طلب حلال در زندگی

[بهمن پور]

حدیث (1) قال الله تعالی:

يا أَحمَدُ إِنَّ العِبادَةَ عَشَرَةُ أَجزاءَ: تِسعَةٌ مِنها طَلَبُ الحَلالِ فَإِذا طَيَّبتَ مَطعَمَكَ وَمَشرَبَكَ فَأَنتَ فى حِفظى وَكَنَفى؛
در حديث قدسى آمده است كه خداوند مى‏فرمايد: اى احمد همانا عبادت ده جزء است كه نه جزء آن طلب‏روزى حلال است، پس چون خوراكى و نوشيدنى خود را پاك كردى در پناه و حمايت من هستى.

مستدرك سفينة البحار، ج2، ص378
حدیث (2) رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله :

طَلَبُ الحَلالِ واجِبٌ عَلى كُلِّ مُسلِمٍ؛
كسب درآمد حلال، بر هر مسلمانى واجب است.

كنزالعمال، ج4، ص5، ح9204

حدیث (3) امام على عليه ‏السلام :

إِنَّ العَبدَ لَيَحرُمُ نَفسَهُ الرِّزقَ الحَلالَ بِتَركِ الصَّبرِ، وَلا يُزادُ عَلى ما قُدِّرَ لَهُ؛
بنده به سبب بى‏صبرى، خودش را از روزى حلال محروم مى‏كند و بيشتر از روزى مقدّر هم نصيبش نمى‏شود.

شرح نهج البلاغه، ج3، ص160
حدیث (4) امام صادق عليه السلام :

اَلفَضلُ بنُ أَبى قُرَّةَ: دَخَلنا عَلى أَبى عَبدِاللّه‏ِ عليه‏السلام وَهُوَ يَعمَلُ فى حائِطٍ لَهُ فَقُلنا: جَعَلَنَا اللّه‏ُ فِداكَ: دَعنا نَعمَل لَكَ أَو تَعمَلهُ الغِلمانُ، قالَ: لادَعونى فَإِنّى أَشتَهى أَن يَرانِىَ اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ أَعمَلُ بِيَدى وَأَطلُبُ الحَلالَ فى أَذى نَفسى؛
فضل بن ابى قرّه: خدمت امام صادق عليه‏السلام كه در باغش مشغول كار بود رسيدم و عرض كردم: خدا ما را فداى شما كند، اجازه بدهيد ما برايتان كار كنيم يا غلامان اين كار را انجام دهند. حضرت فرمودند: نه، مرا به حال خود بگذاريد، زيرا دوست دارم خداوند عزوجل مرا در حال كار كردن و زحمت كشيدن براى كسب روزى حلال ببيند.

الفقيه، ج3، ص163، ح3595
حدیث (5) رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله :

حَقُّ الوَلَدِ عَلى والِدِهِ... أَن لايَرزُقَهُ إِلاّطَيِّبا؛
حق فرزند بر پدرش اين است كه... جز از راه حلال، روزى او را تامين نكند.

كنزالعمال، ج16، ص443، ح45340
حدیث (6) رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله :

يا عَلىُّ مَن أَكَلَ الحَلالَ صَفادينُهُ، وَرَقَّ قَلبُهُ، وَدَمِعَت عَيناهُ مِن خَشيَةِ اللّه‏ِ تَعالى وَلَم يَكُن لِدَعوَتِهِ حِجابٌ؛
اى على هر كس حلال بخورد، دينش صفا مى‏يابد، رقّت قلب پيدا مى‏كند، چشمانش از ترس خداوند متعال پر اشك مى‏شود و براى (استجابت) دعايش مانعى نمى‏باشد.

ميراث حديث، ج2، ص18، ح2
حدیث (7) امام صادق عليه ‏السلام :

اَلغُلامُ... يَتَعَلَّمُ الحَلالَ وَالحَرامَ سَبعَ سِنينَ؛
فرزند... را در هفت سال سوم (از چهارده سالگى به بعد) حلال و حرام ياد دهيد.

