آداب نوروز در اسلام



پس از ظهر اسلام و گسترش آن به ایران زمین با توجه به کتب فقها و متون سنت از آداب نوروز در اسلام می توان به موارد زیز اشاره کرد:
1- غسل نوروز: « اذا کان یوم النیروز فاغتسل...» وقتی نوروز شد غسل کن.


بر طبق این حدیث غسل کردن از آداب نوروز محسوب می شود بویژه آنکه در حدیث دیگری آب ریختن سنت نوروز قلمداد شده است. براساس این حدیث وقتی پیامبر بنی اسرائیل خواست هزاران نفری که مرده بودند به دستور خداوند زنده کند بر آنان آب پاشید و پاشیدن آب سنت نوروز شد زیرا آن اتفاق عجیب مقارن با نوروز بود.


به نظر می رسد آب ریختن در نوروز با سفارش احادیث که غسل نوروز بجا آورید به مرور تغییر یافته است. فقها نیز در فتاوای فقهی خود به غسل نوروز البته بصورت استحبابی اشاره کرده اند.


2- هدیه نوروز: هدیه دادن در نوروز از قدیم الایام مرسوم بوده است. در اسلام نیز این رسم با همان کیفیت تأیید شده است. یعنی رسم هدیه دادن بطور کلی مورد پذیرش واقع شده است در برخی از موارد حتی معصوم سفارش داده بودند که به یکدیگر هدیه دهید.


3- دید و بازدید: «... تهادو و تواصلو فی الله » بخاطر خدا به یکدیگر هدیه داده و صله رحم کنید.


دید و بازدید و تبریک نوروزی به عنوان یکی از آداب نوروز برشمرده شده است با توجه به آن اسلام این رسم پسندیده را در نوروز تأیید کرده، هر چند در ایام دیگر سال واجب است و معنای آن اینست که در همه احوال صله رحم واجب بوده اما در نوروز این وجوب تأکید بیشتری داشته.


4 و 5- لباس تمیز پوشیدن و معطر شدن: « قال: اذا کان یوم النیروز فاغتسل و البس انظف ثیابک و تطیب باطیب طیبک...» وقتی نوروز شد غسل کن و بهترین و پاکیزه ترین لباسهایت را بپوش و با بهترین عطرها خو را خشبو ساز.


6- روزه گرفتن: « اذا کان یوم النیروز... و تکون ذلک الیوم صائما.» وقتی نوروز شد در آن روز روز باش.


به موجب این حدیث روزه گرفتن از آداب نوروز است فقها نیز در باب روزه های استحبابی روزه اول نوروز را مستحب دانسته اند.


7- نماز عید: « اذا کان یوم النیروز... فاذا صلیت النوافل الظهر والعصر فصل بعد ذلک اربع رکعات تقراً...»


وقتی نوروز شد... وقتی نمازهای نوافل و ظهر وعصر را خواندی بعد از آن 4 رکعت نماز بخوان. بطوریکه در رکعت اول فاتحة الکتاب را خوانده و بعد از آن ده مرتبه سوره قدر را می خوانی و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره جحد را می خوانی و در رکعت سوم بعد از حمد ده مرتبه سوره توحید را می خوانی و در رکعت جهارم بعد از حمد ده مرتبه سوره های ناس و فلق و را می خوانی، بعد از آنکه از خواندن نماز فارغ شدی سجده شکر بجا آورده و در آن سجده از خدا می خواهی تا خدا گناهان پنجاه ساله ات را بیامرزد.»


این نماز در حالی توصیه شده است که معمولاً هم در گذشته و هم در حال گروهی از مردم با ورود به نوروز به قدری از معنویات غافل می شوند که گویا خبر دیگری نیست.



مع الوصف تاکید بر آنست که اسلام نوروز را پذیرفته اما به آن جهت داده است. باید از آمدن بهار درس معاد آموخت، باید پیش از آمدن نوروز خانه تکانی کرد و خانه را از خبث و گرد غبار،و دل و قلب و روح را با غسل نوروز از حدث پاک کرد ، باید هنگام سال تحویل دعای:




یا مقلب القلوب والابصار



یـا مـدبـر الـیـل و الـنـهـار



یا محول الحول والاحوال



حول حالنا الی احسن الحال


را با خلوص نیت در مکانهای مقدس و یا در هر جایی با وضو و رو به قبله، به یمن ورود به سال جدید خواند، باید هنگام سال جدید به یاد مستمندان و بیچارگان افتاد.




التماس دعا

منبع: تبیان