شهر در سه اپیزود
اپیزود یک: در صف میوه و سبزیجات، پای صحبت شهروندان نشسته بودم. یکی از آنان میگفت: به دلیلِ گرانی، میزانِ مصرفِ میوه برای خانوادهی من کاهش یافته است. همین الان قیمتِ گیلاس را از 10 هزار تومان تا 15 هزار تومان در مغازههای مختلف، متغیر دیدهام و کیفیتِ اجناس آنچنان تفاوتی ندارد که این همه اختلافِ قیمت، منطقی باشد. همچنین هویج و لیموترش از دیگر محصولاتیست که با افزایشِ ناگهانی قیمت، سبب شده کمتر بتوان آنها را خریداری کرد. دیگری به بالاتر بودنِ قیمتها در مغازههای محلاتِ اعیاننشین اشاره و گله میکرد که قیمتِ میوه باید در سراسر شهر یکسان باشد یا اگر قرار است، اختلاف قیمتی وجود داشته باشد، باید منطقی به نظر برسد. اما متأسفانه میوهها در بخشهای مختلفِ شهر با نرخهای متفاوت به فروش میرسند و کیفیتها نیز اکثرا تفاوتِ چندانی ندارد. این عادلانه نیست که مغازهدار، کرایهی زیادِ مغازهی خود را در بالای شهر، به سودِ فروش اضافه کند!
اپیزود دو: متأسفانه گرانی میوهها و شرایطِ اقتصادی مردم، سبب شده که تعدادِ این اقلام در سبد کالای مردم افزایش نداشته باشد. در حالتِ خوشبینانه، مردم به همان نسبت سالِ گذشته، شاید هم کمتر میوه تهیه میکنند. تصمیم گرفتم با معاون اجرایی سازمان میادین میوه و ترهبار شهرداری کرج در این خصوص گفت و گویی کوتاه داشته باشم.
حمید عبدالهپور، با اشاره به اینکه سازمان میادین به این دلیل که خود تأمینکنندهی محصولات نیست و آخرین حلقهی توزیع است و نقشِ آنچنانی در قیمتهای تمامشدهی کالاها ندارد، بیان کرد: تنها آیتمی که تحتِ کنترلِ سازمان میادین است، آیتم سود است که روی قیمتِ تمامشدهی کالا لحاظ میشود. او ادامه داد: با توجه به فرمایشات مدیرعامل محترم سازمان در سال جاری و بحثِ سرلوحه قرار دادن انصاف در نرخگذاری، این طرح در نظر گرفته شده و اجرا میشود که بهرهبرداران از این اقلام در ماه مبارک رمضان دچار مشکل نشوند و با حداقل سود، اقلام و اجناس به فروش برسد. خوشبختانه در چند روزِ اولِ ماه رمضان، استقبال بسیار زیاد بوده که نشاندهندهی نرخهای خوب است. وی در پاسخ به این پرسش که آیا قیمتِ بازار تا پایان ماه رمضان تحت کنترل خواهد بود یا خیر، گفت: دیدِ کارشناسی که بنده به عنوان معاون سازمان میادین دارم، بیانگر این امر است که امسال خوشبختانه بازارِ متلاطم نخواهیم داشت و اگر هم افزایش نرخی وجود داشته باشد، بسیار محدود بوده و با شیبِ ملایم است و من گمان نمیکنم اتفاق خاصی در این مورد بیافتد.
اپیزود سه: چند نرخی بودنِ میوهها در مغازهها و اختلافِ گاه، غیرِ منطقیِ قیمتها نسبت به میادین میوه و ترهبار، سبب شده این اقلامِ حیاتیِ تأمینکنندهی سلامت، روز به روز در سبدِ خرید خانوار کمتر دیده شود. گرانی نیز عاملیست که این روند را شدت بخشیده و آیندهی سلامتِ جامعه را با تهدید مواجه کرده است. البته اختلافِ قیمت در محلات با سطحِ اقتصادی مختلف قابلِ انتظار است اما گاه در یک محله نیز قیمتها تفاوت دارد و فروشنده کیفیتهای متفاوت را بهانه میکند. این موضوع با توجه به فرارسیدنِ ماهِ رمضان، حساسیتِ دوچندانی مییابد زیرا این دوره، یکی از دورههاییست که طی سال، قیمتِ میوه و ترهبار با کاهش یا افزایشِ محسوس روبهرو میشود.
معاون اجرایی سازمان میوه و ترهبار شهرداری کرج در خصوص گزارش تخلفات توسط مردم پیرامون چند نرخی بودن میوه و ترهبار گفت: سامانههایی برای رسیدگی به تخلفات مانند بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت، بازرسی اصناف و سامانهی 124 وجود دارد که دوستان پاسخگو هستند و اگر در محلی مثلا بالای شهر، میوهها گران فروخته میشود و فروشنده تخلف میکند، مردم میتوانند از این طرق شکایات خود را مطرح کنند. چرا که نرخهای مبادی تأمین مانند میدان بار، کشتارگاه و مرغداری و ... مشخص است، از طرفی سودها نیز ارقام مشخص شدهایست که سازمان صنعت و معدن و تجارت ابلاغ میکند که مثلا حاشیهی سود برای هر کالا چه میزان است. همچنین این ارقام توسط سازمان حمایت نیز اعلام شده است. اگر همشهریان در جایی با تخلف در قیمت روبهرو شدند و تفاوت نرخ به نظرشان غیر منطقی آمد، میتوانند با 124 تماس بگیرند تا دوستان رسیدگی کنند.
وی با اشاره به اینکه سازمان میادین شهرداری تنها روی بازارهای خود کنترل دارد، افزود: ما شورای نرخگذاری داریم که متشکل از نمایندهی سازمان صنعت، معدن و تجارت، نمایندهی ادارهی جهاد کشاورزی، نمایندهی تعزیرات، نمایندهی فرماندار، نمایندهی بهرهبرداران و معاون اجرایی سازمان و کارشناسان نرخگذاری است که طی جلساتی در بحثِ اقلام و قیمتها دقت و حساسیت بسیار بالا به خرج میدهند. گاه برای تعیین نرخ یک کالا مثلِ سیبزمینی، به خاطر ده تا یک تومان بالا رفتن یا پایین رفتنِ نرخ نیم ساعت تا چهل دقیقه بحث میشود. به این دلیل که شاید این ده تومان در خریدِ جزئی چندان به چشم نیاید ولی در نگاه کلان مثلا فروش 50 تُن در یک روز، این رقم معنیدار میشود و بالاخره میتوان با این حساسیت، 500 هزارتومان به جیب مردم و سبد مصرف غذایی مردم کرج کمک کرد.
نگارنده: نسترن کیوانپور