جهانی شدن با مفهوم امروزی خود محصول انقلاب ارتباطات است .
ارتباطات اگر چه فرصت بسیار مناسبی را به خصوص برای کشور های در حال توسعه برای طرح خود به وجود اورده است اما با از میان بردن مرزها و فضاها و زمان ها چالش های زیادی هم با این حکومت ها و ملت ها و مخصوصا انسان ها که محور اصلی این جریان هستند پدید اورده است .
حال با عنایت به مسئله فوق سوال مطرح شده این است که چگونه تکنولوژی ها ی نوین ارتباطی و تشکیل جامعه اطلاعاتی به عنوان یکی از ابزار های اصلی جهانی شدن می تواند بر روی هویت و فرهنگ که منبع هویت است تاثیر بگذارد و باعث چه تغییراتی خواهد شد ؟

تعریف جهانی شدن
جهانی شد ن تعاریف متعددی دارد . یکی از معانی ان یکسان شدن و مشابه کردن دنیا است .
دورویکرد نسبت به جهانی شدن وجود دارد :

۱- پروسه جهانی شدن ۲- پروژه جهانی سازی
عده ای معتقدند که جهانی شدن یک پروسه است . جریان و روندی طبیعی که به علت پیشرفت تکنیکی و علمی شکل گرفته است و هیچ کس دخالتی در ان نداشته است و برخی دیگر بر این عقیده اند که این مسئله پروژه ای
هدایت شده از سوی غرب با هدف مشروعیت بخشیدن به سلطه و هژمونی غرب است که به ان جهانی سازی اطلاق می شو د .اما در نهایت هردو انها یکسان سازی در جهان است .
و دیدگاهی که ما در این مقاله پی گرفته ایم رویکرد دوم است . زیرا امروزه برخی کشور های قدرتمند به علت در اختیار داشتن ابزار ها و لوازم قدرت جهانی دست یابی به تکنولوژی برتر ارتباطی خود را سردمدار جهانی سازی میدانند واز میان لایه های اتصال ات گسترده و پیچیده شبکه ای انبوهی از اطلاعات الگو های ساخته شده خود را منتقل کرده و این امر عاملی برای تسلط انها می شود .

جهانی شدن ارتباطات

انقلاب ارتباطاب نوع جدیدی از ارتباطات مجازی که خالی از روح حاکم بر روابط واقعی اجتماعی است را به وجود می اورد . زمانی که از طریق ماهواره و اینترنت و … جهان جدیدی به موازات جهان واقعی به وجود می اید . که دارای دو ویژگی اصلی است .

فرهنگ واقعیت مجازی

رسانه های الکترونی مخاطبان وسیع و متکثری دارند که مجموعه هایی از حیث محتوای نمادین به این افراد عرضه می کند . فضای مجازی شکل می گیرد و فرهنگ ها همه از طریق واسطه های الکترونی منتقل می شود .

زمان بی زمان و فضای جریان ها

مفاهیم زمان و مکان معانی تازه ای پیدا می کند . فواصل زمانی و مکانی عملا از میان برداشته می شود و انتقال این اطلاعات و داده های و سرمایه ها وامکان ارتباط همزمان میان افراد در نقاط مختلف به وجود می اید .

ارتباطات جهانی شده و تهدیدات فرهنگی

با توجه به پروژه جهانی سازی جهانی شدن فرهنگ یعنی تز همگون شدن فرهنگی از طریق غربی شدن . اما به طور کلی استدلال جهانی شدن فرهنگی نوعی به هم پیوستگی فرهنگی در سراسر جهان است .
اما ظهور انقلاب ارتباطاتی فضای امن فرهنگ را از میان می برد و هر فرهنگی در فضایی قرار می گیرد که امکان ظهور فرهنگ های دیگر هم می رود .
انتشار سریع ایده ها از طریق فن اوری بر گوناگونی اجزای فرهنگی افزوده است . تنوع و تکثر امکان تجلی و بروزپاره فرهنگ ها را به وجود می اورد و زمینه ظهور محصولات فرهنگی در عرصه بین المللی فراهم می کند .
اختلاط میان فرهنگ ها ممکن است باعث ایجاد فرهنگی شبیه سازی شده شود که در عمق هیچ گونه رابطه ای با نیاز های یک جامعه نداشته باشد و به دنبال ان ثبات فرهنگی از میان می رود و ناپایداری فرهنگی ایجاد می شود .
زمانی که افراد با گزینه های مختلف فرهنگی برخورد می کنند به یک مبادله نمادین دست می زنند . انها تصمیم می گیرند فرهنگ خود را مبادله کنند چون فکر می کنند فرهنگ های سنتی توان اجابت کلیه نیازمندی های بشر امروزی را ندارد و لذا بشر امروزی دست به گزینش فرهنگی می زند .
در پروژه عظیم جهانی شدن رسانه های جمعی باقدرت ارسال ایده های متفاوت روند نهادینه شدن ارزشهای اجتماعی را تضعیف می کند و انتقال انگاره های از هم گسیخته غیر بومی و فراملی را فراهم می کند .

