تفاوت نگاه کردن به ماهواره برای مجردها و متاهلان

باور غلطی که وجود دارد این است که برخی عنوان می کنند که متاهل هستیم. برای ما دیدن ماهواره مشکل زا نیست، باید گفت شاید برخی مضرات دیدن ماهواره به مجردها وارد است به متاهل ها وارد نیست اما در روانشناسی اجتماعی اصلی وجود دارد به نام اثر مقایسه که تاثیر آن برای افراد متاهل محسوس تر است و در زندگی شخصی و زناشویی آنها تاثیر بسزایی دارد.

بر اساس روانشناسی رنگ، در برنامه های ماهواره از رنگ هایی استفاده می شود و موقعیت ها به قدری جذاب طراحی می شود که مانند مخدر عمل می کند و بحث اعتیاد به وجود می آید و اگر یک یا دو روز فرد ماهواره نبیند حس بدی به وی دست می دهد در این صورت اشتیاق بیشتری به تماشای ماهواره پیدا می کند.
جوان و امواج ماهواره

برخی افراد برای پر کردن اوقات فراغت خود به تماشای برنامه های ماهواره و اینترنت روی می آورند و در پاسخ به انتقادات نزدیکان مبنی بر تاثیرات سوء این شبکه عنوان می کنند که این برنامه ها روی آنها تاثیر ندارد.

در این خصوص خبرنگار بی باک در گفتگو با حجت الاسلام جعفر جدیری روانشناس و مدرس دانشگاه پیرامون ماهواره و تاثیرات منفی یا مثبت آن به واکاوی آن پرداخت.
"برنامه های نامناسب و مخرب ماهواره در من تاثیر ندارد" آیا از نظر روانشناسی قابل قبول است؟

نکته مهمی که وجود دارد این است که تاثیر تماشای ماهواره و اینترنت و یا نگاه به نامحرم قرار نیست که زودبازده باشد که برخی ها اعلام می کنند یک ماه یا یک سال است ماهواره نگاه می کنم اما دست از نماز نکشیده اند و روزه هم می گیرند پس ماهواره در من تاثیر نداشته است، در پاسخ باید گفت این استدلال درست نیست گاهی تاثیر این ابزارهای رسانه ای طولانی مدت است یعنی در سال های نخست تاثیر تماشای برنامه های نامناسب در عین حال که وجود دارد اما محسوس نیست که این مسئله با گذشت زمان خود را نشان می دهد.

مهم این نیست که ما فقط نماز بخوانیم و روزه بگیریم، مهم این است اعتقاد و باور به اعمال داشته باشیم و آن را به جا بیاوریم، فردی قبل از تماشای ماهواره نماز می خوانده آن هم اول وقت و با حضور قلب اما وقتی در رفتار خود بعد تماشای ماهواره، نماز می خواند به آن اهمیت نمی دهد یا به بعد موکول می کند. باور و لذت ماهواره و برنامه هایش جای لذت نماز را دل او می گیرد اشتیاق به دیدن برنامه ماهواره اشتیاق خواندن نماز اول وقت را از بین می برد.

در این جا نماز خواندن محسوس است اما لذت نبردن از نماز محسوس نیست پس فرد فکر می کند ماهواره در او تاثیر نداشته است.

برنامه هایی القایی ماهواره به صورت مستقیم نیست بلکه به صورت القای شبهه در ذهن افراد به اهداف خود می رسند؛ به این صورت که مستقیما اعلام نمی کنند نماز نخوانید و یا روزه نگیرید اما مضرات روزه را القا می کنند تا متدینین و جوانان در بین این شبهات قرار بگیرد و وقتی نتوانست به این شبهات پاسخ دهد دست از اعتقاداتش بردارد
تاثیر نامحسوس چگونه رخ می دهد؟

اصلی در روانشناسی وجود دارد که هرچه یک محرک بیشتر عرضه شود کم کم برای فرد بیننده علاقه ایجاد می شود. اگر پیش از این ماهواره نگاه نمی کرده بعد از تماشای برنامه های آن فرد به آن علاقه مند می شود و این علاقه کم کم به محبت تبدیل می شود. در نهایت محبت به هر چبزی به وجود بیایید فرد خودش را شبیه آنچه مورد محبتش است تبدیل می کنند. به طور مثال رفتار و نوع حرف زدنش هم در باطن و هم در ظاهر و عقاید را شبیه به فردی می کند که مورد محبتش است.

تاثیر نداشتن برنامه های ماهواره با اصول روانشناسی معارض است، زیرا اصول روانشناسی عکس این را ثابت کرده است.

آیا تفاوتی بین نگاه کردن افراد متاهل و مجرد به ماهواره وجود دارد؟

باور غلطی که وجود دارد این است که برخی عنوان می کنند که متاهل هستیم. برای ما دیدن ماهواره مشکل زا نیست، باید گفت شاید برخی مضرات دیدن ماهواره به مجردها وارد است به متاهل ها وارد نیست اما در روانشناسی اجتماعی اصلی وجود دارد به نام اثر مقایسه که تاثیر آن برای افراد متاهل محسوس تر است و در زندگی شخصی و زناشویی آنها تاثیر بسزایی دارد.
افغانستان-ماهواره

