دکتر دیوید گرینفیلد “David Greenfield”، مدیر مرکز ترک اعتیاد اینترنتی و فناوری درهانفورد غربی میگوید: با وجود پیشرفت روز افزون اینترنت و فواید این تکنولوژی برتر قرن،اعتیاد به اینترنت و فناوری اطلاعات بیش از اعتیاد سنتی گردنگیر توده مردم شده است.
گرینفیلد میگوید: شکى نیست که اینترنت پیشتاز انقلاب صنعتى جدید است. یک تکنولوژى جدید، همانند یک رابطه جدید است؛ یعنى در ابتدا جذاب و سرگرم کننده است؛ اما نهایتا” نیازمند صرف انرژى و زمان فراوان براى حفظ صحیح آن هستیم. من نسبت به وعده تکنولوژى مبنى بر بهبود کیفیت زندگى تردید دارم و هنوز هم از اینکه کامپیوتر و اینترنت این قدر مصرف کننده زمان توده مردم هستند، در تعجبم. من این حقایق را از مصاحبه، مطالعه و درمان هزاران فردى که به کلینیکم مراجعه کرده اند، دریافتهام.
واضح است که اینترنت میتواند مورد حسن استفاده یا سوءاستفاده به صورت اعتیادآور قرار بگیرد. عوامل روانشناختى فراوانى بر قدرت و جذابیت اینترنت دلالت دارند؛ همان ویژگىهایی که تشکیلدهنده قدرت اینترنت هستند، همگى داراى قابلیت اعتیادآور برای توده مردم هم هستند زیرا قشر نخبه و آکادمیک(طبقه متوسط جامعه) بر اساس نیاز علمی، اقتصادی، بینالمللی؛ سیاسی و … وارد فضای اینترنت(سایبر) میشوند و نسبت به توده مردم ازآگاهی و نظم بیشتری برخوردار هستند؛درحالیکه مردم عوام اکثرا”برای تفریح وسرگرمیازاینترنت استفاده میکنند.
وسواس به اینترنت (Net Compulsions): شامل استفاده بیش از حد(بیش از۲ساعت درروز) و وسواس گونه از اینترنت جهت تجارتهای آنلاین، بازیها و حراجیهای آنلاین و قمار بازی است که باعث دورشدن ازاجتماع حقیقی،افسردگی،بدخوابی،چاق ی وتنبلی میشود.
بنابر نظر کارشناسان،این پدیده با توجه به فضای تحریککننده و جذاب اینترنت در حال گسترش است و درصورت عدم استفاده صحیح مشکلات اجتماعی بسیاری را برای جوامع مدرن و غیر مدرن ایجاد میکند.
از سوی دیگر مراکز روانشناسی و سایبرولوژی غرب، وسواس و استفاده عقده وار از اینترنت را سبب دور شدن توده مردم از فضای اجتماعی و عمومیجامعه دانسته و نسبت به تاثیرات مخرب آن در دراز مدت روی جسم و روان مردم اجتماع بشری هشدار دادهاند.
خبر زدگی و اعتیاد به اطلاعات نیز به علت خبر زدگی بسیار، سبب دور شدن از خانواده و محیط اجتماعی و تحت تأثیر قرار گرفتن فرد توسط رسانهها و اخبار منتشر شده در فضای سایبر میشود.
اما آیا مفهومیبه نام “اینترنت آزاد” در حال حاضر معنایی دارد؟ در نظر متفکران و اهل خبر، همواره مفهوم رسانه آزاد جهت انتشار اخبار برای عموم مردم از قداست بالایی برخوردار بوده است، از سوی دیگر، با روی کار آمدن فضای سایبر و انتشار اخبار در این فضا، اینترنت به عنوان تنها امید در دستیابی به رسانه آزاد قلمداد میشد، لکن زمزمههایی مبنی بر دخالت دولتها و سرویسهای اطلاعاتی مبنی بر رصد فضای سایبری و مهندسی کردن این فضا با انتشار اخبار هدفمند و همچنین دستیابی آسان به پروفایلها و ایمیل افراد حقیقی، تنها امید طرفداران رسانه آزاد را از بین برد.
“ ارنست پارتریدج “ مشاور، نویسنده و سخنران سرشناس آمریکایی در حوزه اخلاق زیستمحیطی و سیاستهای ملی و عمومیدرباره اینترنت و رسانه آزاد میگوید: هم اینک مطرح کردن این پرسش که «ما بدون اینترنت چه خواهیم کرد؟»، خیلی زود نیست.
در نظر بگیرید که جناحهای در قدرت، علاوه بر تملک شبکههای رادیویی و کابلی ایالات متحده، تمام ابر شرکتهای طرفدار رئیس جمهور را نیز که تقریباً همه مطبوعات و رسانههای تصویری تجاری را کنترل میکنند، تملک نمایند.
بدین ترتیب، تنها رسانه جمعی رایگان و متنوعی که به «بازاری از نظرات» تبدیل شده است، اینترنت خواهد بود. لذا کاملاً سادهلوحانه خواهد بود که فکر کنیم، این ابر شرکتها، نظرات خود را از طریق این شبکه به کاربران اینترنت القا نمیکنند.
هیچ تردیدی وجود ندارد که وجود اینترنت پیشرو یک تهدید برای قدرتمداران غیردمکراتیک محسوب میشود، به ویژه اینکه، اخیراً این شبکه، قدرت سیاسی قابل توجهی را از خود نشان داده است.
با گسترش دامنه بیاعتمادی مردم دنیا به رسانههای وابسته به ابر شرکتها، آنان به اینترنت روی آورده و از طریق آن، تلاش میکنند که به منبع مطمئن و بینالمللی و مستقلی دست یابند که اخبار مربوط به کشور خود، دنیا و عوامل سیاسی را از آن به دست آورند. این روندی است که به صورتی مداوم و رو به تزاید در جریان است. اما مطمئن باشید که مدیران ابر شرکتهای رسانهای نیز بی کار نخواهند نشست.
اعتیاد به رایانه نیز بر اساس تعریف روانشناسی به استفاده مداوم از رایانه و بازیها و برنامههای آفلاین یارانه اطلاق میشود.
راهکارهای پیشگیری ازاعتیاداینترنتی به طور خلاصه عبارزتنداز:
۱- آموزش وآگاه سازی کاربران ازمعایب استفاده بیش ازحدازاینترنت.
۲- فراهم کردن اینترنت پرسرعت که زمان استفاده ازاینترنت راکاهش میدهد.
۳- آشنابودن همه اعضای خانواده ازکاربری اینترنت بمنظورنظارت آگاهانه برکارکرداینترنتی فرزندان،محدودکردن اینترنت مشکلی راحل نمیکندبلکه باعث محرومیت ازتکنولوژی میشودوپیشرفت جامعه راعقب میاندازد.
۴- افزایش سرگرمیهای سالم مثل گردشگری،طبیعت گردی،شادیهای دسته جمعی و…
۵- تربیت متخصص وایجادمراکزدرمانی اعتیادبه اینترنت.
منبع: روزنامه مردمسالاری