http://img7.irna.ir/1392/13920523/80773536/80773536-4736748.jpg


اغلب افراد به دليل دشواري رژيم هاي ورزشي و غذايي، داروهاي لاغري را بدون تجويز پزشك و تنها به توصيه ديگران يا براساس تبليغات آن، تهيه كرده و دچار عوارض جبران ناپذيري مانند افتادگي شديد پوست مي شوند.
انواع حساسيت هاي پوستي، مشكلات گوارشي و كبدي و همچنين بيماري هاي قلبي و عروقي از پيامدهاي استفاده از اينگونه داروهاي لاغري به شمار مي روند.
اين درحالي است كه مي توان با تغيير در سبك زندگي و اصلاح رژيم غذايي و فعاليت فيزيكي بدن، وزن را كاهش داد.
به گفته متخصصان مربوطه ، درمان دارويي فقط براي افرادي كه بعد از شش ماه تغيير در سبك زندگي قادر به كاستن حداقل نيم كيلوگرم از وزن خود نبوده اند يا افرادي كه به شدت چاق بوده و اضافه وزن آنها خطرات زيادي براي سلامتي آنها دارد، مورد استفاده قرار مي گيرد.
بخش قابل توجهي از شكايت هاي مردمي در زمينه داروها نيز مربوط به داروها و مكمل هاي لاغري است.
مركز پاسخگويي سلامت ۱۴۹۰ كه مردم در تماس با آن شكايات دارويي خود را مطرح مي كنند به معرفي عوارض داروهاي لاغري پرداخته است.
فقط دو دارو موسوم به داروي ارليستات ( xenical ) و سيبوترامين ( meridia ) تنها داروهاي مورد تاييد سازمان غذا و داروي آمريكا FDA به عنوان معتبرترين سازمان دارويي جهان براي استفاده طولاني مدت در چاقي به شمار مي روند.
با اين وجود داروي سيبوترامين ، عوارض جانبي مانند سردرد، اضطراب، يبوست و فشار خون را به همراه دارد و افرادي كه دچار فشار خون نامنظم، تپش قلب، بيماري قلبي يا سكته هستند نبايد از اين دارو استفاده كنند.
مصرف قرص ارليستات نيز عوارضي مانند دفع مدفوع مكرر و چرب، اسهال، دل درد، اضطراب، سرگيجه و ناراحتي هاي روده اي را به همراه دارد.

انواع داروهاي مورد استفاده در چاقي


داروهاي مورد استفاده در چاقي به چند گروه مانند داروهاي كاهش دهنده اشتها، داروهاي جلوگيري كننده از جذب چربي در دستگاه گوارش ، سوزاننده چربي و افزايش دهنده سوخت وساز بدن ، داروهاي گياهي و ملين ها تقسيم مي شوند.

داروهاي كاهش دهنده اشتها


اين داروها مدت هاي زيادي است كه مورد استفاده قرار مي گيرند اما عوارض شديد بدني براي مصرف كنندگان به همراه دارند.
اين داروها شامل چند گروه هستند كه يك گروه از آنها موسوم به سيبوترامين ( مريديا ) حتما بايد با كنترل ضربان قلب و فشار خون براي بيمار تجويز شود.
متخصصان دارويي توصيه مي كنند كه اين دارو ها را در افراد مسن و كودكان نبايد استفاده كرد.

داروهاي جلوگيري كننده از جذب چربي در دستگاه گوارش


مصرف اين داروها موجب تجزيه نشدن چربي ها در روده و منجر به اسهال مي شوند. از آنجايي كه اين داروها معمولا جذب بدن نمي شوند جزو دسته داروهايي هستند كه عوارض كمتري دارند.
با اين وجود مصرف اين داروها در طولاني مدت باعث دفع ويتامين هاي محلول در چربي ( D, E, A, K ) شده و فرد را با سوء تغذيه روبرو مي كند كه بايد به عنوان مكمل ، ويتامين هاي محلول در چربي را براي فرد تجويز كرد.

داروهاي سوزانده چربي


گروه داروهايي كه با نام سوزاننده چربي و افزايش دهنده سوخت وساز بدن به بازار عرضه مي شود.
امروزه در ماهواره ها و در سطح كشور ، تبليغات زيادي براي اينگونه داروها مي شود كه عوارض زيادي دارند.
اينگونه داروها عمدتا از هند و پاكستان وارد مي شود و خيلي هم گران هستند؛ از اين دسته داروها مي توان از دارويي موسوم به زايمكس ( zymax ) نام برد؛ اين دارو تا زماني كه مصرف شود روند كاهش وزن را سرعت مي بخشد اما در صورت قطع دارو، عدم تحرك و عدم ارايه رژيم لاغري، افزايش وزن آغاز و اثرات دارو خنثي مي شود.
داروي ديگري موسوم به زنادرين ( zenadrine ) با افزايش مصرف انرژي موجب تسريع لاغري خواهد شد.
قرص اسيد سيب Cidervinegar نيز موجب سوخت چربي هاي بدن مي شود اما قرص هاي چربي سوز اغلب داراي موادي موسوم به كافئين و افدرين هستند كه اين مواد عوارض بسيار زيادي دارند.
اين داروها سوخت و ساز بدن را بالا برده، به دستگاه گوارش آسيب رسانده و باعث مي شوند چربي وارد چرخه سوخت نشود.
اين داروها با از بين بردن چربي هاي سلولي به بدن آسيب مي رساند. بي احتياطي و نا آگاهانه مصرف كردن آنها باعث مشكلات قلبي عروقي و مرگ مي شود.

