از نظر اسلام کسب درآمد باید بر پایه رضایت حال مردم و بر اساس رضایت خداوند باشد .
کاسب و تاجر باید با مردم مدارا کند ، اگر نارضایتی و آه مردم به دنبال کسب و کار باشد ، قطعاً اثرات بدی را در زندگی ایجاد می کند . از نشانه های پاکیزگی کسب و درآمد حلال ، رضایت مردم است ، از دیدگاه اسلام کاسبی و درآمد برای امرار معاش باید به گونه ای باشد که هم خداوند از این نحوه کسب و درآمد راضی باشد و هم مردم اذیت و آزار نبینند و باعث نشود که بر مردم سخت بگذرد . تجارت و سودی که باعث آه دل دیگران و رنجش افراد بی بضاعت جامعه باشد ، پاکیزه نیست و در زندگی آن شخص اثرات نامطلوب خود را خواهد گذاشت .
رسول گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) می فرماید :
ما مِنْ عَمَلٍ اَحَبُّ اِلَی اللهِ تَعالی وَ اِلی رَسُولِهِ مِنَ الأیمانِ بِا اللهِ وَ الرِّفْقِ بِعِبادِهِ (1)
محبوب ترین عمل نزد خداوند و رسول او دو چیز است ، یکی ایمان به خدا و دیگری مدارا کردن با مردم .
کاسبی که با مردم مدارا نکند باید بداند که رنج و عذاب سنگینی و مشکلات فراوانی برای خود و خانواده خود به جا می گذارد . برخی افراد ، از فرصتهای نامناسب جامعه و آب های گل آلود سوء استفاده می کنند ، در صورتی که این درآمد از نظر ظاهر زیاد ، سم خطرناکی را در زندگی شان وارد می کند و آتش به زندگی آنان می اندازد ، زیرا با مردم ، خصوصاً اقشار آسیب پذیر جامعه مدارا نکردند .
قالَ النَّبیُ (ص) : مَنْ ماتَ مُدارِیاً ماتَ شَهیْداً (2)
در اسلام مدارا کردن با مردم و رعایت حال مردم به اندازه ای با ارزش است که حضرت محمد مصطفی (ص) فرموده اند : ثواب شهید را دارد ، یعنی به اندازه شخصی که در جبهه ها در راه خدا و اسلام فداکاری کرده و به شهادت رسیده است و خداوند در فردای قیامت به او ثواب شهید را عطا خواهد کرد .
حجه الاسلام محمد تقی ناطقی
پی نوشته ها
1- «بحار ج75 ص53 »
2- «بحار ج75 ص55 »