|
|
|
|
از نوشیدن آب زیاد هنگام افطار بپرهیزیددکتر عبداللهی گفت: مصرف آب زیاد به هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذایی می شود. بعد از صرف سحری نیز بسیاری از روزه داران از بیم تشنگی در طول روز به مقدار فراوان آب می نوشند که عادت صحیح غذایی نیست.وی همچنین افزود: از نوشیدن بیش از اندازه چای در وعده سحری اجتناب نمائید چون چای باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمک های معدنی که بدن شما در طول روز به آن احتیاج دارد می شود.
دکتر عبداللهی تصریح کرد: روزه داران عزیز از مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر پرهیز کنند. این قبیل مواد دیر هضم هستند و سبب می شوند که به هنگام سحر به دلیل پری معده میل به غذا کاهش پیدا کند.
وی گفت: مصرف مواد غذایی سنگین، دیر هضم، پر چرب و سرخ شده به هنگام افطار مناسب نیست. به طور کلی توصیه می شود به جای غذاهای چرب و سرخ کرده از غذاهای آب پز و بخارپز، کم چرب و کم نمک استفاده شود.
وی همچنین افزود: مصرف میوه رنده شده، لبنیات خصوصاً شیر کم چرب، استفاده از انواع سوپ ها و آش ها در افطار و سحر و نوشیدن چای کمرنگ برای سالمندان روزه دار مفید است و می تواند تعادل آب و املاح را برقرار کند. همچنین مصرف یک لیوان شیر در هنگام افطار و سحر و مصرف یک پیاله ماست در موقع شام به کودکان و نوجوانان روزه دار توصیه می شود.
دکتر عبداللهی در پایان یادآور شد: هرچند بخش عمده انرژی دانش آموزان در زمان روزه داری باید از گروه غذایی نان و غلات تامین شود اما مصرف مواد پروتئینی مانند انواع گوشتها خصوصاً گوشت سفید، تخم مرغ، شیر و لبنیات برای آنها ضروری است.
ایسنا
زکات بدن چیست؟
اگر انسان زکات هر چیزی را به موقع بپردازد باعث آرامش روح و جسم انسان میشود. روزه گرفتن نیز علاوه بر اینکه باعث میشود زکات بدن پرداخته شود به سلامتی جسم نیز کمک زیادی میکند.
به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در دین اسلام هر چیزی زکاتی دارد و این را در کلام تمامی ائمه معصوم (ع) و قرآن میتوان دید.
به همین منظور به احادیثی چند در مورد زکات بدن اشاره میکنیم.
امام علی (ع) میفرمایند: برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدن روزه است.
امام موسی کاظم (ع) میفرمایند: نمازهای مستحبی، برای هر مؤمنی وسیله نزدیک شدن به خداست و حج گزاردن، جهاد هر انسان ضعیف و ناتوان است و از هر چیزی باید زکاتی داد و زکات بدن گرفتن روزههای مستحبی است.
امام علی (ع) در حدیثی دیگر میفرمایند: زکات بدن، جهاد کردن و روزهداشتن است.
