نگاهی به طاق سنگی شیرین و فرهاد
داستانشان داستان عشق و دلدادگی است و نامشان زینت‌بخش منظومه‌های ایرانی، عشق افسانه‌‌ای فرهاد به شیرین از زیباترین داستان‌های ملی ایران به شمار می‌‌رود که حکایت آن هنوز هم در بعضی از قهوه‌خانه‌های سنتی به شیوه نقالی بازگو می‌شود. در حال حاضر در ترانه‌‌های محلی و درافسانه‌‌ها و قصههای مردم، بویژه قصههای کردی و کرمانشاهی نام فرهاد بر سر زبان‌هاست و مردم هنوز صدای تیشه او را از بیستون می‌‌‌شنوند.
می‌گویند در موقع گذر شیرین و فرهاد از ایوان در استان ایلام، فرهاد در کمتر از یک نیمه روز برای آسایش شیرین مبادرت به ساخت بنایی می‌کند که طاق شیرین و فرهاد نامیده می‌شود، به همین دلیل اکثر مردم محل، به خصوص ریش‌سفیدان این بنا را با نام طاق شیرین می‌خوانند.
به گزارش ایسنا، طاق سنگی شیرین و فرهاد ایوان، نماد عشق و دلدادگی و راوی فرهنگ و تمدن دیرین شهرستان ایوان در استان زیبای ایلام است، این اثر تاریخی که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، مربوط به دوره ساسانیان است که در داخل تنگه‌ای موسوم به تنگه کوشک قرار دارد. بنای تاریخی شیرین و فرهاد از لحاظ تاریخی و بخصوص شیوه معماری منحصر به فرد خود از نظر مطالعات باستان‌شناسی بسیار بااهمیت است.
این بنا بنایی است که در ساخت آن از سنگ‌های حجیم و بزرگ حجاری شده استفاده شده که به صورت خشکه چین بکار رفته است. ورودی بنا در سمت شرق و رو به رودخانه واقع شده است، پشت بام پلکانی و سبک معماری منحصر به فرد بنا و جاذبه‌های طبیعی تنگه از ویژگی‌های آن محسوب می‌شود.
نوع معماری بنا، نوع مصالح بکاررفته در بنا، تعداد کم این بناها در کشور، قرار گرفتن بر سر یکی از راه‌های فرعی و میانبر از عراق به کرمانشاه و از همه مهم‌تر تفاوت در شیوه ساخت این اثر با بناهای مشابه و هم عصر و ناشناخته بودن اثر، از جمله خصوصیات این بنابه شمار می‌آیند.
شهرستان ایوان که این طاق زیبای تاریخی را در دل خود جای داده است، زیبایی‌های دیگری هم دارد، این شهرستان دارای سه بخش مرکزی، سراب ایوان و زرنه بوده که دارای استعدادهای بالقوه کشاورزی و دامداری است، این شهرستان در حدفاصل بین ایلام و شهرستان اسلام‌آباد و مناطق گیلانغرب قرار دارد. زیبایی‌های طبیعت در این منطقه بسیار چشمگیر بوده و آثار باستانی آن نیز حاکی از تمدن دیرینه تاریخی آن است، مردم این منطقه از ایل بزرگ «کلهر»هستند که بدین جهت به زبان کلهری صحبت می‌کنند.
مهمترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان ایوان عبارت از آتشکده سیاهگل در روستای سیاهگل در ۱۹ کیلومتری غرب ایوان، طاق شیرین و فرهاد در منطقه کوشک در ۲۵ کیلومتری غرب ایوان، آثار تاریخی روستای سرتنگ در ۱۸ کیلومتری غرب ایوان، شهر تاریخی جوی‌زر در ۵ کیلومتری شرق ایوان، تفرجگاه ییلاقی خوران در ۵ کیلومتری جنوب‌غربی ایوان، تفرجگاه جنگلی منطقه سراب ایوان، غار طلسم در سراب ایوان در ۶ کیلومتری شرق ایوان، شکارگاه شیرازول، دره زیبا و طبیعی دانوک در ۱۰ کیلومتری غرب ایوان، چشمه سفید در کوه‌های مانشت، زیارتگاه امامزاده سیدعبدالله و حاجی حاضر در ۱۰ کیلومتری غرب ایوان است.
آتشکده سیاهگل
آتشکده سیاهگل یا سه پا، تنها آتشکده استان ایلام بوده که تقریبا هنوز هم سالم است، این اثر تاریخی در روستای سیاهگل از توابع شهرستان ایوان و در حاشیه رودخانه کنگیر ساخته شده است. بنای آتشکده در مسیر راه باستانی قرار گرفته که آثار ساخت و سازهایی چون قلعه، محوطه و بنا در فواصل دور و نزدیک آن موجود است.
مصالح ساخت بنا، قلوه سنگ و گچ نیم کوب بوده که چند فصل کار مرمتی و حفاظتی بر روی آن صورت گرفته است. بنای مذکور در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و مربوط به دوران ساسانی و متعاقبا قرون اولیه اسلامی است.
