اورامان تخت “هزار ماسوله” کردستان
روستای اورامان تخت در جنوب شرقى شهر مریوان در استان کردستان قرار دارد، که بوسیله جاده‌اى به طول ۷۵ کیلومتر به شهر مریوان متصل مى‌شود. ناحیه وسیعی که سراسر جنوب استان کردستان را دربرگرفته و از مناطق خوش آب و هوای استان کردستان است که با توجه به کوهستانی بودن از نظر استعدادها و توانمندی های گردشگری و مواهب خدادادی داراری ویژگی های نادری است که هر ساله موجب جذب تعداد زیادی گردشگر داخلی و خارجی می شود. این روستا را هزار ماسوله نیز مى‌نامند. زیرا معمارى آن همانند ماسوله است، یعنی حیاط هر خانه بام خانه‌اى دیگر است، اما با وسعتى بیشتر فضای زندگی ساکنان روستا با محیط طبیعی آن و همچنین نحوه معیشت و فعالیت‌های اقتصادی آنان آمیخته است به طوری که در خانه‌ها علا‌وه بر اتاق‌ها، محل استراحت، آشپزخانه، سرویس‌های بهداشتی و عموما طویله، انبار غله، انبار علوفه و حتی مکانی برای قرار دادن دارهای عمودی قالی و دستگاه‌های گلیم و جاجیم‌بافی تعبیه شده است. دیوارخانه‌ها به صورت خشک‌چینی از سنگ منطقه ساخته شده است. این دیوارها بدون استفاده از ملا‌ت و به طور هنرمندانه چیده شده‌اند. مهم‌ترین مصالح به کار رفته در بنای خانه‌ها سنگ و چوب است.
یکی از حدسیات رایج درباره وجه تسمیّه روستای اورامان تخت این است که واژه «اورامان» یا «هورامان» از دو بخش «هورا» به معنی «اهورا» و «مان» به معنی خانه، جایگاه و سرزمین تشکیل شده‌است. بنابراین اورامان به معنی «سرزمین اهورایی» و «جایگاه اهورامزدا» است. «هور» در اوستا به معنی خورشید آمده و هورامان «جایگاه خورشید» نیز معنی می‌دهد.
این روستای زیبا و شگفت‌انگیز در ارتفاع ۱۴۵۰ متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است و اقلیمی معتدل و کوهستانی دارد.
آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان بسیار مطبوع و دلپذیر است و زمستان آن بسیار سرد و طولا‌نی است و در بعضی از سال‌ها بارش برف در این روستا به اندازه‌ای است که برای چند روزی دسترسی به آن امکان‌پذیر نخواهد بود.
روستای اورامان قدمتی دیرینه در تاریخ دارد و وجود آثار و بقایای آتشکده‌های فراوان در اطراف آن نشانگر این موضوع است که مردم این نواحی پیش از گرویدن به اسلا‌م زرتشتی بوده‌اند.
اورامان
این سرزمین در گذشته در قلمرو فرمانروایان و سلا‌طین محلی بوده که با اقتدار بر آن حکمفرمایی می‌کردند به همین دلیل این روستا را اورامان تخت یعنی پایتخت یا مرکز سلطنت نامیده‌اند و به روایتی دیگر اورامان در گذشته‌های دور شهری پرجمعیت بوده که به عنوان مرکز حکومت اورامی‌ها در این منطقه استفاده شده است.
به دلیل ساختار جغرافیایی متفاوت با سایر نقاط ایران و احاطه شدن در درون مناطق کوهستانی مرتفع از مناظر طبیعی زیبایی برخوردار است که چشم هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند، ترکیب شگفت‌آور صخره‌های سترگ و خاکستری کوهستان با رودخانه‌های خروشان و همچنین پوشش گیاهی سبزفام منطقه، بدیع‌ترین چشم‌اندازهایی را که کمتر در سایر نقاط کشور مشاهده می‌شود را به وجود آورده است.
آب و هوای معتدل کوهستانی و وجود چشمه‌های فراوان، چراگاه‌هایی سرسبز و باغ‌هایی خرم را در دامنه کوه‌های زیبای اورامان به وجود آورده و این امر موجب شده دامداری در کنار باغداری پیشه اصلی مردم این دیار باشد.
بازتاب زندگی دیرینه انسان امروزی یا انعکاسی از زندگی دیرینه در زیست بومی است که جوامع بدان خو گرفته‌اند. اینجاست که فرهنگ سنتی با توجه به شکل‌گیری نوستالژی در جوامع پساصنعتی می‌تواند جاذب گردشگرانی باشد که در پی مکان‌هایی با فرهنگ سنتی‌اند تا اصالت معنایی خود را در آن تجربه کنند.
قلعه اورامان
اورامان
این قلعه در بالای کوهی در اورامان تخت بنا شده است. قلعه‌ای است که نقش حفاظتی و نظامی داشته و در مواقع بحرانی و هجوم اقوام بیگانه مورد استفاده قرار گرفته است و به دلیل صعب‌العبور بودن و غیرقابل تسخیر شدن از اهمیت زیادی برخوردار بوده که همزمان با بازدید گردشگران از نقاط دیدنی روستا، آنان را با پیاده‌روی و کوهنوردی به سوی خود می‌کشاند.
در کنار این قلعه آب انبارهایی به صورت اصولی و کاربردی ساخته شده است که در صورت توجه و فراهم نمودن امکانات برای قلعه اورامان می‌توان شاهد گردشگران بیشتری در این منطقه بود.