پینوشت:نهجالبلاغه / 1152
تحفالعقول/ 297
نهجالبلاغه/ 1152
غررالحکم/ 188
منبع:الحیات، ترجمه محمدرضا حکیمی
ایسنا
ویژگى ها و بركات ماه رمضان
ماه رمضان، ویژگى هاى مهمّى دارد كه ریشه بركات بزرگ این ماه و پایه نعمت هاى بى شمار آن هستند. شُكوه، عظمت و بركات مادّى و معنوى اى كه از این ماه، نصیب اهل ایمان مى شود، از نگاه احادیث اسلامى ، قابل توصیف نیستند و اگر مسلمانان شناخت درستى از بركات این ماه بافضیلت داشتند و مواهب و دستاوردهاى بزرگ آن را مى دانستند، آرزو مى كردند كه سراسر سال، رمضان باشد . حدیث پیامبر خدا در این مورد، چنین است: لَو یَعلَمُ العِبادُ ما فى رَمَضانَ، لَتَمَنَّت أن یَكُونَ رَمَضانُ سَنَةً ؛اگر بندگان بدانند كه در رمضان، چه [نعمت ها و آثارى ]هست، آرزو مى كنند كه رمضان، یك سال باشد.از میان ویژگى هاى فراوانى كه این ماه دارد به اختصار به چند نمونه ـ به خاطر اهمّیتى كه دارند ـ اشاره مى كنیم:
1.آغاز سال
از ویژگى هاى مهمّ ماه رمضان، كه در روایات اهل بیت علیهم السلام بر آن تأكید شده، این است كه این ماه ، آغاز سال است دانسته اند؛ وقتى مفهوم «آغاز سال» را در پرتو فرهنگ اسلامى بررسى مى كنیم، چنین مى یابیم كه این پدیده ، به اعتبارهاى گوناگونى وابسته است. برخى از متون دینى تأكید دارند كه ماه رمضان، آغاز سال است؛ برخى از آنها «شب قدر» را آغاز سال و برخى نیز «عید فطر» را اوّل سال، تعیین كرده اند. همچنان كه آغاز فروردین، شروع سال طبیعى است (چون در این هنگام ، زمین ، جامه نو مى پوشد و درختان، سبز مى شوند)، ماه رمضان هم آغاز سال انسانیّت از نگاه اسلام است؛ چرا كه در این ماه عزیز، حیات معنوىِ اهل سیر و سلوك، تجدید مى شود و آنان كه در مسیر حركت به سوى كمال مطلق اند، جانشان شكوفا شده، آماده دیدار خداوند مى شوند. از این رو، مى توان گفت كه «فروردین»، آغاز تجدید حیات مادّى براى گیاهان در دنیاى طبیعت و «ماه رمضان»، آغاز تجدید حیات معنوىِ انسان در عالم انسانیّت است.
2.میهمانى الهى
دومین ویژگى برجسته اى كه در فضاى این ماه بافضیلت جلوه گر است ، وجود زمینه ها و ظرفیت هایى است كه براى میهمانى خداى سبحان فراهم آمده اند، آن گونه كه پیامبر خدا در توصیف این ویژگى فرمود: ماهى است كه در آن به میهمانى خدا دعوت گشته اید و از اهل كرامت خدا قرار داده شده اید نفس هاى شما در آن، ستایش و خوابیدن شما، عبادت است. عمل شما در آن ماه پذیرفته و دعاى شما برآورده است. (روضة الواعظین/ترجمه مهدوى دامغانى؛ ص551) در حقیقت، این ویژگى، ریشه ویژگى اوّل، بلكه سرچشمه همه ویژگى ها و بركات این ماه مبارك است .
3.غفران الهی
واژه «استغفار»، مصدر است از مادّه «غفر». اصل این مادّه، به معناى «پوشاندن» و «پوشیده داشتن» است؛ لیكن گاه توسّعا در معانى نزدیك و متناسب با آن نیز به كار مى رود. بنا بر این، «استغفار» به معناى درخواست پوشش است. «غفر اللّه ذنوبه»، یعنى: خداوند، گناهانش را پوشاند و او را رسواى عام نكرد ... آرى عفو و غفران از صفات خداوند عزیز است، و آنها را در دلهاى بندگان مخصوص و انتخاب شده خود قرار مىدهد، تا مانند حق تعالى با بندگان و افراد مردم با بخشش و گذشت رفتار كرده، و با صفات و اخلاق الهى متخلق گردند. خداوند متعال از همین نظر است كه مىفرماید: عفو كنند و اغماض نمایند، و آیا دوست نمىدارید كه خداوند جهان نیز از شما عفو فرموده و گناههاى شما را ببخشد، و خداوند متعال آمرزنده و مهربان است به بندگان خود. (مصباح الشریعة/ترجمه مصطفوى؛ متن ؛ ص251)