ملين ها


اگر بيمار بتواند گروه دارويي ملين ها (نرم كننده دستگاه گوارش) را تحمل كند اثرات مطلوبي بر جا مي گذارد. مثلا مليني موسوم به پودر دينه برن ( dineh bran ) كه در دسترس است دو قاشق آن را داخل يك ليوان شير يا آب ميوه مخلوط كرده و نيم ساعت قبل از ناهار و شام مصرف شود. اين پودر باعث كاهش اشتها و كاهش جذب در دستگاه گوارش مي شود.

داروهاي گياهي


قرص گياهي موسوم به كارويل براي لاغري وجود دارد كه از چهار گياه كرفس، زيره سبز، ترشك و انيسون ، ساخته شده است.
اين دارو در كاهش وزن و اشتها موثر است اما مصرف اين فرآورده در بيماران كليوي و مادران باردار ممنوع است.
مصرف زياد و طولاني مدت اين دارو موجب بروز اختلال آب و الكتروليت هاي موجود در بدن مي شود.
داروي گياهي ديگر موسوم به قرص گياهي اسليم كوئيك ( Slim quick ) از طريق كم كردن اشتها موجب كاهش وزن مي شود و از عصاره خشك و پودر بذر گياه كرفس ، شويد و چاي سبز تشكيل شده اما از مصرف اين دارو نيز بايد در حساسيت هاي گياهي و همزمان با داروهاي فشار خون پرهيز كرد.

قرص متفورمين


برخي از افراد براي لاغر شدن از دارويي موسوم به قرص متفورمين استفاده مي كنند، در صورتي مصرف اين قرص در چاقي مجاز است كه فرد علايم سندرم متابوليك (نوعي بيماري چاقي) را داشته باشد.
اگر فرد با مصرف اين قرص دچار علايمي مانند خستگي، تنگي نفس، درد معده، خواب آلودگي، دردهاي عضلاني، شد بايد فورا به پزشك اطلاع دهد چراكه اين علايم مي تواند براي سلامت فرد خطرناك باشد.

قرص لوتيروكسين


برخي ديگر از افراد براي لاغر شدن از دارويي موسوم به قرص لوتيروكسين استفاده مي كنند كه اين قرص باعث افزايش متابوليسم (سوخت و ساز) بدن مي شود.
اين قرص در صورتي در چاقي مصرف مي شود كه فرد داراي كم كاري تيروئيد باشد اما درصورت طبيعي بودن عملكرد تيروئيد، موجب اختلال در كاركرد تيروئيد مي شود.
مصرف كنندگان اين قرص در صورت بروز هر كدام از علايم تنگي نفس، تندي ضربان قلب، سردرد شديد، درد قفسه سينه و بثورات جلدي شدند بايد مصرف دارو را قطع كرده و به پزشك اطلاع دهند.
علايم اسهال، تب، عدم تحمل گرما، تعريق، بي قراري، تحريك پذيري، لرزش دستان، كاهش وزن، تغيير اشتها، مشكل در به خواب رفتن و تغيير در عادت ماهيانه، هنگام مصرف اين دارو به معناي آن است اين دارو بيش از نياز بدن مصرف شده و فرد دچار علايم پركاري تيروئيد شده اند بنابراين با دستور پزشك بايد دوز دارو را كاهش داد.

داروهاي موضعي


براي افراد براي لاغري از داروهاي موضعي شامل ژل ها، محلول ها و چسب هاي لاغري مي شود. اين داروها اثرات بسيار ضعيفي در چاقي موضعي دارند.
متخصصان دارويي توصيه مي كنند كه افراد براي لاغري از مثلث رژيم غذايي، دارو و فعاليت فيزيكي پيروي كنند چرا كه كاهش وزن در كنار رژيم غذايي سالم و كم كالري و فعاليت فيزيكي مي تواند براي فرد موثر باشد.
كارشناسان بهداشتي به افراد هشدار مي دهند كه از مصرف خودسرانه دارو اجتناب كرده و تجويز دارو را به پزشك واگذار كنند.

منبع: ایرنا