صدای رسا
2013-08-04, 03:26
فرامرز پایور، (۲۱ بهمن (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B2%DB%B1_%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86) ۱۳۱۱ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B1%DB%B1) -) استاد برجستهٔ موسیقی ایرانی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A7%DB%8C% D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C)، آهنگ‌ساز و نوازنده سرشناس سنتور (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B1) است. وی از جمله تأثیرگذارترین چهره‌های موسیقی ایرانی و اصلی‌ترین پایه‌گذار گروه‌نوازی در موسیقی سنتی ایرانی است.
آغاز کار هنری فرامرز پایور در ۲۱ بهمن سال ۱۳۱۱ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B1%DB%B1) در تهران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86) به دنیا آمد. پدرش علی پایور، هنرمند نقاش و استاد زبان فرانسه در دانشگاه تهران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA% D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86) و پدربزرگش مصورالدوله، نقاش چیره‌دست دوره قاجار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1) بود که با نواختن ویولن (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%86)، سنتور (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B1) و سه‌تار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D8%B1) آشنایی داشت.
وی در سن ۱۷ سالگی، آموزش موسیقی را نزد استاد ابوالحسن صبا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88% D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D8%A8%D8%A7) آغاز کرد و همچنین از محضر استادانی چون عبدالله دوامی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AF% D9%88%D8%A7%D9%85%DB%8C) و نورعلی برومند (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%B1% D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF) بهره برد. هنگامی که فرامرز پایور برای فراگیری سنتور به کلاس درس استاد ابوالحسن صبا در خیابان ظهیرالاسلام رفت، سه سال از درگذشت آخرین بازماندهٔ سنتورنوازان افسانه‌ای از نسل قدیم، استاد حبیب سماعی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%A8%DB%8C% D8%A8_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C)، می‌گذشت. استاد ابوالحسن صبا که خود در دوره نوجوانی، سنتورنوازی را نزد علی اکبرخان شاهی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D8 %A8%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB% 8C&action=edit&redlink=1) و با تکنیکی متفاوت با روش خاندان سماعی فراگرفته بود، پس از مدتی معاشرت با حبیب سماعی، روش سنتورنوازی او را برتر از استاد پیشین خود یافت. بنابراین با تلاش فراوان پاره‌ای از بداهه‌نوازی‌های (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%8 8%D8%A7%D8%B2%DB%8C) وی را نت‌نویسی کرد. سپس استاد صبا تلاش کرد تا با آموزش روش صحیح سنتورنوازی به تعدادی از شاگردانش، از منسوخ شدن روش سنتورنوازی نزدیک به موازین هنری و زیباشناسی موسیقی دستگاهی ایران جلوگیری کند. در همین دوران، فرامرز پایور، یکی از برجسته‌ترین شاگردان استاد صبا شد و تا سال ۱۳۳۶ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B3%DB%B6) که استاد صبا درگذشت، از آموزش‌های وی بهره برد.
فعالیت حرفه‌ای فرامرز پایور از سال ۱۳۳۳، فعالیت خود را در وزارت فرهنگ و هنر وقت و از سال ۱۳۳۷ تدریس سنتور را در هنرستان عالی موسیقی ملی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9% D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%D B%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C) آغاز کرد. او اولین سنتورنوازی بود که روی سنتور، نواسازی می‌کرد و تنها در پی بداهه‌نوازی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%8 8%D8%A7%D8%B2%DB%8C) نبود. به بیان دیگر، اولین آهنگ‌سازی بود که ساز تخصصی او، سنتور بود.
او سپس هارمونی و کمپوزیسیون را در کلاس استاد بزرگ آن زمان، امانوئل ملیک اصلانیان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84_%D9%85% D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D9%86%D B%8C%D8%A7%D9%86) آموخت. در سال ۱۳۴۱ برای ادامه تحصیلات کلاسیک خود، از طرف وزارت فرهنگ و هنر به انگلستان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86) فرستاده شد. از دانشگاه کمبریج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9% D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC) در زبان و ادبیات انگلیسی دانشنامه گرفت و در تمام این سال‌ها تلاش فراوانی در جهت معرفی موسیقی ایرانی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A7%DB%8C% D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C) و سنتور به محافل دانشگاهی انگلستان انجام داد که برنامه‌های دلپذیری از آن سال‌ها در آرشیو رادیو بی‌بی‌سی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D B%8C) وجود دارد.در این سال‌ها، برای شناساندن موسیقی اصیل ایرانی، از طرف دانشگاه لندن و دانشگاه کمبریج از او خواسته شد تا کنفرانس‌هایی در این زمینه همراه با ساز خود ترتیب دهد. همه این کنفرانس‌ها با موفقیت انجام شد و از سوی این دانشگاه‌ها به دریافت جوایزی نائل گردید.