یکی از برکات ماه مبارک رمضان غفران الهی است که شامل حال بندگان می شود امام باقر علیه السّلام فرمود: هنگامى كه ماه رمضان میرسید و نزدیك می شد رسول خدا صلّى اللَّه علیه و اله و سلّم سه روز كه از ماه شعبان باقى بود بلال را میفرمود مردم را خبر كند و همه در مسجد حاضر می شدند پس به منبر میرفت و حمد و ثناى الهى بجا مىآورد و سپس میفرمود: أیّها النّاس همانا این ماه رسید و آن سیّد و سالار ماههاى دیگر است، شبى در آن است كه بهتر از هزار ماه است، در این ماه درهاى دوزخ بسته مىشود، و درهاى بهشت گشوده میگردد، پس هر كس این ماه را درك كند و گناهانش آمرزیده نشود پس خداوند او را از رحمت خود دور نماید و هر كس پدر و مادر خویش را دریابد و آمرزیده نشود پس خدا او را از غفران و آمرزش خویش دور سازد، و هر كس نام من نزد او برده شود و بر من درود نفرستد و آمرزیده نشود پس خداى عزّ و جلّ او را از رحمت خود دور كند.(ثواب الأعمال و عقاب الأعمال/ ترجمه غفارى، ص: 151)
4. آزادى از آتش دوزخ
ماه رمضان را ماه آزادسازى نامیده اند؛ چون خداوند در هر روز و شب، ششصد آزادشده دارد و نیز در آخر ماه، به اندازه آنچه در [روزها و شب هاى] گذشته آزاد كرده است. حسن بن محبوب، از ابو ایّوب، از ابو الورد از امام ابو جعفر علیه السّلام روایت كرده است كه فرمود: و این ماهى است كه اوّل آن رحمت، و وسطش مغفرت، و پایانش اجابت دعا و آزادى از آتش دوزخ است. (ترجمه من لا یحضره الفقیه، ج2، ص: 417)منابع:
آمد رمضان و عید با ماست/ قفل آمد و آن کلید با ماست
بربست دهان و دیده بگشاد/ وان نور که دیده دید با ماست
آمد رمضان به خدمت دل/ وان کش که دل آفرید با ماست
در روزه اگر پدید شد رنج/ گنج دل ناپدید با ماست
کردیم ز روزه جان و دل پاک/ هر چند تن پلید با ماست (مولوی)
1) مراقبات ماه رمضان، محمدی ری شهری
2) نهج الذکر، ج4، محمدی ری شهری
3) ماه خدا (پژوهشی جامع درباره ماه مبارک رمضان از نگاه قرآن و حدیث)، محمدی ری شهری
4) ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ترجمه غفارى
5) ترجمه من لا یحضره الفقیه، ج2
6) روضة الواعظین، ترجمه مهدوى دامغانى
7) مرکز تحقیقاتی دین و فطرت
tebyan.net
پرخوری بعد از ماه رمضان ممنوع
اما آیا واقعا پایان ماه مبارك رمضان، باید پایانی باشد برای خوبی كردن و بهتر بودن؟ حیف است وقتی یك ماه برای ایجاد عادات خوب و پسندیده تلاش میكنیم، براحتی و پس از گذشت چند روز آنها را كنار بگذاریم و یادمان برود كه میشود طور دیگری زندگی كرد؛ البته نباید فراموش كنیم ماه رمضان فرصتی است برای تغییر؛ تغییری كه هم در بعد معنوی زندگی میتوان آن را دید و حس كرد و هم در بعد جسمانی.
به همین دلیل متخصصان و كارشناسان تغذیه بارها هشدار دادهاند و گفتهاند كه به عادات مثبت غذایی كه طی این ماه به دست آوردهاید، ادامه دهید و آنها را براحتی ترك نكنید؛ اگر توانستهاید یك ماه سیگار نكشید، یك ماه نوشابه و فستفودها را كنار گذاشتهاید و یك ماه كمتر از غذاهای چرب و پركالری استفاده كردهاید، مطمئن باشید از این پس هم میتوانید.
