تشخيص مزاج

در يك تقسيم بندي كلي افراد به دو گروه تقسيم ميشوند 1- مزاج گرم 2- سرد

بارزترين نشانه براي تشخيص گرم يا سرد بودن مزاج ، واكنش بدن اشخاص نسبت به خوراكيهاي با طبع گرم يا سرد ميباشد به اينگونه كه اگر مزاج كسي گرم باشد با خوردن خوراكيهاي گرم دچار دگرگونيهاي ناخوشايندي در جسم خود ميشود مثل جوش زدن پوست ، تبخال ، خون دماغ ، زردي چشم ، كم خوابي و مشكلات گوارشي واگر مزاج كسي سرد باشد با خوردن خوراكيهاي با طبع سرد دچار مشكلاتي ميشود مثل نفخ معده ، سردرد، درد عضلات ، حالت تهوع ، زياد شدن بزاق دهان ، آبي رنگ شدن سفيدي چشم و زياد شدن خواب ( ممكن است از اين علائم يك مورد به تنهايي ويا چند مورد با هم ظاهرشوند)

در تقسيم بندي كوچكتر افراد به چهار گروه تقسيم ميشوند : داراي مزاجهاي 1- گرم و خشك 2- گرم و تر 3- سرد و خشك 4- سرد و تر . اصطلاحاتي كه براي اين مزاجها بكار ميروند به ترتيب عبارتند از : 1- صفراوي 2- دموي ( خوني) 3- سوداوي 4- بلغمي

1- صفراوي : كم خواب – دهان خشك – يبوست –سفيدي چشم متمايل به زردي

2- دموي : داراي خون زياد – ميل جنسي قوي – خون دماغ – چهره متمايل به سرخي

3- سودايي : داراي حالات عصبي ( افسرده ، عصباني يا ترس و وسواس )يبوست –ترك روي زبان – كهير پوستي

4- بلغمي : زيادي بزاق دهان – سردرد – اسهال – در مواردي يبوست – سستي و كسالت

توجه : ممكن است در بدن يك شخص دو خلط باهم غالب شوند مثلا در جايي از بدن صفرا باشد در جاي ديگر سودا كه اين حالت با تناقض مشخصه هاي ظاهر شده از بدن شخص معلوم ميشود مثلا اگر شخصي هم نشانه هاي سودا و هم نشانه هاي بلغم داشته باشد معلوم ميشود در قسمتي از بدنش سودا غلبه كرده و در قسمتي بلغم كه در اين حالت درمان بطول خواهد انجاميد و بايد تا حد ممكن ، داروها و رژ‍‍يم غذايي موثر در دفع هر دو خلط تجويز شود اما معمولا در اين موارد قبل از شروع درمان بايد يك پاكسازي كلي صورت پذيرد ( بوسيله داروهاي پاكسازي كننده همچنين روش تخليه سياهرگها)

روشهاي تعديل اخلاط :

1-اخلاطي كه در دستگاه گوارش هستند معمولا با مصرف مسهل قوي بايد تخليه شوند ( البته به شرطي كه بيمار بنيه و تحمل عوارض مسهل را داشته باشد )

2-اخلاطي كه در دست و پاها هستند علاوه بر دارو با روش تخليه سياهرگها ( فصد – حجامت – زالو)

3- اخلاط پراكنده كه اگر مقدارش كم باشد فقط با دارو و اگر كهنه شده باشد از روشهاي فوق هم استفاده ميشود

4-رژيم غذايي دفع كننده اخلاط

توجه : در بعضي اشخاص حين درمان حالات برونريز بوجود مي آيد ( عوارض موجود بيشتر ظاهر ميشوند ) اين امر كاملا طبيعي ميباشد و بايد روند درمان به همان شكل ادامه يابد