قلعه جوشین در ۲۶ کیلومتری غرب ورزقان و ۶ کیلومتری روستای جوشین و در قلب محال تاریخی دیزمار ارسباران بمرکزیت شهر باستانی خاروانا در یک منطقه کوهستانی سخت‌گذر در بالای یک کوه مرتفع قرار گرفته‌است. در کاوش‌هایی که در آن صورت گرفته، سفالینه‌هایی از هزارهٔ اول قبل از میلاد و قرون اولیه اسلام به دست آمده‌است.

قلعه جوشون که احتمالا از قلعه های بابک خرمدین بوده(مطمئن نیستم چون کسی رو پیدا نکردم که در این زمینه اطلاعات کاملی داشته باشه) و در حال حاضر بقایای بسیار کمی از آن به جا مانده بر فراز یک کوه صخره ای در یک منطقه کوهستانی زیبا در شمال غربی شهر ورزقان واقع شده است. ارتفاع قله از سطح دریا در حدود 1800 متر می باشد(از نظر ارتفاعی چندان ارزش کوهنوردی نداره بیشتر ارزش کوهنوردی اون بدلیل مسیر صعب العبور صعوده. مسیر کوهپیمایی این قلعه که نیاز به تجهیزات خاصی نداره ضلع شمالی اونه.

از سایر جهات نیاز به صخره نوردی با تجهیزات کامل داره). مسیر رفت از تبریز به ورزقان و از آنجا در جهت شمال غربی به طرف روستای خاروانا می باشد. فاصله تبریز تا ورزقان 97 کیلومتر و فاصله ورزقان تا پای قلعه هم باید چیزی در حدود 45 کیلومتر باشه.

قدمت این قلعه به هزارهٔ اول قبل از میلاد و قرون اولیهٔ اسلامي می‌رسد.

قلعه تاریخی جوشین در قلب دیزمار و در 30 کیلومتری غرب خاروانا مرکز محال دیزمار ارسباران و مابین روستای گال (گلو) و روستای جوشین واقع شده است.دره رود جوشین ارتفاعات رشته کوه پیر سقا را از ارتفاعات قلعه جوشین جدا کرده است.در گذشته گردنه صعب العبور گال در مجاورت قلعه جوشین ، عمده‌ترین مرکز تجمع راهزنان بوده است.

قلعه در بالای کوهی بنا شده است که شیب سه طرف آن بقدری تند است که نمی‌توان بالا رفت.فقط از یک مسیر تنگ کوهستانی یک یا دو نفر به زور می‌توانند بالا روند. این قلعه جنبه دفاعی دارد.گفته می‌شود در زمان حمله اعراب در زمان خلیفه دوم ، قلعه جوشین مرکز مقاومت مردم محلی دیزمار بوده است و اعراب بارها شکست خوردند و در نهایت با خدعه توانستند این قلعه را تسخیر کنند. در این قلعه اتاق‌هایی با سنگ و ملات آهک و گچ جهت زندگی افراد در بالای کوه ساخته‌اند و حوضچه‌هایی جهت ذخیره آب در دامنه کوه ساخته‌اند.سفال‌هایی که در دامنه قلعه جوشین پیدا شده است به دوران هخامنشیان تا سده ششم بعد از اسلام مربوط است.

منابع :

wikipedia.org

dezmar.blogfa.com