پدر و مادر دیروز و تربیت نوه های امروز

[صدای رسا]

در و مادرهای دیروزی و تربیت نوه های امروزیآن روزهایی که ٤-٥ ساله بودم تمام روز را به این خاطر که مامان اداره می رفت، با مامان بزرگ می گذراندم.



مامان بزرگ که همیشه یک قندان نخودچی و کشمش با انواع شکلات های رنگی داشت با قصه گویی های ماهرانه اش آن قدر سرم را گرم می کرد که غافل از نبود مامان روز را به شب می رساندم و راهی رخت خواب می شدم. بزرگ تر هم که شدم باز هم مامان بزرگ بیشتر از مامان می دانست و می توانست مشکلاتم را بشناسد و حل کند. من بیشتر از آن که دختر مامان باشم، دختر مامان بزرگ بودم !
پدربزرگ و مادربزرگ ها دوست دارند وگاهی مجبورند ساعات زیادی با نوه هایشان تنها باشند و از آن ها مراقبت کنند. حتما قبول دارید که ارتباط بین نوه ها و پدربزرگ و مادربزرگ، ارتباطی بسیار صمیمی و نزدیک است. پدر و مادرهای دیروز، نوه ها را بخشی از وجود خودشان می دانند و به همین دلیل از صمیم قلب آن ها را دوست دارند و با رضایت خاطر از نوه ها مراقبت می کنند.

پدر و مادر نقش مهمی در زندگی کودک برعهده دارند و بسیاری از اطلاعات از شناختن رنگ ها گرفته تا آموزش قوانین اخلاقی و اجتماعی را باید پابه پای کودک به او آموزش دهند. پدران و مادرانی که صبح تا بعدازظهر در محل کارشان حضور دارند و بعدازظهرها با وجود خستگی حاصل از کار، ساعات کمی را به منظور وقت گذاشتن برای کودکان در اختیار دارند، نقش پدربزرگ ها و مادربزرگ ها را در مراقبت از نوه ها پر رنگ تر می کنند. در حقیقت بخش مهمی از آموزش و تربیت کودک به آن ها واگذار خواهد شد، که شاید بد نباشد در اعمال این نقش برخی نکات را در نظر داشته باشند. دکتر بیگدلی، روان شناس کودکان در توصیه به پدربزرگ ها و مادربزرگ ها می گوید:


● ذهن را باید شست


از آن روزهایی که شما فرزندانتان را بزرگ کرده اید، سال های بسیاری گذشته است. قوانین رفتاری و اجتماعی تغییرات زیادی کرده است. کودکان این روزها به تلویزیون، رایانه، اینترنت و هزاران وسیله ارتباطی دیگر دسترسی دارند و بنابراین دیگر شما نمی توانید با بستن در منزل، از ذهن و فکر نوه تان در برابر موج اطلاعاتی که به او می رسد، محافظت کنید و یا به آن جهت دهید. بنابراین می توانید با فرزندانتان در این مورد صحبت کنید و از راهکارها و پیشنهادهایی که آن ها به شما می دهند، در طول ساعاتی از روز که نوه ها نزد شما می مانند، استفاده کنید. کتاب ها و برنامه های تلویزیونی نیز شما را در جریان جو و فرهنگ جاری جامعه قرار خواهند داد.


● لوس کردن هرگز


نوه هایتان را لوس نکنید. این چندان خوب نیست که نوه ها برای آمدن به منزل شما، لحظه شماری کنند به این دلیل که می دانند آن جا هر کاری دلشان خواست می توانند انجام دهند و هیچ قانون و باید و نبایدی وجود نخواهد داشت.اگر پدر و مادر کودک استفاده از وسیله ای را برایش ممنوع کرده اند و یا به دلایلی ابزار یا وسیله ای را برایش خریداری نمی کنند، این نشانه محبت نیست که به نوه تان اجازه دهید در منزل شما، قوانین تعیین شده از طرف پدر و مادرش را زیر پا بگذارد و به عنوان مثال فیلم های خشن را تماشا کند و یا مثلا به گیم نت برود.بدتر این است که شما دور از چشم والدین، ابزار و وسیله ای را که استفاده از آن برای کودک ممنوع شده است، برایش تهیه کنید. این کار نه تنها کودک را از کنترل فرزندانتان خارج خواهد کرد، بلکه کودک هم عادت می کند هرروز چیزهای بیشتر و بیشتری را از شما بخواهد که تهیه بعضی از آن ها از توان شما خارج است.همواره تلاش کنید همسو با والدین و در تایید گفتار و رفتار آن ها با کودک رفتار کنید. البته شاید به نظر شما برخی نکات قابل تجدیدنظر باشد و یا بر اساس تجربیات خود، راهکار بهتری داشته باشید، در این موارد بهتر است وقتی نوه تان حضور ندارد، این مطلب را با فرزندتان در میان بگذارید و رفتار و گفتارتان را با هم هماهنگ کنید.


● با پدر و مادر همسو شوید


ممکن است نظر شما درباره مسائل مختلف تربیتی، اخلاقی، ... با فرزندانتان متفاوت باشد. این تفاوت به فاصله بین ٢ نسل بر می گردد. هنگامی که نوه ها را که از نسل سوم هستند به این مجموعه اضافه کنیم، مسئله باز هم دشوارتر خواهد شد. شاید شما از قوانینی پیروی کنید که فرزندانتان از آن ها پیروی نمی کنند و برعکس. بنابراین یک سری بایدهای بعدازظهر برای کودک، فردا صبح در منزل شما به نباید تبدیل می شود؛ نوه شما در این میان، در یک دوگانگی سرگردان خواهد ماند. این دوگانگی رفتاری و ارزشی، برای کودکان که در مراحل رشد اخلاقی و شخصیتی هستند، بسیار خطرناک است.بنابراین تلاش کنید تا جایی که امکان دارد، خودتان را با قوانین و باید و نبایدهای منزل کودک هماهنگ کنید تا در روند تربیت کودک اختلالی به وجود نیاید.


● بازی با یک کوچولو


تماس با کودکان و افراد جوان برای سلامت روحی و جسمی شما بسیار خوب است. پذیرفتن مسئولیت نگهداری از نوه ها در ساعاتی از روز و یا روزهایی از هفته، احساس سودمندی در شما را تقویت خواهد کرد. صحبت کردن با نوه ها و انتقال اطلاعات و تجربه های اجتماعی و فرهنگی به آن ها، حس احترام به نفس را در آن ها ایجاد می کند. شاید شما از نظر توان جسمی، نتوانید مثل کودک یا نوجوان تحرک و جنب و جوش داشته باشید ولی می توانید با پذیرفتن ناتوانی های طبیعی خود و به کار بردن توانمندی های موجود، افسردگی را از خودتان دور کنید.
بازی با نوه ها، نه تنها از نظر روانی شما را شاد و شاداب خواهد کرد، همچنین با انجام حرکت ها و ورزش های بسیار سبک، به سلامت جسمانی خود نیز کمک کرده اید.

روزنامه خراسان