فلاحتداری
2014-07-09, 12:04
امام علي (ع) اسوه زهد و پارسايي است و هرچه در وصف آن بزرگوار گفته شود قطره اي از درياي بيكران وجود ايشان را نمي توان بازگو نمود. در روايات بسياري آمده است كه آن حضرت در طول سال، روزهاي بسياري را روزه مي گرفتند و شبها دل به معبود سپرده و عاشقانه با او راز و نياز مي كردند.
حضرت در خطبه 110 نهج البلاغه پس از برشمردن آثار ايمان به خداوند يكتا، به برخي تكاليف مسلمانان اشاره مي كند. ايشان برپا داشتن نماز را آيين امت اسلامي، پرداختن زكات را تكليف واجب الهي، حج را نابودكننده فقر و شستشو دهنده گناهان برمي شمارند و از روزه ماه رمضان به عنوان سپري در برابر عذاب الهي ياد مي كنند و مي فرمايند: صوم شهر رمضان فانه جنه من العقاب؛ همانا روزه ماه رمضان سپري است در برابر عذاب الهي (خطبه 110 شرح محمد دشتي) درهاي رحمت الهي در ماه مبارك رمضان گشوده است بنابراين انسان دانا در اين ماه با انجام اعمالي كه موحب رضايت الهي مي شود، مي تواند ضمن انس گرفتن با معبود روح و جان خود را به زيور ايمان آراسته نموده و نظر لطف حضرت حق را براي خود به ارمغان آورد.
بديهي است مراد حضرت از روزه اي كه سپري در برابر عذاب الهي است صرفاً امساك از خوردن وآشاميدن نيست، بلكــه روزه اي است كــه طراوت و شادابي روح را به همراه دارد و موجب ارتباط قلبي و هميشگي روزه دار با خداي يكتاست نكته اي كه در احاديث بعدي منقول از حضرت در ادامه مي آيد. در خطبه قاصعه كه يكي از خطبه هاي طولاني حضرت است، ايشان در كنار نكوهش ارزشهاي جاهلي، به زيباترين بيان فلسفه احكام نوراني اسلام را تبيين مي نمايند. پرهيز از در افتادن در دام شيطان، خودداري از كبر و غرور و خودپسندي، برپاداشتن اعمال عبادي از جمله حج، نماز و روزه توصيه هاي فردي و اجتماعي فراواني را براي مخاطبان مطرح مي نمايند.
ايشان مي فرمايند: خداوند بندگانش را با نماز، زكات و تلاش در روزه داري حفظ كرده است تا اعضا و جوارحشان آرام و ديدگانشان خاشع و جان و روانشان فروتن و دلهايشان متواضع باشد. در ادامه همين خطبه آمده است: و روزه گرفتن و چسبيدن شكم به پشت عامل فروتني است. (خطبه قاصعه) در يكي از حكمتهاي نهج البلاغه حضرت براي هرچيزي زكاتي را بر مي شمارند و زكات تن را روزه مي دانند. (حكمت 136) روزه آثار جسماني فراواني براي روزه دار به همــراه دارد و حضرت بــه زيبايي به دو اثر وضعي روزه در روزه دار اشاره مي فرمايند يكي آنكه روزه موجب فروتني شخص مي شود زيرا فرد روزه دار با سختي كشيدن جسم حالات و سكنات اشخاص نيازمند را درك مي كند و با پرهيز از كبر و غرور در مقابل آنان ملاطفت و خضوع را در پيش مي گيرد و نكته ديگر آنكه حضرت با بهره گيري از ارزشها و احكام نوراني اسلام استراحت دادن به اعضا و جوارح را زكاتي براي جسم مي دانند.
امري كه امروزه براي سلامت جسم به اثبات رسيده و بسياري از پزشكان بيماران خود را به روزه درماني سفارش مي كنند. در تعبيري ديگر از حضرت در خصوص روزه آمده است: خداوند روزه را واجب كرد تا اخلاص آفريدگان آزموده گردد. (غررالحكم و دررالكلم فارسي، ج 1، ص 799، حسين شيخ الاسلامي) در اين حديث يكي از معيارها و سنجش ميزان اخلاص بندگان خدا روزه معرفي شده است و هركس بتواند روزه دار واقعي باشد، او پيروز ميدان است و به خدا نزديكتر.
