-
آموزش و انگیزش
[SIZE=4]
انگیزش، عامل بسیار مهمی در عملکرد انسان‌ها است. می‌گوییم مهم، زیرا انگیزش از آموزش نیز مهمتر است اما متاسفانه بیشتر آموزش دهندگان از جنبه‌های متعدد انگیزش بر یادگیری آگاهی کامل ندارند و موقعیت‌ها و شرایط آموزشی به ندرت ایجاد اشتیاق می‌کنند...
[SIZE=4][/SIZE]
مربیان محترم اگر مایل به بهره‌برداری از توانایی‌های انسان باشند، باید بر انگیزش و جنبه‌های عاطفی آموزش، تاکید بیشتری کنند.
موضوع این است که یادگیری همواره با انگیزش سر و کار دارد. ما نمی‌توانیم یادگیری را فعالیتی صرفا ذهنی بدانیم؛ کاری که متاسفانه اغلب اجرا می‌کنند. اشتیاق به یادگیری دقیقا اساس هر آموزش است که باید مورد توجه قرار گیرد. در این راستا پیشنهادهایی مطرح است که به شما والدین و مربیان عزیز و مهربان در ایجاد انگیزش و یادگیری بهتر فراگیران کمک می‌کند:
۱) تنوع در یادگیری:
یادگیری ممکن است گاهی خسته کننده و تکرار آن کسالت‌آور باشد، ساعت‌ها روی نیمکت نشستن برای خیلی‌ها خوشایند نیست. تنوع فعالیت‌ها در کلاس و ارایه محرک‌های گوناگون و استفاده از ابزارهای آموزشی متنوع باعث می‌شود تا انگیزش در یادگیرنده ایجاد شود و با شوق بیشتری به درس گوش فرادهد، در نتیجه یادگیری بهتر صورت می‌گیرد.
۲) مشارکت فعال در یادگیری:
برای فعالیت‌های عملی هیچ راهی وجود ندارد جز اینکه یادگیرندگان را از روی صندلی‌ها بلند کرده تا به فعالیت بپردازند. در اصل تعلیم و تربیت یادگیری عملی، بسیار قوی و موثر است. هر چه آموزش‌های عملی بیشتر باشند، علاقه دانش‌آموز بیشتر و یادگیری هم بهتر خواهد بود. باید یادگیرندگان را از صندلی‌ها بلند کرد تا به کارهای عملی بپردازند.
۳) نشاط در یادگیری:
برخلاف بعضی نظرها که اعتقاد دارند برای یادگیری باید سخت‌گیری صورت گیرد، باید این واقعیت را پذیرفت که تفریح و سرگرمی و بازی در جریان درس معجزه می‌کند. البته مسلم است که منظور تفریح و سرگرمی است که به درس مربوط باشد.
۴) ایجاد تعامل اجتماعی:
انسان‌ها موجوداتی اجتماعی‌اند و دوست دارند که با یکدیگر تعامل داشته باشند. بیشتر کلاس‌ها پر از ردیف صندلی‌هایی است که خلاف خواسته دانش‌آموزان است. محیطی خلق کنید که در آن امکان تعامل و تبادل افکار وجود داشته باشد. معلم دانا صحبت کردن خود را به حداقل و صحبت کردن یادگیرندگان را به حداکثر می‌رساند.
۵) حمایت از طریق هم‌کلاسی‌ها:
بهترین کار برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان این است که از آنها بخواهیم در یادگیری مطالب درسی به یکدیگر کمک و یاری برسانند.
۶) پیوند دادن مهارت‌ها و مطالب جدید با مهارت‌های قبلی:
این کار توانمندی‌های آنها را تقویت می‌کند. هنگام معرفی مهارت‌ها و یا دانش جدید، آنها را با مهارت‌ها و دانسته‌های قبلی ربط دهید. همچنین انتظاری را در دانش‌آموز به وجود آورید که آنچه اکنون یاد گرفته شده، در آینده کاربرد خواهد داشت. هرگز آموزش را به یادگیری مطالب فعلی محدود نکنید و حتما مطالب قبلا آموخته شده را دوباره‌گویی نمایید. بهترین راه برای آموختن مهارت‌های جدید، تلفیق آنها با مهارت‌های قبلی فراگیرنده است. این کار توانمندی‌های فراگیران را تقویت می‌کند
۷) برای فهم و درک مطلب، فرصت کافی ایجاد کنید:
یادگیری مستلزم زمان است و دست‌یابی به درک عمیق در زمان بیشتری تحقق می‌یابد. متاسفانه ما در آموزش‌های گروهی اغلب عجله به خرج می‌دهیم و نمی‌گذاریم یادگیرنده درک بهتر و خوبی از موضوع داشته باشد. افزایش فرصت یادگیری موجب خوب فهمیدن درس و بالاتر رفتن انگیزه برای فراگیری آن مطلب و موضوع درسی می‌شود.