فعالیت‌های فرامرز پایور را در زمینه موسیقی می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
بیش از هزار و پانصد ساعت اجرای گروهی و فردی روی صحنه‌های داخل و خارج از کشور
آهنگ‌سازی و تنظیم قطعات فراوان موسیقی
تدریس صدها شاگرد از چهار نسل متوالی
نت‌نویسی قطعات فراوانی از پیشینیان
حضور در هنرستان و هنرکده موسیقی ملی، اداره هنرهای زیبا و واحد موسیقی رادیو تلویزیون ملی ایران
نگارش کتب آموزشی سنتور (دومین کتاب «دستور سنتور» را در ۱۳۴۰ بعد از زنده یاد حسین صبا نوشت که تاکنون پرفروش‌ترین کتاب آموزش موسیقی در ایران بوده‌است.)
نظارت بر کار گروه‌های دیگر و تصحیح آنها
کار با خوانندگان بسیاری از جمله عبدالوهاب شهیدی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9% 88%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8 C&action=edit&redlink=1)، استاد شجریان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85% D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D 8%A7%D9%86)، محمود خوانساری (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8 %AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1)، احمد ابراهیمی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8 %A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1)، خاطره پروانه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88% D8%A7%D9%86%D9%87)، سیما بینا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7) ، نادر گلچین (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D9 %84%DA%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1)، سروش ایزدی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%A7%DB %8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1)، شهرام ناظری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B8% D8%B1%DB%8C)، حمیدرضا نوربخش (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%86% D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4) و علی رستمیان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8 %AA%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1).
در واقع، تلاش‌های فرامرز پایور، پلی بود بین میراث صبا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_% D8%B5%D8%A8%D8%A7) و محجوبی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AC% D9%88%D8%A8%DB%8C) و جریانی که جوانان موسیقی‌دان و تحصیل‌کرده در دانشکده هنرهای زیبا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%A9%D8%AF%D9%87_%D9%87% D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D 8%A7) از اوایل دهه ۱۳۵۰ به راه انداختند و الگوی موسیقی ایرانی امروزی شدند. در فاصله زمانی بین این دو، یعنی حدود پانزده سال، هیچ کس جز فرامرز پایور، کار جدی و پی‌گیر در زمینهٔ موسیقی اصیل انجام نمی‌داد.
وی در اجراهای گروهی خود با تعدادی از نخبگان موسیقی ایرانی مانند جلیل شهناز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%A7% D8%B2) و هوشنگ ظریف (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%B8%D8%B1%DB%8C% D9%81) (تار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1))، رحمت‌الله بدیعی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%8 4%D9%87_%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%DB%8C) و علی اصغر بهاری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%A8 %D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C) (کمانچه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%87))، حسن ناهید (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AF) و محمد موسوی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88% DB%8C) (نی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C_%28%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9 %85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C%29))، حسین تهرانی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7% D9%86%DB%8C) و محمد اسماعیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7% D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C) (تنبک (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DA%A9)) همکاری کرده‌است. در دههٔ ۱۳۶۰ به همراهی جلیل شهناز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%A7% D8%B2)، علی اصغر بهاری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%A8 %D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C)، محمد موسوی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88% DB%8C) و محمد اسماعیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7% D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C)، «گروه اساتید» را تشکیل داد و سرپرستی، آهنگ‌سازی و نوازندگی سنتور را در آن به عهده گرفت. این گروه، آثار ماندگاری با محمدرضا شجریان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4% D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86) و شهرام ناظری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B8% D8%B1%DB%8C) ارائه دادند.
