مادر از کجا بفهمد شیرش کافی است یا نه؟

ناکافی بودن شیر مادر بیشتر یک تصور و برداشت مادر و اطرافیان اوست و احتمال ناکافی بودن شیر مادر بسیار کم است. موارد واقعی ناکافی بودن شیرمادر خود شامل دو نوع اولیه و ثانویه است.



۱) نوع اولیه: در نوع اولیه مادر از بدو امر شیر زیادی تولید نمی کند. این نوع از ناکافی بودن شیرمادر که فقط ۲ تا ۵ درصد کل موارد را به خود اختصاص می دهد، به دلایل مختلف ممکن است اتفاق افتد که در زیر به علل آن اشاره می شود:



مشکلات تشریحی پستان نظیر موارد بسیار نادر که غدد شیری پستان مادر در دوران بارداری بزرگ نمی شود و بعد از زایمان هم چندان احتقان پیدا نمی کند. جراحی های پستان که به قصد کوچک کردن یا بزرگ کردن اندازه پستان صورت می گیرد، رادیوتراپی پستان و موارد نادر دیگر.



۲) نوع ثانویه: نوع ثانویه ناکافی بودن شیرمادر خیلی شایع است. در این نوع از عدم کفایت شیرمادر، در آغاز حجم شیرمادر زیاد است ولی در اثر مشکلات مربوط به مادر یا فرزند، حجم شیر به سرعت کاهش می یابد. در صورت تشخیص زودهنگام این مشکل، از طریق تحریک فوری و تخلیه مکرر پستان های مادر می توان از نوع ثانویه ناکافی بون شیر مادر پیشگیری یا آن را اصلاح کرد. علل نوع ثانویه کاهش شیرمادر را می توان به ۲ دسته تقسیم کرد: یکی علل مربوط به مادر و دیگری علل مربوط به شیرخوار که به شایع ترین آنها اشاره می شود:



ـ علل مربوط به مادر: مهم ترین عاملی که پس از تولد موجب افزایش شیر در هر یک از پستان ها می شود، تخلیه های مکرر و موثر است. حال اگر شیر در پستان جمع شود ولی به هر دلیل تخلیه نشود، به علت تولید ماده شیمیایی بازدارنده در شیر باقیمانده در پستان و نیز فشار فیزیکی حاصل از تجمع شیر در پستان مادر میزان تولید شیرمادر کاهش می یابد. این مطلب به این معنی است که حتی اگر حجم شیر تولید شده زیاد، ولی روش تغذیه شیرخوار صحیح نباشد، این امر خود موجب کاهش سریع شیرمادر می شود. به عنوان نمونه اگر شیرخوار، پستان مادر را درست به دهان نگیرد و فقط نوک پستان را بمکد، منجر به درد نوک پستان می شود و نتیجه آن کاهش دفعات و حتی مدت مکیدن و کاهش ریفلاکس جاری شدن شیر خواهد بود.



ـ علل شایع مربوط به شیرخوار: نارس بودن و وزن کم زمان تولد، ممکن است سبب شوند تا نوزاد، پستان مادر را مشکل به دهان بگیرد و زود خسته شود. در نتیجه کمتر آن را می مکد و حجم شیرمادر به سرعت کاهش می یابد. در چنین مواردی باید با استفاده از شیردوش، پستان ها را تخلیه و نوزاد را با شیر دوشیده شده تغذیه کرد.



منبع:روزنامه سلامت