۸) ایجاد فرصت تمرین و بازخورد بیشتر:
هر چقدر فرصت بیشتر باشد، زمان برای تمرین مطالب و برنامه‌های آموزشی بیشتر خواهد بود. باید به یادگیرندگان این مطلب را بفهمانیم که شما می‌توانید این درس را یاد بگیرید و این یعنی ایجاد انگیزش.
۹) بگذارید یادگیرندگان خلاقیت خود را نشان دهند:
در برنامه‌های آموزشی خود خلاقیت به وجود آورید. آموزش به این شیوه که این راه حل است و اگر این مسایل را با این روش انجام بدهید، بیشتر سبب بروز تفکر هم‌گرا می‌شود و قدرت خلاقیت و تفکر واگرا که همه از آن برخوردارند، تقویت نمی‌شود و بروز نمی‌کند. سعی کنید با ارایه راه حل‌های مناسب، تفکر خلاق را پرورش دهید. سعی کنید پرسش را با پرسش پاسخ دهید. به این ترتیب تفکر خلاق را پرورش خواهید داد
۱۰) مطمئن شوید که یادگیرندگان موفق می‌شوند:
هیچ چیز مانند موفقیت کارایی ندارد. آموزش فعال، فرصت‌های بسیاری برای موفقیت یادگیرندگان پدید می‌آورد.
۱۱) درس را با ارایه دلیل برای برانگیختن دانش‌آموزان آغاز کنید:
دانش‌آموزان واقعا به دلیلی برای انگیزش احتیاج دارند. سعی کنید به آنها بگویید که موضوع یا تکلیف درس برای چه چیزی خوب است. چگونه این موضوع یا تکلیف درسی می‌تواند آنها را برای انجام سایر چیزها آماده کند و چرا مهم و جالب است.
۱۲) از تحسین کلامی و غیرکلامی استفاده کنید:
گفتن کلماتی مانند خوب، بسیار خوب، عالی است و نظایر اینها و یا با یک دست بر پشت فراگیر زدن، با سر تایید کردن، چشم بر هم زدن و... می‌تواند یک وسیله انگیزش قدرتمند محسوب شود.
۱۳) گاهی کارهای غیرمنتظره انجام دهید:
اگر دانش‌آموزان درباره مشکلات یادگیری صحبت می‌کنند، ناگهان درباره مشکل یادگیری خودتان صحبت کنید. اگر شما خود به طور معمول سوال امتحان را تهیه می‌کنید، این دفعه از دانش‌آموزان بخواهید که سوال تهیه کنند و... این اتفاقات غیرمنتظره اثر جالب توجه داشته و آنها را به موضوع مربوطه درگیر می‌سازد. صحبت‌ها و روش‌های غیرمنتظره شما می‌تواند اثر جالب توجهی در یادگیری فراگیران داشته باشد
۱۴) در مثال‌ها از موارد آشنا استفاده کنید:
هنگامی که می‌خواهید مثالی بزنید، از مواردی استفاده کنید که آشناست. برای مثال بهتر است به جای اسامی گوناگون و ناآشنا، از اسامی دانش‌آموزان استفاده کنید یا عنوان‌های کتاب‌هایی که آنها خوانده‌اند، یا فهرست شرح حال افراد مورد علاقه آنها در ورزش یا هنر و غیره استفاده کنید. به یاد داشته باشید که آشنا بودن، معنی‌دار بودن و تداعی‌ها می‌تواند یادگیری و یادآوردن را بهبود بخشد.
● حرف آخر
ما به عنوان معلمان و مربیان اگر مایل به بهره‌برداری از توانایی‌های انسان هستیم باید بر انگیزش وجنبه‌های عاطفی آموزش تاکید بیشتری کنیم. ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان یکی از مهم‌ترین وظایف مربیان و معلمان است. در دنیای پرهیجان تعلیم و تربیت برای جلب توجه افرادی که آنها را آموزش می‌دهیم، فراهم آوردن محیطی سرشار از انگیزش امری لازم و ضروری است.
امید است نکته‌های مورد بحث در این مقاله در کشف راه‌حل‌های جدید ایجاد انگیزه برای شما سودمند بوده باشد.
سایت ویستا
:آکاایران[/SIZE]