زهرا فرهناك، كارشناس ارشد تغذیه ضمن تاكید بر اینكه باید عادتهای غذایی مثبتی را كه طی این ماه به دست آوردهایم، حفظ كرده و به همان روال ادامه دهیم به جامجم میگوید: با اینكه خیلیها از افزایش وزن پس از ماه رمضان شكایت میكنند، خوب است بدانید اگر روزهداری اصولی و با رعایت نكات صحیح تغذیهای انجام شود، میتواند به كاهش وزن مختصر افراد چاق منجر شده و میزان چربی خون مبتلایان به چربی خون را نیز كاهش دهد.
كاهش وزن و كنترل قند و چربیهای خون در محدوده مجاز، یكی از نتیجههای مثبت روزهداری است كه میتواند عاملی باشد برای كاهش احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف مانند چاقی، فشار خون، دیابت و مشكلات قلبی ـ عروقی.
این كارشناس تغذیه میافزاید: در صورتی كه روزهداری به شكل صحیح انجام شود، موجب سمزدایی از بدن شده، فرصت استراحتی در اختیار دستگاه گوارش قرار میدهد و باعث میشود برنامه غذایی افراد نظم پیدا كند؛ تمام این موارد موجب حفظ سلامت جسم روزهدارانی خواهد شد كه یك ماه با رعایت اصول و نكات تغذیهای، روزه گرفتهاند.
پرخوری ممنوع!
وقتی ماه مبارك رمضان تمام میشود، گروهی از افراد تصور میكنند میتوانند هر چقدر دوست دارند غذا بخورند و دیگر هیچ محدودیتی وجود ندارد! اما همه میدانیم در پیش گرفتن چنین شیوهای نهتنها عاقلانه نیست، بلكه میتواند به بروز بیماریها و مشكلات متعددی نیز منجر شود.
فرهناك نیز در این زمینه چنین توصیه میكند: بخصوص در روزهای اول پس از پایان یافتن ماه رمضان بهتر است از مصرف غذاهای چرب و سنگین خودداری كنید و مراقب باشید دچار پرخوری نشوید. در واقع نباید فراموش كنیم بدن و بویژه دستگاه گوارش یك ماه در حال روزهداری و استراحت بوده و برای تغییر این عادت باید زمان لازم را در اختیارش قرار دهیم.
به گفته وی، در این روزها باید تعداد وعدههای غذایی را افزایش داده، ولی حجم غذای دریافتی در هر وعده را كاهش دهید. البته چنین توصیههایی برای روزهای گرم سال و هنگام سفر نیز مفید خواهد بود و با توجه به اینكه در پایان ماه رمضان همچنان در فصل تابستان قرار داریم، خوب است بیشتر به این نكات دقت كنید.
این كارشناس تغذیه با اشاره به مشكلات گوارشی و سوءهاضمهای كه به دلیل پرخوری بعد از ماه رمضان ایجاد میشود، چنین توضیح میدهد: بهتر است سه وعده غذای اصلی و دو تا سه میان وعده در نظر بگیرید و در هریك از این وعدهها، حد اعتدال را رعایت كنید تا احتمال بروز مشكلات گوارشی ناشی از پرخوری به حداقل برسد.
هنوز هم تابستان است، مراقب باشید
هنگام روزهداری معمولا توجه بیشتری به مصرف آب و مایعات میشود و افراد برای كاهش حس تشنگی، بیشتر از روزهای معمول از نوشیدنیها، میوهها و سبزیجات استفاده میكنند.
فرهناك با اشاره به اینكه پس از پایان ماه رمضان، همچنان در فصل تابستان قرار داریم و مصرف مایعات باید جزئی از برنامه غذایی باشد، میگوید: مصرف مقدار كافی مایعات و بویژه آب را نباید فقط مخصوص ماه رمضان بدانیم و با توجه به اینكه همچنان در فصل تابستان قرار داریم و خطر كمآبی نیز وجود دارد، به هیچ وجه نباید مصرف مایعات را كنار بگذاریم؛ بنابراین توصیه میشود به مقدار كافی از آب و شربتهای خانگی كمشیرین استفاده كنید و سبزیجات آبدار مختلف مانند كاهو، خیار، گوجهفرنگی و... را نیز در برنامه غذایی خود قرار دهید.