آلبوم‌ها
شهرناز (فرامرز پایور، حسین تهرانی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7% D9%86%DB%8C))
پرنیان (فرامرز پایور)
ضرباهنگ (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
شهرآشوب (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
دلنواز (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
کرشمه (اجرای آثار درویش‌خان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%AE%D8%A 7%D9%86) با ارکستر)
پریزاد (اجرای آثار درویش‌خان با ارکستر)
دلکش (اجرای آثار درویش‌خان با ارکستر)
دستگاه ماهور و سه‌گاه (فرامرز پایور، هوشنگ ظریف (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%B8%D8%B1%DB%8C% D9%81) و محمد اسماعیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7% D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C))
نغمه‌هایی در دستگاه شور و ماهور (ارکستر پایور)
شور، چهارگاه، به یاد حبیب سماعی (فرامرز پایور)
دستگاه همایون (فرامرز پایور، محمد اسماعیلی)
رهاورد (فرامرز پایور، جلیل شهناز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%A7% D8%B2)، محمد اسماعیلی)
چهارباغ (گروه اساتید به سرپرستی فرامرز پایور، خواننده: علی رستمیان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8 %AA%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1))
ضرب اصول (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
حاصل عمر (پایور، بهاری، تهرانی)
حکایت دل (گروه پایور، خواننده: علی رستمیان)
پراکنده (در خارج از ایران به اسم «یادگاری» منتشر شده‌است)
ارغوان (گروه پایور، خواننده:علی رستمیان)
شب مهتاب (مجموعه تصانیفی که علی رستمیان با گروه پایور خوانده‌است)
نوای دل
بداهه‌نوازی نوا، راست پنجگاه (فرامرز پایور)
رِنگ شهر آشوب (فرامرز پایور)
گروه‌نوازی
گفتگو (اجرای آثاری از فرامرز پایور)
پرده عشاق (گروه پایور، خواننده: محمدرضا نوربخش (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8% B6%D8%A7_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4&action=edit&redlink=1))
سروش بهار (ساخته استاد فرامرز پایور، خواننده: بهرام باجلان)
مویه (گروه دلنوازی با همکاری فرامرز پایور، جلیل شهناز، محمد موسوی)
دل شیدا (ارکستر پایور، آواز اصفهان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87% D8%A7%D9%86)، خواننده: شهرام ناظری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B8% D8%B1%DB%8C))
کنسرت اساتید موسیقی ایران (گروه اساتید، آواز ابوعطا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9% D8%B7%D8%A7)، خواننده: شهرام ناظری)
لیلی و مجنون (گروه پایور، دستگاه شور (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%88% D8%B1)، خواننده: شهرام ناظری)
خلوت گزیده (گروه اساتید به سرپرستی فرامرز پایور خواننده: محمدرضا شجریان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4% D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86))
کرشمه نرگس (فرامرز پایور، جلیل شهناز، محمد اسماعیلی)
راز دل
انتظار دل
انتشار مجموعه‌ای از آثار پایور به پاس نیم قرن فعالیت هنری وی از سوی موسسهٔ ماهور
هفت پیکر
آواز محمود کریمی (سنتور: فرامرز پایور، سه تار: داریوش صفوت (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D8%B5%D9%81% D9%88%D8%AA))
تنها یک خاطره (فرامرز پایور، محمدرضا لطفی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%84% D8%B7%D9%81%DB%8C))
تعدادی از برنامه‌های گلها با همکاری استاد فرامرز پایور: شماره ۱۰۳، ۱۰۷، ۱۲۳، ۱۲۴، ۱۳۳، ۱۳۷، ۱۵۰، ۱۵۶، ۱۵۸، ۱۶۲، ۱۸۱، ۱۸۲، ۱۸۳، ۱۸۵، ۱۰۲
و آثار بسیار دیگر
تألیف‌ها
دستور سنتور، ۱۳۳۵
سی قطعه چهارمضراب برای سنتور، ۱۳۵۱
هشت آهنگ اجرای سنتور، ۱۳۵۷
گفتگو، ۱۳۵۸
ردیف (چپ‌کوک) برای سنتور، ۱۳۵۹
دوره چپ‌کوک ردیف استاد صبا، ۱۳۵۹
فانوس، ۱۳۶۱
رِنگ شهرآشوب، ۱۳۶۳
ردیف ابتدایی، ۱۳۶۷
رهگذر (دونوازی برای سنتور و فلوت)، ۱۳۶۸
ردیف و تصانیف استاد دوامی، ۱۳۷۵
مجموعه پیش‌درآمد و رِنگ، ۱۳۷۷
سکته مغزی و خانه‌نشینی فرامرز پایور، در سال ۱۳۷۸ دچار عارضهٔ سکتهٔ مغزی شد و از آن زمان تاکنون نتوانسته فعالیت هنری خود را ادامه دهد. با این وجود، در این سال‌ها، برخی آثار قدیمی وی با تنظیم مهرداد دلنوازی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8% AF_%D8%AF%D9%84%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1) و خوانندگی سالار عقیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%B9%D9%82%DB%8C% D9%84%DB%8C) و با تأیید او تهیه و اجرا شدند.