به طور مثال وقتی قرار است دو عکس با هم مقایسه شود عکس فردی بسیار زیبا را در ابتدا ببیند وقتی عکس بعدی به او داده می شود تحت تاثیر عکس اولی قرار می گیرد و بر اساس آن داوری می شود نه بر اساس خودش. روانشناسان با استفاده از اصل مقایسه می گویند که به خصوص آقایان عکس ها و یا فیلم هایی که دارای شخصیت های بسیار زیبایی که بر اثر گریم و آرایش هایی که اعمال می شود زیبا دیده می شوند (اما آقایان این را در نظر نمی گیرند که بدون گریم و آرایش چنین زیبایی در این شخصیت ها وجود ندارد) در ماهواره می بینند و بعد از آن به همسر خود که با علاقه با وی ازدواج کرده است همسرش را از نظر زیبایی کمتر می بیند در این صورت به مقایسه می پردازند که محبت بین زن و شوهر کمتر می شود و آمال و آرزوهای مرد همان زنان ماهواره ای می شود که شغلشان این است. در این عصر بسیاری از طلاق ها هم به همین دلیل به وجود می آید، این اثری است که روانشناسی آن را ثابت کرده است و نمی تواند رد کرد.
آیا برنامه هایی القایی ماهواره مستقیم است؟

برنامه هایی القایی ماهواره به صورت مستقیم نیست بلکه به صورت القای شبهه در ذهن افراد به اهداف خود می رسند؛ به این صورت که مستقیما اعلام نمی کنند نماز نخوانید و یا روزه نگیرید اما مضرات روزه را القا می کنند تا متدینین و جوانان در بین این شبهات قرار بگیرد و وقتی نتوانست به این شبهات پاسخ دهد دست از اعتقاداتش بردارد.

افرادی که گرفتار تماشای ماهواره شدند و به مضرات آن پی بردند و می خواهند از آن فاصله بگیرند اما نمی توانند چگونه عمل کنند؟

بر اساس روانشناسی رنگ، در برنامه های ماهواره از رنگ هایی استفاده می شود و موقعیت ها به قدری جذاب طراحی می شود که مانند مخدر عمل می کند و بحث اعتیاد به وجود می آید و اگر یک یا دو روز فرد ماهواره نبیند حس بدی به وی دست می دهد در این صورت اشتیاق بیشتری به تماشای ماهواره پیدا می کند.

این اشتیاق و تماشا به قدری پیش می رود که فرد نمی تواند از آن دست بکشد و اعلام می کند که مضرات آن را در زندگی دیده است و می خواهم اما نمی توانم دست از آن بردارم.

اولین و مهم ترین اقدام همان است که پی ببرند ماهواره و برنامه های نامناسب آن تاثیر بدی در آنها و روابط داشته است و یا تاثیر ماهواره را در زندگی دیگران که در روزنامه ها و مجلات سرنوشتشان به تصویر کشیده شده است را مطالعه کنند که همان شناخت است

اولین و مهم ترین اقدام همان است که پی ببرند ماهواره و برنامه های نامناسب آن تاثیر بدی در آنها و روابط داشته است و یا تاثیر ماهواره را در زندگی دیگران که در روزنامه ها و مجلات سرنوشتشان به تصویر کشیده شده است را مطالعه کنند که همان شناخت است.

بسیاری از اتفاقات در زندگی رخ می هد اما فرد نمی داند که تاثیر ماهواره است.

اقدام بعدی که ابزار ماهواره را از منزل حذف کنند، نمی توان گفت که دستگاه گیرنده ماهواره در منزل وجود دارد اما در مواقع ضرورت استفاده می کنیم که این استدلال یک اشتباه مهلک است، مانند اینکه مواد مخدر در منزل وجود ولی استفاده نمی شود.
ماهواره

فرد اگر برنامه های تلوزیون را نمی پسندد می توان فیلم های موجود در ویدئوکلوپ ها را تهیه کند و ببیند که حداقل در آن صحنه های نامناسب و مستهجن وجود ندارد.

نکته مهم بعدی اینکه اگر فردی تصمیم به فاصله گرفتن از ماهواره دارد پر کردن وقت و یا همان اوقات فراغت است، مانند کتاب خواندن. ورزش کردن هم تاثیر زیادی در شادابی و پر کردن اوقات فراغت و فاصله گفتن از ماهواره دارد اما همه اینها یک اراده قوی می خواهد، برای تقویت اراده تکنیک های فراوانی وجود دارد که می توان با پیاده سازی این تکنیک ها اراده را قوی کرد.
افرادی هستند که به اقتضای شغلشان از ماهواره و برنامه های آن استفاده می کنند این گونه افراد چگونه در دام تاثیرات مخرب آن نیفتند؟

اصل اولیه می گوید که هرچه کمتر سراغ این ابزار بروند راحت تر هستند اگر می توان برنامه ای را از رسانه ای گرفت که در آن کمتر برنامه های نامناسب دارد باید از طریقی به خبر مورد نظر دست یافت. این افراد حتما در طول روز زمانی را برای تفکر با خود و عبادت و خلوت با خدای خود اختصاص دهند.

توصیه ای که دارم این است که در لحظه رصد برنامه های ماهواره ای به این بیندیشند که آیا به اقتضای شغل خود چنین کاری می کنند یا امیال شخصی آنها در این امر دخیل است؟ اگر به این پرسش بتوانند پاسخ مناسب بدهند دیگر دچار بسیاری از مشکلات نخواهند شد.

نکته پایانی اینکه اگر افرادی احساس خطر می کنند که شغلشان باعث خواهد شد دینشان از بین برود بر اساس احکام فقهی بهتر است آن را ترک کنند، زیرا تغییر شغل بهتر از تغییر شخصیت ایمانی فرد است
بخش ارتباطات تبیان

منبع: رسانه ایران