ارتباطات منطقی با نوجوان

[فخرالدین اسدی]

اگر هر یک از ما والدین بتوانیم به دنیای ذهنی نوجوانمان راه یابیم و ارتباطی سالم و منطقی را با او برقرار سازیم جهشی بزرگ در پرورش و تربیت فرزندمان داشته ایم. مشورت و مسئولیت دادن به نوجوان، یکی از کاربردی ترین راه های برقراری ارتباطات سالم و منطقی با نوجوان است زیرا با مشورت، نوجوانمان را به دنیای بزرگسالان راه داده ایم و به او شخصیت، احترام و توجهی که نیازمند آن است عطا کرده ایم.



علاوه بر این با ایجاد یک رابطه دوستانه و محبت آمیز، بزرگسال زیستن را به او آموزش می دهیم. با چنین رابطه ای نوجوان خواهد فهمید که مسئولیت اعمالش تنها بر عهده خود او خواهد بود و والدین به عنوان الگوهای تربیتی، نقش حمایت گرایانه خود را در جلوگیری از تجربیات خطرآفرین و غیرقابل جبران او ایفا خواهند کرد. رابطه مناسب، به والدین خواهد آموخت که نوجوان نیز درگیری های فکری و مشکلات خاص خود را دارد پس هیچ گاه به خود اجازه نخواهند داد که دنیای لطیف و شکننده فرزندشان را حقیر بشمارند.


نوجوان نیز به جای آنکه والدین را در برابر خود ببیند، آنها را به صورت دوستی دلسوز و یاوری فداکار و با تجربه در کنار خود خواهد دید و در صورتی که با مشکلی مواجه شد به جای آن که برای حل آن به بیرون از منزل (و دوستان بعضاً ناآگاهی که تنها به اندازه خود او و شاید کمتر، دنیا را می شناسند) متوسل شود، به دوستانی آگاه و مکانی امن و راحت پناه می برد و در حل مسئله از یاری اولیاء خود بهره می جوید. این شیوه به ما کمک می کند تا همیشه و در هر جا بر اعمال درست و نادرست فرزندمان نظارت داشته باشیم. از آنجا که همیشه نمی توان همچون یک نگهبان یا زندانبان به دنبال نوجوان دوید و در هنگام ارتکاب عمل نادرست، او را بر حذر داشت، پس بهتر است همراه مشاوره دادن به نوجوان و مشورت گرفتن از او، وجدان اخلاقی را نیز در او بیدار کنیم تا همیشه خود، ناظر و حاکم بر اعمالش باشد.

علاوه بر تمام اینها خوب است تا ضمن فراهم آوردن محیطی امن و آرام، و بدون تنش و برخورد، سرگرمی هایی را نیز که مورد علاقه نوجوان است برای او ایجاد کنیم. زیرا اشتغال فکری مطلوب، توجه او را به مسائل صحیح و مناسب سنش جلب کرده و از انحرافات فکری در او پیشگیری می کند. بیکاری و بیهوده گذرانی، علاوه بر اتلاف وقت وعمر، زیان های فراوان دیگری (همچون زمینه سازی برای اختلالات اخلاقی و رفتاری) را نیز به همراه می آورد.
در صورت عدم موفقیت نوجوان، می توان به جای انتقاد و تحقیر و سرزنش، روش صحیح زندگی و اعمال درست را (در هر زمینه، ارتباطی یا اخلاقی یا کاری و ...) به او آموخت. عدم توفیق در انجام کارها به اندازه کافی روح لطیف نوجوان را می آزارد، از آن به بعد وظیفه ماست تا به عنوان والدینی مقتدر و آگاه، با گوشزد کردن نقش تجربه و درس گرفتن از شکست ها برای پی ریزی موفقیت های آینده، حرف های او را گوش کنیم و سعی کنیم با فهم صحیح مشکل، درست زیستن را به او آموزش دهیم.

توجه به این نکته لازم به نظر می رسد که اگر از مراحل مختلف رشد صحبت به میان می آید، که البته نوجوانی نیز یکی از این دوران هاست، منظور این نیست که کودک ما تا امروز کودک بود و از فردا نوجوان خواهد شد. همانطور که اشاره کردیم انتقال از مرحله ای به مرحله دیگر، پیش نیازهای خاص خود را می طلبد و در طول زمان، "کودک"، "نوجوان و جوان"، بزرگسال خواهد شد. پس لازم است تا ما والدین متعهد از سالهای آخر کودکی، بلوغ، و بزرگسالی فرزندمان، او را برای ورود به مرحله جدید زندگی آماده کنیم تا ناگهان خود را در برابر واقعیتی غیر قابل باور نبیند و به تدریج بتواند به شکلی صحیح، بحران های مختلف را پشت سر گذاشته و پس از نوجوانی، بزرگسالی موفقی پیش رو داشته باشد.

منبع:آکا ایران