روح روزه زماني در روزه دار تبلور مي يابد كه شخص تمام اعضا و جوارح خود را روزه دار بداند و با پرهيز از گناه و معصيت و حتي انديشه گناه كردن درجه و مرتبت خود را به خدا نزديك نمايد.
در حديثي ديگر از حضرت امير (ع) مي خوانيم؛ روزه دل از {براي} انديشه در {ترك} گناهان، بهتر از روزه شكم است از غذا خوردن و آشاميدن.
در اين حديث شريف نيز به دو نوع روزه اشاره شده: 1 روزه جان. 2 روزه جسم.
روزه جسم مرحله نازله روزه است و گستره آن محدود به زمان خاص مي باشد. روزه جسم و شكم آسان است و هر كس با اراده اندك مي تواند از عهده آن برآيد.
در حديثي ديگر، اميرالمؤمنين(ع) مي فرمايند: روزه جان، خودداري كردن حواس پنجگانه ازساير گناهان و خلوت و آسوده ماندن دل از تمام اسباب پليدي است. در اين حديث نيز به روزه جان اهميت بيشتري داده شده و آن را موجب پاكي و طهارت از همه گناهان دانسته اند. شايد تعبير به ساير گناهان نيزاز اين جهت باشدكه برخي گناهان مربوط به غيرحواس است و امكان دارد مراد جميع گناهان باشد.
در روايتي ديگراز امام (ع) حضرت با اشاره به روزه نفس مي فرمايند: روزه نفس و امساك آن از لذتهاي دنيا سودمندترين روزه ها است.
حضرت در حديثي ديگر به روزه داري هاي بي حاصل اشاره مي فرمايد و مي گويد: بسا روزه داري كه بهره اي جز گرسنگي و تشنگي از روزه داري خود ندارد. با بررسي اين احاديث نيكوست حال كه سر تسليم به معبود سپرده و دستور وي را در پاسداشت ماه رمضان و انجام فريضه مهم روزه عملي مي سازيم توجه به بعد روحاني روزه را جدي تر بگيريم و از روزه رمضان هم سپري در برابر عذاب الهي بسازيم و هم با ارتباط عاشقانه با حضرت باري تعالي رضايت هميشگي اورا فراهم آوريم و نه تنها از عذاب و عقوبت او دوري كنيم، بلكه خود را در ماه رمضان و در طول سال ملزم به انجام اعمالي بدانيم كه گام نهادن در جهت رضاي الهي باشد.
منبع: پایگاه فرهنگی سرباز
حضرت در خطبه 110 نهج البلاغه پس از برشمردن آثار ايمان به خداوند يكتا، به برخي تكاليف مسلمانان اشاره مي كند. ايشان برپا داشتن نماز را آيين امت اسلامي، پرداختن زكات را تكليف واجب الهي، حج را نابودكننده فقر و شستشو دهنده گناهان برمي شمارند و از روزه ماه رمضان به عنوان سپري در برابر عذاب الهي ياد مي كنند و مي فرمايند: صوم شهر رمضان فانه جنه من العقاب؛ همانا روزه ماه رمضان سپري است در برابر عذاب الهي (خطبه 110 شرح محمد دشتي) درهاي رحمت الهي در ماه مبارك رمضان گشوده است بنابراين انسان دانا در اين ماه با انجام اعمالي كه موحب رضايت الهي مي شود، مي تواند ضمن انس گرفتن با معبود روح و جان خود را به زيور ايمان آراسته نموده و نظر لطف حضرت حق را براي خود به ارمغان آورد.
بديهي است مراد حضرت از روزه اي كه سپري در برابر عذاب الهي است صرفاً امساك از خوردن وآشاميدن نيست، بلكــه روزه اي است كــه طراوت و شادابي روح را به همراه دارد و موجب ارتباط قلبي و هميشگي روزه دار با خداي يكتاست نكته اي كه در احاديث بعدي منقول از حضرت در ادامه مي آيد. در خطبه قاصعه كه يكي از خطبه هاي طولاني حضرت است، ايشان در كنار نكوهش ارزشهاي جاهلي، به زيباترين بيان فلسفه احكام نوراني اسلام را تبيين مي نمايند. پرهيز از در افتادن در دام شيطان، خودداري از كبر و غرور و خودپسندي، برپاداشتن اعمال عبادي از جمله حج، نماز و روزه توصيه هاي فردي و اجتماعي فراواني را براي مخاطبان مطرح مي نمايند.
