مراسم ازدواج در تهران قدیم
[SIZE=4]در قدیم الایام، مراسم خواستگارى در تهران داراى رسم و رسومات خاص خود بوده است. آیین ازدواج به این صورت بود که مادر فردى که تصمیم به ازدواج و همسرگزینى داشته به تنى چند از زنانى که کارشان پرس و جو و یافتن دختر مناسب و مورد نظر است، مىسپرد. اگر دخترى با شرایط مناسب سراغ دارند به وى معرفى نمایند پس از مدتى یکى از این زنان دخترى را انتخاب و به همراه یک یا چند نفر از زنان خانواده داماد سرزده به خانه او مىرفتند تا دختر را ببینند.
[B]چارقد به کنار![/B]
دختر دم بخت مدتى پس از ورود خواستگاران با کاسهاى آب وارد اتاقى که در آنجا خواستگاران نشسته بودند مىشد و آب را به آنها تعارف مىکرد و کنارى مىنشست، در این هنگام یکى از زنان خواستگار که معمولاً مسنتر و با تجربهترین بود به نزد دختر رفته و چادر یا چارقد او را کنار مىزد و دستى به سرش مىکشید و موهایش را جابجا مىکرد تا مطمئن شود دختر کم مو یا موهایش عاریتى نباشد. بعد از آن به نحوى زیرکانه از دهان، زیر بغل و بدنش، بو مىکشید تا مطمئن شود آن دختر بوى بد نمىدهد.
پس از طى این تشریفات و مورد پسند واقع شدن دختر، خواستگاران به خانه برگشته و آنچه را دیده و مشاهده کرده بودند با جوانى که قصد ازدواج داشت در میان مىگذاشتند در صورت موافقت وى، پدر داماد همراه با چند تن از بزرگان و ریش سفیدان فامیل به خانه دختر رفته و به اصطلاح شیرینى مىخوردند.
[B]بله بران[/B]
فرداى آن روز مادر، خاله، عمه و دیگر اقوام نزدیک داماد براى «بله برون» به خانه عروس رفته و راجع به مهریه و روز عقد و مسائلى از این قبیل صحبت مىکردند. پس از چند روز از طرف خانواده داماد هدایایى که در چندین و چند مجمعه قرار داده شده بود به منزل عروس فرستاده مىشد که از جمله هدایا مىتوان به شیرینى و میوههاى فصل اشاره داشت.
پس از خواستگارى و پسند طرفین و انجام مراسم «بله برون» قرار خرید وسایل عروس، گذاشته مىشد. براى این خرید یک یا دو نفر از خانواده عروس و داماد انتخاب مىشدند. معمولاً مادر و خواهر عروس و داماد از جمله کسانى بودند که حق حضور در مراسم خرید را داشتند. لازم به توضیح است این خرید بدون حضور عروس و داماد انجام شده و در عوض نمایندگان آنان به سلیقه خود وسایل مورد نیازشان را خریدارى مىکردند ضمن اینکه تمامى خرج خریدها به عهده داماد بود.
[B]جهازبران[/B]
چند روز قبل از سر گرفتن مراسم عروسى، مراسم جهازبران بود. براى بردن جهیزیه چند نفر طبقکش به همراه چند قاطر اجیر شده تا جهیزیه عروس را به خانه داماد حمل کنند که عدهاى نقارهزن نیز آنها را همراهى و در طول راه به هنرنمایى مىپرداختند. قبل از رسیدن این گروه به خانه داماد، چند تن جلوتر به خانه داماد رفته و جاهایى از منزل داماد را که براى س***ت عروس در نظر گرفته شده بود نظافت و به اصطلاح آب و جارو مىکردند.
هنگامى که جهیزیه به خانه داماد منتقل مىشد فردى از طرف خانواده عروس صورت اسبابى را که آورده بودند به داماد نشان مىداد و از وى رسید مىگرفت علاوه بر آن دادن انعام به طبقکشها و نقارهچىها جزء وظایف داماد محسوب مىشد طبقکشها علاوه بر انعام مزبور اجازه داشتند نقل و پارچههاى کف طبقها را که به منظور تزیین، تدارک دیده شده بود براى خود بردارند. ضمن اینکه وسایل جهیزیه طبق توافقى که قبلاً میان خانوادههاى عروس و داماد صورت پذیرفته بود تهیه مىشد.
منبع:تبیان [/SIZE]
