه فساد را فراهم می ‏كند ، حرام شمرده شده است . جوان پاکدامن ، بر هر آن‏چه می ‏رسد ، بی پروا، چشم نمی گشاید و نگاه خویش را محدود می سازد. اگر كسى عفتِ نگاه نداشته باشد ، چه بسا كه به بی عفتى در عرصه‏ هاى دیگر دچار شود. این عفت، خاص مردان نیست بلكه زن هم باید عفت را رعایت كند.

3. عفت كلام

عفت نگاه، پرهیز از نگاه‏هاى آلوده است كه نتیجه این پرهیز ، پاكى دل و اندیشه ، از واردات ناشایست است ولى عفت كلام، پاك ساختن عرصه صادرات دل است. آنان كه بى‏محابا از هر چه بخواهند ، سخن مى‏گویند ، هر واژه‏اى را بر زبان می آورند و در پردازش كلمات خویش، محاسبه دقیقى ندارند، نه ارزش خویش را حرمت می ‏نهند و نه ارزش مخاطب را.

بسیارى از جوانان ، نمى‏توانند برخى از واژه‏هاى ناشایست شنیده شده را بیان كنند و با نگفتن آن، شادمان‏ترند كه این، از سلامت روح و بهداشت روانشان حكایت دارد و در مقابل، كسانى یافت مى‏شوند كه بسیار مشتاقند تا هر واژگانى را به كار گیرند و از هر موضوعى - حتى ناشایست - سخن گویند كه این، نشان از عدم تربیت درست دارد.

4. عفت دامن

یكى از مؤلفه‏ هاى مهم عفت، عفت دامن است. پاكدامنى، از نوجوانى و جوانى سرچشمه می گیرد و در دوران میان‏سالى و كهن‏سالى، ثمره‏اش به بار می ‏نشیند. بدترین خیانت‏ها، خیانت در این عرصه است و غریزه جنسى، اگر درست در اختیار قرار نگیرد ، انسان را به ورطه‏ هاى خطر می كشاند. در قرآن آمده است: به زنا، نزدیك نشوید؛2 نه این كه زنا نكنید یعنى حتى باید از لغزش‏گاه‏هاى این خطر مهلك، پرهیز كرد.

5. عفت شكم

یكى از عوامل بدبختى انسان‏ها، بی پروایى در خوراك است یعنى این كه انسان هر چه بیابد ، بخورد و از هر راهى، كسب ثروت كند. غذاى حرام موجب شد كه مسلمان‏نمایان، در كربلا، در مقابل فرزند رسول خدا صلی اللَّه‏ علیه‏ وآله صف‏آرایى و به كشتن او افتخار كنند. امام حسین علیه‏السلام فرمود: اگر نبود طعام‏هاى حرامى كه شكم‏هایتان پر از آن گشته است، چنین بى‏پروا، در قتل من تلاش نمى‏كردید.

عفت شكم نیز در عفت دل، تأثیر فراوانى دارد. طعام آلوده، جسم را می آزارد و طعام ناپاك، روح را. غذاى حرام، روح را از پرواز باز می دارد و حریم زندگى را بر خطرها می گشاید؛ پس باید در غذایى كه می خوریم، دقت كنیم.

پرهیز از گشاده ‏دستى در چشم دوختن، اجتناب از سخن ناروا گفتن یا شنیدن، دورى از اختلاط بى‏جا و بی مورد، خوددارى از خودنمایى و بدن‏نمایى، مواظبت از جسم، روزه‏دارى براى تقویت اراده و كنترل نفس و تربیت جنسى صحیح، راه‏كارى‏هایى هستند كه غفلت از آنها، در همه زمان‏ها، انسان را به سقوط می كشاند.

جامعه امروز، هم در سن ازدواج ، هم در نوع زندگى اجتماعى و تحصیلى، هم در بافت خانوادگى و هم در زمینه فراوانى زمینه‏ هاى گناه، با جامعه دیروز، متفاوت است. نوجوان دیروز، می توانست بدون شغل و تحصیلات عالى، ازدواج كند و در كنار خانواده خویش، روزگار بگذراند. دیروز، زمینه‏ هاى آلودگى صوتى و تصویرى و... آن قدر فراوان نبود؛ شرایط دورى از خانواده و اختلاط میان دو جنس، این قدر شایع و دسترسى به نامحرم، بدین صورت آسان نبود.

دوست عزیز! انسان شایسته، در هر عصر و زمینه، باید در مقابل آسیب‏ها و خطرها، قد برافرازد و ناملایمات را هموار سازد. راهكار عفت براى جامعه امروز، دیروز و فردا، كارگشاست.

راهكار اصلى، پرهیز از شیطان و تلاش دائمى در بندگى خداست كه این، صراط مستقیم سعادت و نجات است؛الا تعبدوا الشیطان و ان اعبدونى هذا صراط المستقیم3.

پی نوشت ها :

1. نور، آیه 26.

2. اسراء، آیه 32.

3. یس، آیه 60.


منبع: ایران ناز