زندگي مدرن امروزي و تكنولوژي ، واقعيت هايي است كه امروزه ، بر ما رخ مي نمايد كه علاوه بر فراهم آوردن آسايش و راحتي ، مشكلاتي را نيز دارد. از جمله آن ها كامپيوتر است كه تقريباً در هر خانه اي يافت مي شود و علاوه بر استفاده هاي كاربردي ، از آن براي سرگرمي و بازي نيز استفاده مي شود.
با توجه به تعطيلات تابستان كه احتمالاً بچه ها وقت بيشتري را با كامپيوتر ببازي كرده اند و با شروع سال تحصيلي نياز است كه اين گونه بازي هاي كنترل شود اين مبحث را به فوايد و آسيب ها و راه كارهاي استفاده محدود كامپيوتر توسط بچه ها اختصاص داده ايم. تا با آغاز درس و مدرسه ، بچه ها توانسته باشند در استفاده محدود از آن عادت كرده باشند.والدين بايد در مورد بازي هاي كامپيوتر واقع بين باشند و جالب و جذابيت آن را از نگاه فرزندان ببينند.
بچه ها براي بازي كردن با كامپیوتر دلايلي دارند كه به آن ها اشاره مي شود:
** مفرح و سرگم كننده بودن
** رها شدن از تنش هاي دروني : اين بازي ها براي مدتي هر چند كوتاه بچه ها را از تنش و اضطراب دور مي كند و همين امر موجب استفاده و اشتياق مجدد انها براي بازي دوباره مي شود.
** از بين بردن كسالت و بي حوصلگي : كه اين امر به دليل مفرح و سرگرم كنند بودن آن مي باشد.
** بهبود مهارت هاي بازي: كه بچه ها با ماهر شدن هر چه بيشتر در بازي ها ، در بين هم سالان خود ، احساس غرور مي كنند.
** احساس برتري و تحت كنترل داشتن چيزها يا افراد: بچه هايي كه در روابط زندگي واقعي اجساس ناخوشايند عدم كفايت مي كنند ، در فضاي مجازي با غلبه در بازي ها ، اين احساس خود را به صورت كاذب جبران مي كنند.
نكات مثبت در استفاده از بازي هاي رايانه اي :
** بعضي از بازي ها ، جنبه آموزشي دارد و مي توان از آن به عنوان منابع كمك درسي استفاده كرد ، مثل آموزش زبان انگليسي
** افزايش هماهنگي بين دست ها و چشم ها كه با نگاه كردن بر صفحه مانيتور و استفاده انگشتان بر روي كيبورد و هماهنگي انها حاصل مي شود.
** افزايش توانايي پردازش اطلاعات كه بايد اطلاعاتي كه از طريق كامپيوتر دريافت مي كنند با سرعت هر چه بيشتر پردازش كنند.
** كاهش زمان واكنش به محرك ها ، با توجه به پردازش سريع اطلاعات بايد سريع به اين اطلاعات واكنش نشان داد.
** تسهيل يادگيري و توجه كودك.
** يادگيري مهارت هاي گوناگون از جمله حل مساله.
** افزايش دقت ديداري و تفكر خلاق.
** خلق داستان و نقاشي به طور آزاد
** آموزش مفاهيم و مباني رياضي با اشكال ساده و مختلف
** لذت بردن از بازي ، به دليل اينكه وارد دنيايي مي شوند كه كنترل آن در دست آنهاست.
** پر كردن اوقات فراغت.
** تقويت مهارت هاي فضايي
** بازي بچه ها با والدين.
آسيب ها را مي توان در 3 دسته تقسيم كرد.
آسيب هاي رواني :
- ناتواني در برقراري ارتباط اجتماعي : كه به دليل عدم حضور در اجتماع به خاطر بازي افراطي به وجود مي آيد.
- افزايش پرخاشگري : به علت حالت جنگي بودن اكثر بازي ها .
- منزوي كردن بچه ها : به علت مشغولیت چند ساعته به بازي و متوجه نشدن گذر زمان.
- آميختگي خيال و واقعيت.
- درونگرا كردن كودكان: كه بر اساس تحقيقات به دست آمده است.
آسيب هاي ذهني و اجتماعي :
- تنبل شدن ذهني كودكان: كه به خاطر بازي با ساختني هاي ديگران و اجازه دخل و تصرف نداشتن در اصل بازي به وجود مي آيد.
- كاهش اعتماد به نفس: كه يكي از دلايل اعتياد به كامپيوتر مي باشد.
- متزلزل شدن روابط خانواده: به دليل گذراندن وقت بيش از حد بازي.
- افت تحصيلي: كه به علت كوتاهي در انجام تكاليف مدرسه و هم به علت مشغول بودن ذهن حتي در ساعاتي كه بازي نمي كند ، مي باشد.
