احسان و انفاق از دیدگاه امام جواد(ع)
یکی دیگر از راههابرای رسیدن به رضوان الهی از دیدگاه امام جواد (ع) انفاق و احسان است که خود آن حضرت(ع) نماد این فضیلت انسانی بود و وی را بر این پایه جوادالائمه خوانده اند.
انفاق و صدقه به دیگران که عمل اجتماعی است همواره در قرآن در کنار عبادت محض خدا یعنی نماز گذاشته شده است. این بدان معنا است که بندگی دو بال اصلی دارد که عبارت از ارتباط درست و خاضعانه در برابر خدا و ارتباط درست و متواضعانه در برابر مردم است که با انفاق و صدقه کمال می یابد.
دل های پاک و قصد خیر و نیک به همه اعمال و رفتار ما معنای درست می بخشد و تقرب به رضوان الهی را سرعت می بخشد. از این رو آن حضرت در جایی دیگر می فرماید: «القصد الی الله تعالی بالقلوب أبلغ من اثعاب الجوارح بالاعمال.»؛ با دلها به سوی خداوند متعال قصد و آهنگ نمودن، رساتر از به زحمت انداختن اعضا و جوارح با اعمال است.
با این همه عمل نیک و خیر یعنی قصد وجه الله است که کلمات ایمان را عروج می دهد و بالا می برد. (فاطر، آیه۰۱) انفاق و احسان در همه اشکال به خصوص در انفاقات مالی و صدقات یکی از کارهائی است که نقش بالا برنده را ایفا می کند و آدمی را به سوی رضوان الهی سوق می دهد.
بی گمان، یکی از نیکوترین راه ها برای صرف مال و بهره جاودانه بردن از آن، صدقه دادن مال در راه خداست. البته صدقات دو دسته اند: «واجب و مستحب.» صدقه واجب عبارت است از بخشی از اموال شخصی که با شرایطی خاص به افرادی مخصوص داده می شود، از جمله زکات، خمس و فطریه. ولی صدقه مستحب اندازه خاصی ندارد و انسان می تواند هر مقدار از مالش را که بخواهد در راه خدا به فقرا و نیازمندان ببخشد. البته بخشش اموال باید در حد اعتدال باشد و اگر درحدی باشد که برای خود شخص ایجاد تنگدستی کند، مذموم شمرده شده است.
بهترین نوع صدقات همان صدقات مستحب است، چرا که انسان در این جا با اختیار خود از هر آن چه دارد در راه خدا بخشش و احسان و جود می کند. چنین شخصی دیگران را در اموال خود صاحب حق و شریک می داند و می کوشد تا با از میان بردن هر نوع دلبستگی و وابستگی، تنها رضوان الهی را بجوید.
[I][B][I]آثار انفاق[/I][/B][/I]
درباره آثار صدقات در زندگی دنیوی روایت بسیاری آمده است که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
پیامبر اکرم(ص) می فرماید: به وسیله صدقه، رزق و روزی را برای خود نازل کنید. هم چنین امام صادق(ع) فرموده: «صدقه، دین را ادا می کند و برکت را برای انسان به دنبال دارد.»
امام علی(ع) درباره نقش صدقه در زندگی دنیا می فرماید: «هرگاه بی چیز شدید بوسیله صدقه با خدا تجارت کنید.»
همچنین پیامبر اسلام فرمود: «صدقه بدهید، همانا صدقه مال را زیاد می کند، پس صدقه بدهید خداوند شما را مورد رحمت خویش قرار دهد.»
امام باقر(ع) می فرماید: «صدقه هفتاد بلا را از انسان دور می کند و نیز مرگ سوء را از او دور می نماید چرا که صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنیا نمی رود.»
پیامبراکرم(ص) می فرماید: «صدقه و صله رحم شهرها را آباد می کند و بر عمرها می افزاید.» از پیامبراکرم(ص) امام صادق، امام کاظم و امیرمؤمنان(علیه السلام) نقل شده است: «بیماران خود را به وسیله صدقه درمان کنید.»
امام باقر(ع) فرمود: «نیکی و صدقه، فقر را دور می کند.» (المیزان، ج۲، ص۴۲۰و ص۳۳۴٫)
