داستان ضرب المثل پيراهن عثمان

بعضي افراد براي غلبه برحريف به هر دستاويزي متمسك مي شوند و هر لغزش و اشتباه ناچيز از ناحيه رقيب را گناهي نابخشودني جلوه مي دهند . تلاش آنها صرفا غلبه و پيروزي بر حريف نيست بلكه ناظر به اين موضوع است كه مبارزاتشان را قبلا توجيه كنند و هر گونه توهم و اشابه ذهني را مرتفع نمايند تا اذهان و انظار ديگران را به سوي خود جلب كرده باشند.

به همين جهات و ملاحظات كوچكترين نقطه ضعف حريف را امري خطير وكمترين انحراف را ذنبي لايغفر جلوه مي دهند. در چنين موقع و مورد است كه مثل بالا مورد استفاده قرار مي گرد و ظرفا و گوشه نشينان از باب طنز و كنايه مي گويند : « فلاني مطلب ساده اي را پيرهن عثمان كرد .» و يا به قول عرب زبانها قميص عثمان كرد تا حريف را تخفيف و مدعايش را توجيه كرده باشد .

عثمان هفتاد سال داشت كه خلافت به وي رسيد . مردي ملايم و نرمخو بود . مال انديشي ابوبكر و عمر را نداشت . در صورتي كه براي اداره كردن كشور پهناوري چون كشور اسلامي دقت و مال انديشي از صفات لازم و ضروري است . نرمخويي و ملايمت عثمان تا به جايي رسيده بود كه عياشي و اقسام لهو و لعب در مدينه شيوع يافت چون عثمان در مقام جلوگيري بر آمد گروهي ازوي دلگير شدند . بعضي از مسلمانان كه جمعي از صحابه نيز از آن جمله بوده اند به علل و جهات ديگر از عثمان دل خوشي نداشتند .

اباذرغفاري وعمارياسر وعبدالله بن مسعود ازبزرگان اصحاب پيغمبر (ص) با عثمان سرگردان بودند و قبايل آنها نيز كينه عثمان را در دل مي پرورانيدند . در ولايات نيز طبقه سپاهيان و جنگجويان كه غالبا با فقر و حرمان مي زيستند سخت دلگير و ناراضي بودند .

اين عوامل و اختلاف طبقاتي عميقي كه بين ثروتمندان و قريش و ساير طبقات مردم پيش آمد همه و همه دست به دست داده حس انتقاد و اعتراض بر خليفه و دلگيري از روش او را پديد آورده است و مردم را در مدينه و ساير ولايات اسلامي به تمرد و عصيان برانگيخت و زمينه را براي تبليغات مخالفان مهيا نمود . مردم مصربا شورش طلبان بصره وكوفه به سوي مدينه حركت كردند و فتنه بالا گرفت.
بدوا مهاجمين آب را به روي عثمان بستند ولي علي بن ابي طالب (ع) برايش آب فرستاد و حسن و حسين و غلامش قنبر را براي حمايت به در خانه اش گماشت تا به احترام دو سلاله پيغمبركسي هجوم نكند و چنين هم شد وهيچكس جرئت نكرد از آن راه هجوم ببرد ولي مخالفان عثمان چاره ديگري انديشيدند و از ديوار خانه بالا رفتند . يك نفر به نام غافقي خليفه سوم را به يك ضربت بكشت و با ضربت ديگري انگشت نانله يا نعيله همسر عثمان قطع گرديد . آن گاه عثمان را گردن زدند و خانه وي و بيت المال را غارت كردند و علي بن ابي طالب (ع) به خلافت رسيد .

وقتي عثمان كشته شد و علي (ع) به خلافت رسيد بعضي ازاصحاب مانند سعد بن ثابت و ابوسعيد خدري كه به عثمان متمايل بودنداز بيعت با علي (ع) تخلف ورزيدند . بعضي كسان هم مانند مغيره بن شعبه به شام گريختند و با معاويه همدست شدند .

معاويه كه از اقارب وبستگان عثمان بود وخود نيزداعيه خلافت بلكه سلطنت درسرمي پرورانيد براي آنكه مردم را عليه علي بن ابي طالب (ع) بشوراند به اشاره عمر وعاص راههاي مختلف در پيش گرفت كه يكي از آن راهها اين بود كه علي (ع) را قاتل عثمان معرفي كرد وپيراهن خون آلود وي و انگشت بريده همسرش نائله را كه به وسيله نعمان بن بشير به شام رسيده بود در مسجد آويخت ودر انظار مسلمين قرار داد تا مظلوميت عثمان را مجوز عصيان خود قرار دهد . غرض ازتمهيد مقدمه بالا اين است كه بدانيم چون پيراهن عثمان در تحريك مسلمين و انجام مقصود پليد معاويه نقش اساسي بازي كرد لذا براي كساني كه بخواهند با به دست آوردن دستاويزي من غير حق به مقصود برسند مثل پيراهن عثمان را مورد استفاده قرار مي دهند .
منبع:iketab.com