همه چیز درباره ی یلدا

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#FF1493][B]یلدای باستانی و رسوم گوناگون ایرانیانی [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]در گذشته‌های دور و در آیین كهن پارسی، بنابر یك سنت دیرینه، شاهان ایرانی در روز اول دی‌ماه تاج و تخت شاهی را بر زمین می‌گذاشتند و با جامه‌ای سپید به صحرا می‌رفتند و بر فرشی سپید می‌نشستند. دربان‌ها و نگهبانان كاخ شاهی و همه برده‌ها و خدمت‌كاران در سطح شهر آزاد شده و به‌سان دیگران زندگی می‌كردند. [/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] [/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] متل گویی، شعرخوانی و داستان خوانی از آیینهای شب چله هستند است، خانواده‌ها در این شب گردهم می‌آمدند و پیرتر‌ها برای خانواده، داستانهای كهن را بازگویی می‌كردند. [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#FF6347][B]چیستی واژه یلدا [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]واژه «یلدا» واژه ایست برگرفته از زبان سریانی (كه از لهجه‌های متداول زبان «آرامی» است) به معنای تولد. [/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]زبان «آرامی» یكی از زبان‌های رایج در منطقه خاورمیانه و زبان اصلی نگارش كتب عهد جدید مسیحیان بوده است. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma](برخی بر این عقیده‌اند كه این واژه در زمان ساسانیان كه خطوط الفبا از راست به چپ نوشته می‌شده، وارد زبان پارسی شده است). [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#6B8E23][B]یلدا و مسیحیان ایرانی [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]• مسیحیان ایرانی نیز مانند دیگر هموطنان خود در شب یلدا آجیل مشكل گشا می‌خورند و تا پاسی از شب بیدار می‌مانند و شب نشینی و شادكامی می‌كنند و در برخی مانند آشوریان فال از دیوان حافظ نیز رواج دارد. [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#CC20D4][B] فال یلدا[/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] در این شب فال گرفتن از كتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شكستن گردو از روی پوكی و یا پری آن به عنوان سرگرمی آینده‌ گویی می‌كنند. [/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]
[/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#7B38ED][B]شب چله در شهرهای مختلف ایران زمین [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]


[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]• در آذربایجان و شهرهای شمالی ایران: رسم بر این است كه در این شب خوانچه‌ای تزیین شده را به خانه تازه‌عروس یا تازه داماد بفرستند.
[/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]مردم آذربایجان در سینی خود هندوانه‌ها را تزئین می‌كنند و شال‌های قرمزی را اطرافش می‌گذارند درحالی كه مردم شمال یك ماهی بزرگ را تزئین می‌كنند و به خانه عروس می‌برند.
[/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]• در شیراز: سفره ردم شیراز مثل سفره نوروز رنگین است. مركبات و هندوانه برای سرد مزاج‌ها و خرما و رنگینك برای گرم مزاج‌ها موجود است. حافظ‌خوانی جزو جدانشدنی مراسم این شب برای شیرازی‌هاست.
[/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] البته خواندن حافظ در این شب نه تنها در شیراز مرسوم است، بلكه رسم كلی چله‌نشینان شده ‌است.

[/FONT][/COLOR]
[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][IMG]http://cdn.tabnak.ir/files/fa/news/1389/9/30/78074_691.jpg[/IMG]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]
• در همدان: همدانی‌ها فالی می‌گیرند با نام فال سوزن. همه دور تا دور اتاق می‌نشینند و پیرزنی به طور پیاپی شعر می‌خواند. دختر بچه‌ای پس از اتمام هر شعر بر یك پارچه نبریده و آب ندیده سوزن می‌زند و مهمان‌ها بنا به ترتیبی كه نشسته‌اند شعرهای پیرزن را فال خود می‌دانند. همچنین در مناطق دیگر همدان تنقلاتی كه مناسب با آب و هوای آن منطقه‌است در این شب خورده می‌شود. [/FONT][/COLOR]