وی تاكید میكند: با توجه به اینكه میوهها سرشار از مواد معدنی، ویتامینها و فیبر است و منبع خوبی از آنتیاكسیدانها هم به شمار میآید، انتخاب بسیار مناسبی برای میانوعدهها بوده و كودكان و بزرگسالان باید به مقدار كافی از آنها استفاده كنند.
لبنیات را فراموش نكنید
یادتان باشد همیشه باید از مواد لبنی مختلف مانند شیر، ماست، پنیر، دوغ و كشك استفاده و به كمك آنها نیاز بدن را تامین كنید. این روزها هم فرصت خوبی است كه این مواد را در برنامه غذایی خود قرار داده و آنها را هم به مقدار كافی مصرف كنید.
فرهناك با اشاره به اینكه مواد لبنی حتما باید در طول روز به مقدار كافی مصرف شود، میگوید: لبنیات منبع خوب كلسیم بوده و به همین دلیل مصرف آن هم به كودكان كه در سنین رشد و استخوانسازی هستند و هم به افراد بزرگسال توصیه میشود. همچنین توصیه میشود لبنیات نیاز بدن به پروتئین و ویتامینهای گروه b را نیز تامین میكند.
به گفته وی، بهتر است از مواد لبنی كمچرب استفاده كنید و همچنین یادتان باشد در كنار مصرف این مواد، برای تامین كلسیم میتوانید از انواع كلمها، بادامزمینی، كنجد و ماهیهایی كه با استخوان میتوان آنها را مصرف كرد نیز كمك بگیرید.
كمتر فستفود بخورید
معمولا عادت مصرف فستفودها و غذاهای آماده در طول ماه رمضان كاهش مییابد و كمتر كسی است كه طی این ماه، دلش بخواهد از آنها استفاده كند. فرهناك ضمن مثبت دانستن چنین تغییری میگوید: پس از پایان این ماه هم خوب است مصرف فستفودها را به حداقل برسانید و از مصرف غذاهای كنسرو شده، شور یا چرب خودداری كنید.
به گفته وی، چون مواد نگهدارنده مختلفی به این نوع غذاها افزوده میشود، مصرف بیش از حدشان برای همه افراد و بخصوص كودكان خطرناك است و همچنین به دلیل زیاد بودن نمك موجود در آنها، برای بزرگسالان و كسانی كه دچار بیماریهای مختلف هستند، میتواند زمینهساز بروز بیماریها و مشكلات قلبی ـ عروقی و فشار خون نیز بشود. همچنین نباید فراموش كنیم این غذاها معمولا بسیار چربتر از غذاهای معمول بوده و از این نظر هم میتواند دردسرساز شود بنابراین با توجه به اینكه فستفودها حاوی مقدار زیادی چربی، سدیم و مواد نگهدارنده است، مصرف آنها توصیه نمیشود و بویژه در روزهای اول پس از پایان ماه مبارك رمضان بهتر است خیلی سراغ آنها نرویم و با استفاده از غذاهای سالم از خانوادهمان پذیرایی كنیم.
این كارشناس تغذیه میافزاید: انواع آشهایی كه در تركیبات آنها از سبزیجات و حبوبات استفاده شده، سوپهایی بر پایه سبزیجات و جو، خورشهای ایرانی كه كمچرب آماده شده است و همچنین خوراكهایی كه با مرغ یا گوشت و سبزیجات تهیه میشود نیز انتخابهای مناسبی برای این روزها به حساب میآید.
شما هم چاق شدهاید؟
«یك ماه روزه گرفتم، ولی چاقتر از قبل شدم!» شاید شما هم این جمله یا مواردی مشابه این را شنیده یا افرادی را دیده باشید كه از چاقی پس از یك ماه روزهداری گله میكنند.
فرهناك با اشاره به اینكه روزهداری همراه با رعایت اصول صحیح تغذیهای موجب كاهش وزن افراد چاق میشود، میگوید: معمولا انتظار داریم وزن افرادی كه دچار مشكل اضافهوزن هستند، پس از یك ماه روزهداری كاهش یابد، ولی نباید فراموش كنید این مساله فقط در صورتی اتفاق میافتد كه اصول تغذیهای صحیح رعایت شود. با این حال، متاسفانه خیلی از افراد پس از این ماه با مشكل افزایش وزن روبهرو میشوند كه توصیه میشود بموقع به فكر برطرف كردن این مساله باشند.