منبع: بیتوته
آغاز کار هنری فرامرز پایور در ۲۱ بهمن سال ۱۳۱۱ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B1%DB%B1) در تهران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86) به دنیا آمد. پدرش علی پایور، هنرمند نقاش و استاد زبان فرانسه در دانشگاه تهران (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA% D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86) و پدربزرگش مصورالدوله، نقاش چیره‌دست دوره قاجار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1) بود که با نواختن ویولن (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%86)، سنتور (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B1) و سه‌تار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D8%B1) آشنایی داشت.
وی در سن ۱۷ سالگی، آموزش موسیقی را نزد استاد ابوالحسن صبا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88% D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B5%D8%A8%D8%A7) آغاز کرد و همچنین از محضر استادانی چون عبدالله دوامی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AF% D9%88%D8%A7%D9%85%DB%8C) و نورعلی برومند (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%B1% D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF) بهره برد. هنگامی که فرامرز پایور برای فراگیری سنتور به کلاس درس استاد ابوالحسن صبا در خیابان ظهیرالاسلام رفت، سه سال از درگذشت آخرین بازماندهٔ سنتورنوازان افسانه‌ای از نسل قدیم، استاد حبیب سماعی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%A8%DB%8C% D8%A8_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C)، می‌گذشت. استاد ابوالحسن صبا که خود در دوره نوجوانی، سنتورنوازی را نزد علی اکبرخان شاهی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D8 %A8%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB% 8C&action=edit&redlink=1) و با تکنیکی متفاوت با روش خاندان سماعی فراگرفته بود، پس از مدتی معاشرت با حبیب سماعی، روش سنتورنوازی او را برتر از استاد پیشین خود یافت. بنابراین با تلاش فراوان پاره‌ای از بداهه‌نوازی‌های (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%8 8%D8%A7%D8%B2%DB%8C) وی را نت‌نویسی کرد. سپس استاد صبا تلاش کرد تا با آموزش روش صحیح سنتورنوازی به تعدادی از شاگردانش، از منسوخ شدن روش سنتورنوازی نزدیک به موازین هنری و زیباشناسی موسیقی دستگاهی ایران جلوگیری کند. در همین دوران، فرامرز پایور، یکی از برجسته‌ترین شاگردان استاد صبا شد و تا سال ۱۳۳۶ (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B3%DB%B6) که استاد صبا درگذشت، از آموزش‌های وی بهره برد.
فعالیت حرفه‌ای فرامرز پایور از سال ۱۳۳۳، فعالیت خود را در وزارت فرهنگ و هنر وقت و از سال ۱۳۳۷ تدریس سنتور را در هنرستان عالی موسیقی ملی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9% D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%D B%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C) آغاز کرد. او اولین سنتورنوازی بود که روی سنتور، نواسازی می‌کرد و تنها در پی بداهه‌نوازی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%87%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%8 8%D8%A7%D8%B2%DB%8C) نبود. به بیان دیگر، اولین آهنگ‌سازی بود که ساز تخصصی او، سنتور بود.
او سپس هارمونی و کمپوزیسیون را در کلاس استاد بزرگ آن زمان، امانوئل ملیک اصلانیان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84_%D9%85% D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D9%86%D B%8C%D8%A7%D9%86) آموخت. در سال ۱۳۴۱ برای ادامه تحصیلات کلاسیک خود، از طرف وزارت فرهنگ و هنر به انگلستان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86) فرستاده شد. از دانشگاه کمبریج (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9% D9%85%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AC) در زبان و ادبیات انگلیسی دانشنامه گرفت و در تمام این سال‌ها تلاش فراوانی در جهت معرفی موسیقی ایرانی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%A7%DB%8C% D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C) و سنتور به محافل دانشگاهی انگلستان انجام داد که برنامه‌های دلپذیری از آن سال‌ها در آرشیو رادیو بی‌بی‌سی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D B%8C) وجود دارد.در این سال‌ها، برای شناساندن موسیقی اصیل ایرانی، از طرف دانشگاه لندن و دانشگاه کمبریج از او خواسته شد تا کنفرانس‌هایی در این زمینه همراه با ساز خود ترتیب دهد. همه این کنفرانس‌ها با موفقیت انجام شد و از سوی این دانشگاه‌ها به دریافت جوایزی نائل گردید.