چشمه سفید
این چشمه در قسمت شرق دشت ایوان و در دامنه کوه مانشت قرار دارد. این محل با داشتن دو چشمه آب سرد و گوارا و طبیعت بسیار زیبا، یکی از مراکز تفریحی در فصل تابستان است و پوشیدگی منطقه از جنگل بلوط و کوهستانی بودن آن زیبایی منطقه را افزایش داده است.
دره دانوک
این دره یکی از دره‌های بسیار زیبا و بزرگ رشته کوه شرازول است که در قسمت جنوب‌شرقی دشت ایوان قرار دارد. این دره با داشتن طبیعت پوشیده از جنگل و چشمه آب بزرگی که در آن جاری است مرکز بسیار زیبای تفریحی منطقه است و از طرف جاده روستای کلان می‌توان به این دره زیبا دست یافت.
شهرستان شیروان وچرداول
شهرستان شیروان وچرداول در شمال‌شرقی شهرستان ایلام قرار داشته و مرکز آن سرابله است که دارای چهار بخش مرکزی، شیروان، چرداول و هلیلان است. وجود رودخانه‌های شیروان و چرداول و سیمره آن را به صورت منطقه‌ای مستعد کشاورزی درآورده و مهمترین محصول کشاورزی آن برنج است.
وجود آثار تاریخی بجا مانده از دوره ساسانی باعث شده که این شهرستان دارای اهمیت تاریخی باشد. مهمترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان شیروان و چرداول عبارتند از شهر باستانی سیروان در ۵۵ کیلومتری جنوب شهر سرابله، قلعه سام در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی سرابله، قلعه عبدالحسین خان ابوقداره در روستای کهره، پل تاریخی کر و دیت (پسر و دختر) در ۳۵ کیلومتری شرق سرابله، تنگ قیر، تنگ زیبای شمشه، منطقه زیبای روستای لومار، مناظر طبیعی و بکر حاشیه رودخانه سیمره، زیارتگاه امامزاده محمدباقر، امامزاده پیرحمزه، تپه گلان ۱ و ۲، قبرستان آهنگران در ۱۵ کیلومتری جنوب‌غربی شهر سرابله، تپه مهروان در روستای غریب، تپه چالاب زرد، تپه کل کل، زیارتگاه امامزاده عباس شیروان، زیارتگاه حاجی حاضر سرابکلان شیروان، تپه تاریخی زنجیره علیا، تپه گوران، تپه چغا صیفور کارزان، تپه‌های تاریخی چغامیران – چغا محمدیار در حومه سرابله، تپه پیش تاریخ دره هلیلان، زیارتگاه امامزاده سیده صورت بانو در روستای گوراب سفلی در بخش شیروان
روستای هدف گردشگری سنگ سفید
این روستا در بخش مرکزی شهرستان شیروان و چرداول واقع شده که دارای آب و هوای دره‌ای و معتدل خشک است، رودخانه چنار از شرق روستا می‌گذرد، خرم‌کوه در جنوب‌غربی و کوه بان هزار در شمال شرقی روستا واقع شده است، همچنین تنگ منصوری در شمال‌شرقی روستا است که وجود کوه‌ها، رودخانه، تنگ منصوری پوشش گیاهی مناسب و وجود گیاهان دارویی و حیات وحش از جاذبه‌های طبیعی این روستا است که نظر بازدیدکنندگان را به سوی خود جلب کرده است.
قلعه تاریخی سام
قلعه تاریخی سام در روستای چم‌بور از توابع بخش مرکزی شهرستان شیروان و چرداول قرار دارد، قدمت این قلعه به دوره ساسانیان می‌رسد که بر فراز یکی از کوه‌های پیرامون روستای چم‌بور بنا شده و کوه مزبور نیز به نام سام معروف است. در قسمت جنوب‌غربی قلعه، آثار چهار طاقی یا آتشکده‌ای دیده می‌شود، در کنار قلعه درخت‌های چنار کهنسالی با قدمت حدود ۵۰۰ سال وجود دارد.
پل کرودیت(دختر و پسر)
این پل تاریخی که قدمت آن به دوره ساسانیان می‌رسد در روستای چم‌بور از توابع بخش چرداول واقع شده و توسط سازمان میراث فرهنگی کشور مورد شناسایی قرار گرفته است.
روستا و آتشکده موشکان
روستای موشکان در بخش مرکزی شهرستان شیروان و چرداول در منطقه میان کوهی قرار گرفته و آب و هوایی معتدل دارد. رودخانه چرداول از نزدیکی این روستا می‌گذردف کوه خورمه در ۲ کیلومتری شمال شرق و کوه لنه در ۳ کیلومتری غرب روستا قرار گرفته است که وجود رودخانه، کوه‌ها، پوشش گیاهی و حیات وحش از جاذبه‌های طبیعی و مهم روستای موشکان به شمار می‌روند.