- اين بازي ها در ابتدا داراي جذابيت بوده و به مرور جذابيت آن كاهش مي يابد و همين موضوع علتي مي شود كه كودك به دنبال بازي هاي جديدتر برود.
آسيب هاي جسمي:
- آسيب به بينايي: كه موجب نزديك بيني در كودكان مي شود.
- آسيب اسكلتي: كه به مچ ، گردن ، پشت به علت استفاده طولاني به وجود مي آيد.
- چاقي: كه به علت عدم تحرك به وجود مي آيد.
با توجه به آسيب هاي جدي كه براي فرزندان وجود دارد ، والدين بايد هوشيار و حساس به نشانه هاي اعتياد به كامپيوتر باشند تا به موقع اقدام نمايند.
نشانه ها عبارتند از :
- درد به علت التهاب تاندول ها در مچ دست ها و گردن
- خجالتي ، مضطرب و گريزان از با جمع بودن و ترجيح به گذراندن اوقات فراغت در اتاقي مجزا به دور از خانواده
- افسردگي
- تغييرات خلقي
- عصبانيت در صورت قطع شدن بازي يا مخالفت با بازي كردن
- پرهيز از روابط اجتماعي معمول
- افت وضعيت تحصيلي به علت اينكه نمي توانند تكاليف مدرسه را به خوبي انجام دهند.
- عصبانيت غير قابل كنترل با ديدن بازي هاي خشن.
- اغلب ضعف دارند و در مدرسه به خواب مي روند.
- درباره مشخات كامپيوتر خود يا بازي هاي خود دروغ مي گويند دائم به دنبال بهتركردن دستگاه خود هستند.
- وقتي بازي نمي كنند عصبي و کلافه و بي توجه اند.
حال كه نكات مثبت و منفي بازي هاي كامپيوتري آشنا شديم ، چه كار كنيم تا فرزندان ما دچار زياده روي در بازي نشوند و به اعتیاد آن گرفتار نگردند.
راه كارهاي پيشنهادي:
- كامپيوتر را از اتاق فرزند خود خارج كنيد.
- كامپيوتر را در محلي كه رفت و آمد در حول و حوش آن زياد است قرار دهيد.
- فاصله چشم كودك و صفحه نمايش نبايد كمتر از 45 تا 70 سانتي متر باشد.
- صفحه مانيتور كوچك باشد.
- نور صفحه نمايش كم باشد.
- چشم ها مسلط به صفحه باشد.
- نور اتاق بايد در حدي باشد كه زنندگي نور صفحه را به حداقل برساند.
- از پوشش براي صفحه نمايش استفاده شود.
- زاویه بين ساق پا و ران نبايد بيش از 90 درجه باشد.
- صفحه نمايش نبايد طوري باشد كه مدام گردن به عقب و جلو خم شود.
- براي استفاده از كامپيوتر برنامه ريزي كنيد.
- طرز كار با كامپيوتر را ياد بگيريد.
- با بازي ها آشنا شويد و بدانيد هر بازي براي چه سني است ، در اين مورد مي توان از كارشناسان راهنمايي گرفت.
- فرزند خود را در خريد بازي كامپيوتري راهنمايي كنید.
- در مورد آسيب هاي مخرب استفاده افراطي از بازي ها با كودك خود صحبت كنيد.
- فرزندان بايد بدانند از كامپيوتر مانند ديگر وسايل زندگي به طور متعادل بايد استفاده كرد.
- از كودك خود بخواهيد تا بازي مورد علاقه اش را به شما نشان دهد.
- بازي هايي را كه جنبه آموزشي و جذاب دارد براي فرزندتان بخريد مثل بازي هاي فكري و معمايي.
- از بازي ها به عنوان جايزه و ايجاد انگيزه براي انجام تكاليف مدرسه و منزل استفاده كنيد.
- زمان بيشتري را با فرزندان خود بگذرانيد و با انها صميمي باشيد.
- والدين ، فرزندان خود را در بازي ها همراهي كنيد تا بازي با به صورت دسته جمعي با اعضاي خانواده ترتيب دهيد.
- در كنار استفاده از كامپيوتر ، تحرك و ورزش نيز بايد وجود داشته باشد.
- فرزندان خود را از برنامه هاي كنترل نشده « چت روم » دور نگه داريد.
- دوستان اينترنتي فرزندان خود را شناسيي كنيد.
- مراقب باشيد كه فرزندان شما چه مطالبي از اينترنت را تكثير مي كنند.
- كلمات رمزي و شماره كارت اعتباري خود را به كامپيوتر ندهيد.
- بعد از ظهر روزهاي تعطيل به كودك اجازه دهيد تا از بازي سير شود.
منبع:
http://hcch.ir/