فعالیت‌های فرامرز پایور را در زمینه موسیقی می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
بیش از هزار و پانصد ساعت اجرای گروهی و فردی روی صحنه‌های داخل و خارج از کشور
آهنگ‌سازی و تنظیم قطعات فراوان موسیقی
تدریس صدها شاگرد از چهار نسل متوالی
نت‌نویسی قطعات فراوانی از پیشینیان
حضور در هنرستان و هنرکده موسیقی ملی، اداره هنرهای زیبا و واحد موسیقی رادیو تلویزیون ملی ایران
نگارش کتب آموزشی سنتور (دومین کتاب «دستور سنتور» را در ۱۳۴۰ بعد از زنده یاد حسین صبا نوشت که تاکنون پرفروش‌ترین کتاب آموزش موسیقی در ایران بوده‌است.)
نظارت بر کار گروه‌های دیگر و تصحیح آنها
کار با خوانندگان بسیاری از جمله عبدالوهاب شهیدی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9% 88%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8 C&action=edit&redlink=1)، استاد شجریان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85% D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D 8%A7%D9%86)، محمود خوانساری (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8 %AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1)، احمد ابراهیمی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8 %A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1)، خاطره پروانه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88% D8%A7%D9%86%D9%87)، سیما بینا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%A7) ، نادر گلچین (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D9 %84%DA%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1)، سروش ایزدی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%A7%DB %8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1)، شهرام ناظری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B8% D8%B1%DB%8C)، حمیدرضا نوربخش (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%86% D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4) و علی رستمیان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8 %AA%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1).
در واقع، تلاش‌های فرامرز پایور، پلی بود بین میراث صبا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_% D8%B5%D8%A8%D8%A7) و محجوبی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AC% D9%88%D8%A8%DB%8C) و جریانی که جوانان موسیقی‌دان و تحصیل‌کرده در دانشکده هنرهای زیبا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%A9%D8%AF%D9%87_%D9%87% D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D 8%A7) از اوایل دهه ۱۳۵۰ به راه انداختند و الگوی موسیقی ایرانی امروزی شدند. در فاصله زمانی بین این دو، یعنی حدود پانزده سال، هیچ کس جز فرامرز پایور، کار جدی و پی‌گیر در زمینهٔ موسیقی اصیل انجام نمی‌داد.
وی در اجراهای گروهی خود با تعدادی از نخبگان موسیقی ایرانی مانند جلیل شهناز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%A7% D8%B2) و هوشنگ ظریف (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%B8%D8%B1%DB%8C% D9%81) (تار (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1))، رحمت‌الله بدیعی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%8 4%D9%87_%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%DB%8C) و علی اصغر بهاری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%A8 %D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C) (کمانچه (http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D9%87))، حسن ناهید (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AF) و محمد موسوی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88% DB%8C) (نی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C_%28%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9 %85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C%29))، حسین تهرانی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7% D9%86%DB%8C) و محمد اسماعیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7% D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C) (تنبک (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%A8%DA%A9)) همکاری کرده‌است. در دههٔ ۱۳۶۰ به همراهی جلیل شهناز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%A7% D8%B2)، علی اصغر بهاری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_%D8%A8 %D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C)، محمد موسوی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88% DB%8C) و محمد اسماعیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7% D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C)، «گروه اساتید» را تشکیل داد و سرپرستی، آهنگ‌سازی و نوازندگی سنتور را در آن به عهده گرفت. این گروه، آثار ماندگاری با محمدرضا شجریان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4% D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86) و شهرام ناظری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B8% D8%B1%DB%8C) ارائه دادند.