[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]• در تویسركان و ملایر، گردو و كشمش و مِیز نیز خورده می‌شود كه از معمولترین خوراكی‌های موجود در ابن استان هاست. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]در خراسان: در شهرهای خراسان خواندن شاهنامه فردوسی در این شب مرسوم است. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]• در اردبیل رسم است كه مردم، چله بزرگ را قسم می‌دهند كه زیاد سخت نگیرد و معمولاً گندم برشته (قورقا) و هندوانه و سبزه و مغز گردو و نخودچی و كشمش می‌خورند. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]• در گیلان هندوانه را حتما فراهم می‌كنند و معتقدند كه هر كس در شب چله هندوانه بخورد در تابستان احساس تشنگی نمی‌كند و در زمستان سرما را حس نخواهد كرد. «آوكونوس» یكی دیگر از میوه‌هایی است كه در این منطقه در شب یلدا رواج دارد و به روش خاصی تهیه می‌شود. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] در فصل پاییز، ازگیل خام را در خمره می‌ریزند، خمره را پر از آب می‌كنند و كمی نمك هم به آن می‌افزایند و در خم را می‌بندند و در گوشه‌ای خارج از هوای گرم اطاق می‌گذارند. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] ازگیل سفت و خام، پس از مدتی پخته و آبدار و خوشمزه می‌شود. آوكونوس ازگیل در اغلب خانه‌های گیلان تا بهار آینده یافت می‌شود و هر وقت هوس كنند ازگیل تر و تازه و پخته و رسیده و خوشمزه را از خم بیرون می‌آورند و آن را با گلپر و نمك در سینه كش آفتاب می‌خورند. [/FONT][/COLOR]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]
[/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#006400][B] یلدای امروز [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] [/FONT][/COLOR]
[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][IMG]http://cdn.tabnak.ir/files/fa/news/1389/9/30/78072_633.jpg[/IMG]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] آیین شب یلدا یا شب چله با خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون همراه است كه همه جنبه نمادی دارند و نشانه بركت، تندرستی، فراوانی و شادكامی هستند. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] این میوه‌ها كه بیشتر كثیر الدانه هستند نوعی جادوی سرایتی محسوب می‌شوند كه انسان‌ها با توسل به بركت خیزی و پر دانه بودن آنها، خودشان را نیز مانند آنها بركت خیز می‌كنند و نیروی باروی را در خویش افزایش می‌دهند و همچنین انار و هندوانه با رنگ سرخشان نمایندگانی از خورشیدند در تاریكی شب. [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#C71585][B] پیشینه یلدا [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]ابوریحان بیرونی از یلدا به عنوان جشن نود روز یاد كرده است. جشن‌هایی كه در این شب برگزار می‌شود، یك آیین باستانی است
[/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][IMG]http://cdn.tabnak.ir/files/fa/news/1389/9/30/78071_349.jpg[/IMG]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]
پاس‌داشت شب چله میراث قوم كاسپیان‌ است. كاسپ‌ها از نخستین اقوام آریایی هستند كه وارد ایران شدند. آن‌ها مردمانی با چشم‌های كبودرنگ و موهای بور بودند كه ابتدا در گیلان امروزی سكنی گزیدند و پس از چندی به نقاط دیگر ایران مهاجرت كردند. [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#32CD32][B]میزد [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]ایرانیان شب یلدا را جشن می‌گرفتند و شادمانه پایكوبی می‌كردند. آنگاه خوانی الوان می‌گستردند و «میزد» نثار می‌كردند. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]«میزد» نذری یا ولیمه‌ای بود غیر نوشیدنی، مانند گوشت و نان و شیرینی و حلوا، و در آیین‌های ایران باستان برای هر مراسم جشن و سرور آیینی، خوانی می‌گستردند. [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#9370DB][B]انتظار پیروزی نور بر دامنه‌های البرز پیر[/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma] ایرانیان گاه شب یلدا را تا دمیدن پرتو پگاه در دامنه كوه‌های البرز به انتظار باز زاییده‌شدن خورشید می‌نشستند. برخی در نیایشگاه‌ها به نیایش مشغول می‌شدند تا پیروزی مهر و شكست اهریمن را از خداوند طلب كنند و شباهنگام دعایی به نام «نی ید» را می‌خوانند كه دعای شكرانه نعمت بوده‌است. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]روز پس از شب یلدا (یكم دی ماه) را خورروز (روز خورشید) و دی گان؛ می‌خواندند و به استراحت می‌پرداختند و تعطیل عمومی بود (خرمدینان، این روز را خرم روز یا خره روز می‌نامیدند). [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][COLOR=#1E90FF][B]شب شبها [/B][/COLOR]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]شب یلدا یا شب چله، واپسین شب آذرماه، شب پیش از نخستین روز زمستان و درازترین شب سال است. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]ایرانیان باستان با علاقه‌ای كه به علم ستاره شناسی داشتند نیك می‌دانستند كه این شب در نیم كره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن شب به بعد روزها طولانی تر و شب‌ها كوتاه‌تر می‌شود. [/FONT][/COLOR]
[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]
[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]نیاكان باستانی ما با این باور كه فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر و تابش نور ایزدی فزونی می‌یابد، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا خورشید می‌خواندند و برای آن جشن بزرگی بر پا می‌كردند. [/FONT][/COLOR]

[CENTER][COLOR=#000000][FONT=Tahoma][IMG]http://www.tabnak.ir/files/fa/news/1389/9/30/78070_955.jpg[/IMG]
[/FONT][/COLOR][/CENTER]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]آنها شادی و نشاط را از موهبت‌های ایزدی و غم و اندوه و تیره دلی را از بارزه‌های اهریمنی می‌پنداشتند. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]مراسم نوروز، جشن مهرگان، جشن سده، چهارشنبه سوری و شب یلدا و سنت‌های دیگر در واقع بیانگر این حقیقت است كه ایرانیان به یمن پیروزی نیكی بر بدی و روشنایی بر تاریكی جشن بر پا می‌كردند. [/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]شب یلدا نیز یكی از نمادهای پیروزی نور بر تاریكی است. در دوران كهن، شب نماد تاریكی و تباهی و وحشت بوده و اغلب سعی می‌كردند كه شب هنگام با افروختن آتش و افزودن نور، خانه روشن باشد تا پلیدی و تباهی در آن راه نیابد. (شاید اصطلاح خانه ات روشن نیز از آن زمان برای ما به یادگار مانده است )[/FONT][/COLOR]

[COLOR=#000000][FONT=Tahoma]شب یلدا شب شبها است. یعنی تسلط تاریكی بر زمین از تسلط نور خورشید و روشنایی می‌كاهد. و چون فردای این شب روشنایی بر ظلمت غالب و روز طولانی می‌شود، ایرانیان تولد دوباره خورشید را كه مظهر روشنایی است جشن می‌گیرند. [/FONT][/COLOR]