به گفته وی، كاهش فعالیتهای جسمی و عدم تحرك در طول ماه رمضان مشكلی است كه میتواند موجب افزایش وزن شود و به همین دلیل خوب است كمی بیشتر به فكر این موضوع باشیم.
جام جم آنلاین
برخی از افراد بر این باورند که روزهداری درماه مبارک رمضان میتواند باعث بروز زخم معده شود. این باور تا چه حد درست است؟
ایجاد زخم معده از باورهای نادرست درباره ماه مبارک رمضان است درحالیکه روزه به هیچ وجه نمیتواند عامل زخم معده باشد. اگر این حس در افرادی در زمان روزهداری ایجاد شده است به آن دلیل است که پیشتر زخمی در معده آنها بهعنوان زمینهساز زخم معده ایجاد شده بود ه است. اصولا 15تا 17ساعت گرسنگی زمینهساز بروز زخم معده نیست بلکه این بیماری دارای زمینههای درونی است.
این به آن معناست که میزان ترشح اسید کلریدریک در دوازدهه زیاد است یا میزان مقاومت و نوع بافت معده و دوازدهه ضعیف است.
همشهری آنلاین
تصور تعدادی نیز بر این است که افراد دارای چشم ضعیف بهتر است روزه نگیرند. نظر شما در اینباره چیست؟
برخی از افراد نیز بر این باورند که روزه بر آن دسته از افرادی که دارای ضعف بینایی هستند، واجب نیست، اما این باور از نظر پزشکی صحیح نیست. این باور تنها میتواند درباره افرادی صدق کند که نمره چشم آنها بسیاربسیار بالاست یا بیماریهای چشمی دارند. این افراد امکان دارد در زمان روزهداری در چشم خود مقداری احساس ضعف کنند.
همشهری آنلاین
آیا نوشیدن چای باعث تشنگی در طول روز میشود؟
باور دیگر این است که گفته میشود چای مدر است و نوشیدن آن در سحر باعث ایجاد حس تشنگی در افراد روزهدار در طول روز میشود. این تصور درستی نیست. اگر چای بهویژه چای پررنگ را بیش از حد مصرف کنیم ممکن است مدر باشد، اما روزی دو تا سه فنجان چای با رنگ معمولی نه چندان پررنگ میتواند حتی باعث رفع عطش در طول روز شود و کمککننده باشد.
در واقع چای نوشیدن به اندازه، باعث تأمین نیاز آب بدن میشود. اینکه ما بگوییم روزهداران در زمان سحری چای نخورند حرف صحیحی نیست.
همشهری آنلاین
آیا تصور برخی از افراد مبنی بر اینکه باید وعده افطار را از شام جدا کرد صحیح است؟
برخی از افراد نیز معتقدند باید وعدهای جداگانه برای افطار و شام درنظر گرفت، چرا که تصور میکنند افراد هنگام افطار امکان دارد زیادهروی کنند اما این تصور درست نیست و تفکیک افطار و شام از نظر گوارشی امری درست تلقی نمیشود؛
چرا که درصورت جداکردن افطار از شام نباید سحری بخوریم. درصورتی که سحری بخوریم سه وعده غذا آن هم در مدت زمان کوتاهی مصرف کردهایم. برخی تصور میکنند که بازکردن روزه هنگام افطار با غذایی حجیم نظیر آش و حلیم میتواند باعث برطرفکردن گرسنگی فرد روزهدار شود و از پرخوری وی هنگام افطار جلوگیری کند.
این هم باور غلطی است چرا که در زمان افطار باید بیشتر از مواد قندی استفاده کرد. البته این ماده قندی نباید زولبیا و بامیه و حلوا باشد، این به آن معناست که مواد قندی حاوی چربی خوب نیستند. این مواد قندی تنها باید شیرین باشند؛ مانند خرما، قند و شکر.
همشهری آنلاین
در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)