آلبوم‌ها
شهرناز (فرامرز پایور، حسین تهرانی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7% D9%86%DB%8C))
پرنیان (فرامرز پایور)
ضرباهنگ (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
شهرآشوب (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
دلنواز (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
کرشمه (اجرای آثار درویش‌خان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%AE%D8%A 7%D9%86) با ارکستر)
پریزاد (اجرای آثار درویش‌خان با ارکستر)
دلکش (اجرای آثار درویش‌خان با ارکستر)
دستگاه ماهور و سه‌گاه (فرامرز پایور، هوشنگ ظریف (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF_%D8%B8%D8%B1%DB%8C% D9%81) و محمد اسماعیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7% D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C))
نغمه‌هایی در دستگاه شور و ماهور (ارکستر پایور)
شور، چهارگاه، به یاد حبیب سماعی (فرامرز پایور)
دستگاه همایون (فرامرز پایور، محمد اسماعیلی)
رهاورد (فرامرز پایور، جلیل شهناز (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B4%D9%87%D9%86%D8%A7% D8%B2)، محمد اسماعیلی)
چهارباغ (گروه اساتید به سرپرستی فرامرز پایور، خواننده: علی رستمیان (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D8 %AA%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1))
ضرب اصول (فرامرز پایور، حسین تهرانی)
حاصل عمر (پایور، بهاری، تهرانی)
حکایت دل (گروه پایور، خواننده: علی رستمیان)
پراکنده (در خارج از ایران به اسم «یادگاری» منتشر شده‌است)
ارغوان (گروه پایور، خواننده:علی رستمیان)
شب مهتاب (مجموعه تصانیفی که علی رستمیان با گروه پایور خوانده‌است)
نوای دل
بداهه‌نوازی نوا، راست پنجگاه (فرامرز پایور)
رِنگ شهر آشوب (فرامرز پایور)
گروه‌نوازی
گفتگو (اجرای آثاری از فرامرز پایور)
پرده عشاق (گروه پایور، خواننده: محمدرضا نوربخش (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8% B6%D8%A7_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4&action=edit&redlink=1))
سروش بهار (ساخته استاد فرامرز پایور، خواننده: بهرام باجلان)
مویه (گروه دلنوازی با همکاری فرامرز پایور، جلیل شهناز، محمد موسوی)
دل شیدا (ارکستر پایور، آواز اصفهان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87% D8%A7%D9%86)، خواننده: شهرام ناظری (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B8% D8%B1%DB%8C))
کنسرت اساتید موسیقی ایران (گروه اساتید، آواز ابوعطا (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9% D8%B7%D8%A7)، خواننده: شهرام ناظری)
لیلی و مجنون (گروه پایور، دستگاه شور (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%88% D8%B1)، خواننده: شهرام ناظری)
خلوت گزیده (گروه اساتید به سرپرستی فرامرز پایور خواننده: محمدرضا شجریان (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4% D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86))
کرشمه نرگس (فرامرز پایور، جلیل شهناز، محمد اسماعیلی)
راز دل
انتظار دل
انتشار مجموعه‌ای از آثار پایور به پاس نیم قرن فعالیت هنری وی از سوی موسسهٔ ماهور
هفت پیکر
آواز محمود کریمی (سنتور: فرامرز پایور، سه تار: داریوش صفوت (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4_%D8%B5%D9%81% D9%88%D8%AA))
تنها یک خاطره (فرامرز پایور، محمدرضا لطفی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D9%84% D8%B7%D9%81%DB%8C))
تعدادی از برنامه‌های گلها با همکاری استاد فرامرز پایور: شماره ۱۰۳، ۱۰۷، ۱۲۳، ۱۲۴، ۱۳۳، ۱۳۷، ۱۵۰، ۱۵۶، ۱۵۸، ۱۶۲، ۱۸۱، ۱۸۲، ۱۸۳، ۱۸۵، ۱۰۲
و آثار بسیار دیگر
تألیف‌ها
دستور سنتور، ۱۳۳۵
سی قطعه چهارمضراب برای سنتور، ۱۳۵۱
هشت آهنگ اجرای سنتور، ۱۳۵۷
گفتگو، ۱۳۵۸
ردیف (چپ‌کوک) برای سنتور، ۱۳۵۹
دوره چپ‌کوک ردیف استاد صبا، ۱۳۵۹
فانوس، ۱۳۶۱
رِنگ شهرآشوب، ۱۳۶۳
ردیف ابتدایی، ۱۳۶۷
رهگذر (دونوازی برای سنتور و فلوت)، ۱۳۶۸
ردیف و تصانیف استاد دوامی، ۱۳۷۵
مجموعه پیش‌درآمد و رِنگ، ۱۳۷۷
سکته مغزی و خانه‌نشینی فرامرز پایور، در سال ۱۳۷۸ دچار عارضهٔ سکتهٔ مغزی شد و از آن زمان تاکنون نتوانسته فعالیت هنری خود را ادامه دهد. با این وجود، در این سال‌ها، برخی آثار قدیمی وی با تنظیم مهرداد دلنوازی (http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8% AF_%D8%AF%D9%84%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1) و خوانندگی سالار عقیلی (http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%B9%D9%82%DB%8C% D9%84%DB%8C) و با تأیید او تهیه و اجرا شدند.
منبع: بیتوته