اهمیت درختکاری

سبک زندگی اسلامی از کتاب مفاتیح الحیاه تالیف حضرت آیت العظمی جوادی آملی ( دام ظله العالی )

شایسته است مسلمانان نسبت به کاشتن و حفظ درخت کوتاهی نکنند ، زیرا درختان در سالم سازی و پاکیزگی هوا تاثیر ویژه دارند . اهتمام به درختکاری و افشاندن دانه یا کاشتن شاخه ثمر بخش ، کاملا در متون دینی مشاهده می شود ؛ به گونه ای که گاهی کاشتن درخت ، در ردیف بهترین و مقدس ترین کارهای خیر قرار می گیرد ، چنان که از رسول اکرم (ص) در ضمن حدیثی آمده است که درختکاری را در کنار تعلیم دانش ، ساختن مسجد ، به ارث گذاشتن قرآن یا کتاب علمی سودمند دیگر و ... قرار داده است . (1) که اهتمام آن حضرت به درختکاری را می رساند . در اسلام ، هم درباره ی نگهداری درخت و آبیاری آن دستور رسیده و هم از قطع آن نهی شده است . پیامبر گرامی (ص) فرمود : هر کس درخت طلح و سدر ( درخت نیازمند آب ) را سیراب کند ، گویا انسانِ مومنِ تشنه را سیراب کره است . (2)
درباره قطع درخت نیز از آن بزرگوار چنین آمده است ؛ هر کس ( بی جهت ) درخت سدری را قطع کند خدا سرش را در آتش فرو می برد . (3)
از امام صادق ( ع) نیز چنین آمده است : درخت های ثمر دهنده را قطع نکنید که (اگر چنین کنید ) خدا سخت بر شما عذاب فرو می ریزد (4) همچنین از امیر مومنان (ع) نقل شده است : از عوامل افزایش عمر رها کردن آزار دیگران ، احترام به پیران ، صله رحم و اینکه از بریدن درخت سبز پرهیز شود ، مگر برای ضرورت ، (5) چنان که از امام صادق (ع) نقل شده است : بریدن درخت روا نیست (6) ، همچنین حفظ درخت برای مناطق کم درخت و بیابانی را ، سودمندتر معرفی کرده ، فرمود : قطع درخت(سدر ) در مناطق بیابانی روا نیست ، چرا که درخت ، در آن مناطق کم است . (7) ، از امام رضا (ع) نیز نقل است که قطع درخت ( در صورت نیاز ) با تبدیل و جایگزینی ، مانعی ندارد و فرمودند : امام کاظم (ع) درخت سدری را قطع کرد و درخت انگوری به جای آن کاشت . (8)

اهمیت درختکاری

اهمیت درختکاری چنان است که رسول خدا (ص) درباره آن فرمود : اگر نهالی در دست یکی از شماست و در آستانه برپایی قیامت به اندازه آن فرصت داد ، آن را بکارد . (9)
امام صادق (ع) می فرماید : امیر مومنان (ع) با خود بارهای هسته خرما را حمل می کرد . پرسیدند ای ابوالحسن ! چه چیز همراه داری ؟ فرمود : اگر خدا بخواهد درخت خرماست ، پس آنها را کاشت و هسته ای را فرونگذاشت . (10)
رسول خدا (ص) می فرماید : بهترین ( و با برکت ترین ) چیز ، درخت خرماست ، هر کس آن را فروخت پولش همچون خاکستری بر باد رود ، مگر اینکه چیزی جایگزین آن کند . (11)
نکته : درخت خرما ( نخل ) در محیط مناسبش جزو باقیات صالحات است ؛ ول یاین ویژگی اختصاص به نخل ندارد بلکه در هر محیطی ، نشاندن درخت مفید و مناسب آن محیط ، می تواند باقیات صالحات باشد .



پاورقی ها
1- کنز العمال .ج15.ص 953-954
2- تفسیر العیاشی . ج2. ص 86
3- بحار الانوار . ج63. ص 113
4- وسائل الشیعه . ج19.ص 39 ؛ ر.ک: الکافی .ج5 . ص 64
5- بحار الانوار . ج73. ص 319
6- الکافی . ج5. ص 264
7- الکافی .ج5.ص 254؛ ر. ک: اسلام و محیط زیست ، ص 273
8- الکافی .ج5.ص 263-264
9- مستدرک الوسائل .ج13.ص460
10- الکافی .ج5.ص 75
11- الکافی . ج5. ص 261