جهانی شدن رسانه ها و ایجاد هویت های مجازی

در ابتدا به رابطه میان فرهنگ و هوبیت می پردازیم .
فرهنگ منبع هویت است . افراد با توسل به اجزا و عناصر فرهنگی گوناگون هویت می یابند . در جوامع سنتی فرهنگ به علت ایجاد تفاوت افرینی و معنا بخشی بسیار بالا هویت سازی خوبی را انجام می داد .
هویت یک سیستم کنترل است که مجموعه ای از هنجار های و ضد هنجار ها در فرد و جامعه به وجود اورده است . مجموعه معنایی است که چگونه بودن را در خصوص نقش های اجتماعی به افراد القا می کند و یا وضعیتی است که به فرد می گوید او کیست و مجموعه معانی را برای فرد تولید می کند که مرجع کیستی و چیستی او را تشکیل می دهد .
مارسل مرل از سومین رویداد بزرگ تاریخ جهان به عنوان فروپاشی فضا و نفوذ پذیری مرزها یاد می کند و جان هرتز معتقد است که فرد دیگر در قلمرو خود احساس هویت و امنیت نمی کند . ( ژاک هونتزینگر . درامدی بر روابط بین الملل . ترجمه عباس اگاهی . صص ۲۱۱-۲۱۳
با ایجاد و تحول در مفاهیم مکان وز مان و فراهم امدن منابع و مراجع متعدد و جدیدهویت و ذهنیت و هویت انسان در جهان جدید ناپایدار و سیال می شود و تعلقات به مکان و زمان کمرنگ می شود .
هویت سازان در پرتو ابزار های فنی نوین فرایند های فرهنگی و اجتماعی و ارزشی اثرگذار بوده و هویت های جمعی نوین را می سازند . زمانی که فواصل کم می شود و اذهان به یکدیگر نزدیک می شوند سیال شدن هویت ها صورت می گیرد . همان چیزی که رابرتسون نسبت گرایی هویت می نامد . ما به دورانی قدم خواهیم نهاد که هویت ها ثابت نخواهد بود و نسبت میا ن افراد با گروههای مرجع خواه شخص و گروههای اجتماعی یا ملیت ها دائما دستخوش دگر گونی است .
بر اساس نظریه ناهمسازی ادراکی لئو فستینگر وقتی فرد در موقعیت تعارض امیز قرار گرفت و ارزش ها و هویت های موجود ناسازگار را مشاهده کرد نوعی تعارض شخصیتی و هویتی در او ایجاد می شود .
به طور کلی محیطی که رسانه ها ایجاد می کنند ثابت نیست بلکه پویااست و وارد ذهن آدمی می شود . تصاویری را باقی می گذارد که فرد هیچ گاه فراموش نمی کند .
در نتیجه در جریان الفا بودن مغز های افراد و این اموزش همگانی تکثر و لایه ای و چند بعدی و سطحی شدن هویت ها در جهان اینده را خواهیم داشت .

منبع: فصل نو

می توان گفت، رسانه مانند شمشیر دو لبه ای است که یک لبه آن بسیار مفید و لبه دیگر غیر مفید و مضر است.

رسانه هم می تواند باورهای اصیل الهی را در انسان تقویت نماید و هم باورهای الهی و مطلوب را خدشه دار کرده و او را منحرف سازند و این همان هدف غربی ها و دشمنان اسلام است که با داخل کردن و فرستادن فیلم های ویدئویی یا اینترنتی مبتذل می خواهند باورهای حسنة آنها را از بین ببرند.