ايشان مي فرمايند: خداوند بندگانش را با نماز، زكات و تلاش در روزه داري حفظ كرده است تا اعضا و جوارحشان آرام و ديدگانشان خاشع و جان و روانشان فروتن و دلهايشان متواضع باشد. در ادامه همين خطبه آمده است: و روزه گرفتن و چسبيدن شكم به پشت عامل فروتني است. (خطبه قاصعه) در يكي از حكمتهاي نهج البلاغه حضرت براي هرچيزي زكاتي را بر مي شمارند و زكات تن را روزه مي دانند. (حكمت 136) روزه آثار جسماني فراواني براي روزه دار به همــراه دارد و حضرت بــه زيبايي به دو اثر وضعي روزه در روزه دار اشاره مي فرمايند يكي آنكه روزه موجب فروتني شخص مي شود زيرا فرد روزه دار با سختي كشيدن جسم حالات و سكنات اشخاص نيازمند را درك مي كند و با پرهيز از كبر و غرور در مقابل آنان ملاطفت و خضوع را در پيش مي گيرد و نكته ديگر آنكه حضرت با بهره گيري از ارزشها و احكام نوراني اسلام استراحت دادن به اعضا و جوارح را زكاتي براي جسم مي دانند.
امري كه امروزه براي سلامت جسم به اثبات رسيده و بسياري از پزشكان بيماران خود را به روزه درماني سفارش مي كنند. در تعبيري ديگر از حضرت در خصوص روزه آمده است: خداوند روزه را واجب كرد تا اخلاص آفريدگان آزموده گردد. (غررالحكم و دررالكلم فارسي، ج 1، ص 799، حسين شيخ الاسلامي) در اين حديث يكي از معيارها و سنجش ميزان اخلاص بندگان خدا روزه معرفي شده است و هركس بتواند روزه دار واقعي باشد، او پيروز ميدان است و به خدا نزديكتر.
روح روزه زماني در روزه دار تبلور مي يابد كه شخص تمام اعضا و جوارح خود را روزه دار بداند و با پرهيز از گناه و معصيت و حتي انديشه گناه كردن درجه و مرتبت خود را به خدا نزديك نمايد.
در حديثي ديگر از حضرت امير (ع) مي خوانيم؛ روزه دل از {براي} انديشه در {ترك} گناهان، بهتر از روزه شكم است از غذا خوردن و آشاميدن.
در اين حديث شريف نيز به دو نوع روزه اشاره شده: 1 روزه جان. 2 روزه جسم.
روزه جسم مرحله نازله روزه است و گستره آن محدود به زمان خاص مي باشد. روزه جسم و شكم آسان است و هر كس با اراده اندك مي تواند از عهده آن برآيد.
در حديثي ديگر، اميرالمؤمنين(ع) مي فرمايند: روزه جان، خودداري كردن حواس پنجگانه ازساير گناهان و خلوت و آسوده ماندن دل از تمام اسباب پليدي است. در اين حديث نيز به روزه جان اهميت بيشتري داده شده و آن را موجب پاكي و طهارت از همه گناهان دانسته اند. شايد تعبير به ساير گناهان نيزاز اين جهت باشدكه برخي گناهان مربوط به غيرحواس است و امكان دارد مراد جميع گناهان باشد.
در روايتي ديگراز امام (ع) حضرت با اشاره به روزه نفس مي فرمايند: روزه نفس و امساك آن از لذتهاي دنيا سودمندترين روزه ها است.
حضرت در حديثي ديگر به روزه داري هاي بي حاصل اشاره مي فرمايد و مي گويد: بسا روزه داري كه بهره اي جز گرسنگي و تشنگي از روزه داري خود ندارد. با بررسي اين احاديث نيكوست حال كه سر تسليم به معبود سپرده و دستور وي را در پاسداشت ماه رمضان و انجام فريضه مهم روزه عملي مي سازيم توجه به بعد روحاني روزه را جدي تر بگيريم و از روزه رمضان هم سپري در برابر عذاب الهي بسازيم و هم با ارتباط عاشقانه با حضرت باري تعالي رضايت هميشگي اورا فراهم آوريم و نه تنها از عذاب و عقوبت او دوري كنيم، بلكه خود را در ماه رمضان و در طول سال ملزم به انجام اعمالي بدانيم كه گام نهادن در جهت رضاي الهي باشد.
منبع: پایگاه فرهنگی سرباز