كافى، ج6، ص47، ح3
حدیث (8) امام باقر عليه السلام :

وَاللّه‏ِ لَحَديثٌ تُصيبُهُ مِن صادِقٍ فى حَلالٍ وَحَرامٍ خَيرٌ لَكَ مِمّا طَلَعَت عَلَيهِ الشَّمسُ حَتّى تَغرُبَ؛
به خدا قسم اگر از شخصى راستگو حديثى درباره حلال و حرام بشنوى، از آنچه كه آفتاب بر آن طلوع و غروب مى‏كند براى تو بهتر است.

محاسن، ج1، ص227، ح157
حدیث (9) امام صادق عليه ‏السلام :

لا خَيرَ فى مَن لايُحِبَّ جَمعَ المالِ مِن حَلالٍ فَيَكُفَّ بِهِ وَجهَهُ وَيَقضىَ بِهِ دَينَهُ؛
خيرى در آن كس نيست كه دوست ندارد از راه حلال مالى بدست آورد كه آبرويش را حفظ و قرضش را با آن ادا نمايد.

بحارالأنوار، ج103، ص7، ح30
حدیث (10) امام على عليه السلام :

مَن يَكتَسِب مالاً مِن غَيرِ حِلِّهِ يَصرِفهُ فى غَيرِ حَقِّهِ؛
هر كس مالى را از راه غير حلال بدست آوَرَد، آن را در راه غير حق مصرف خواهد نمود.

غررالحكم، ج5، ص389، ح8883
حدیث (11) رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله :

اَدِّبُوا اَولادَكُم فى بُطونِ اُمَّهاتِهِم. قيلَ: وَكَيفَ ذلِكَ يا رَسُولَ اللّه‏ِ؟ فَقالَ: بِاِطعامِهِمُ الحَلالَ؛

فرزندانتان را در رحم مادرانشان تربيت كنيد. سئوال شد: اين چطور ممكن است، اى رسول خدا؟ فرمودند: با خوراندن غذاى حلال (به مادرانشان).

جُنگ مهدوى، ص 132
حدیث (12) امام صادق عليه السلام :

إذا أرادَ أَحَدُكُم أَن يُستَجابَ لَهُ فَليُطَيِّب كَسبَهُ وَليَخرُج مِن مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‏َ لا يَرفَعُ إِلَيهِ دُعاء عَبدٍ وَفى بَطنِهِ حَرامٌ أَو عِندَهُ مَظلَمَةٌ لأِحَدٍ مِن خَلقِهِ؛
هر كس بخواهد دعايش مستجاب شود، بايد كسب خود را حلال كند و حق مردم را بپردازد. دعاى هيچ بنده‏اى كه مال حرام در شكمش باشد يا حق كسى بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمى‏رود.

بحارالأنوار، ج93، ص321، ح31
حدیث (13) رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله :

اَلصُّلحُ جائِزٌ بَينَ المُسلِمينَ، إِلاّ صُلحا أَحَلَّ حَراما وَحَرَّمَ حَلالاً؛
صلح ميان مسلمانان جايز است، مگر صلحى كه حرامى را حلال يا حلالى را حرام كند.

الفقيه، ج3، ص32، ح3267
حدیث (14) امام باقر عليه ‏السلام :

لَمّا قالَ لَهُ رَجُلٌ إِنّى ضَعيفُ العَمَلِ قَليلُ الصَّلاةِ قَليلُ الصَّومِ وَلكِن أَرجو أَن لا آكُلَ إِلاّ حَلالاً وَلا أَنكَحَ إِلاّ حَلالاً: وَأَىُّ جِهادٍ أَفضَلُ مِن عِفَّةِ بَطنٍ وَفَرجٍ؟!؛
در پاسخ به كسى كه عرض كرد: من در عمل ناتوانم و نماز و روزه كم به جا مى‏آورم اما سعى مى‏كنم جز حلال نخورم و جز با حلال نزديكى نكنم فرمودند: چه جهادى برتر از پاك نگهداشتن شكم و شرمگاه؟!

محاسن، ج1، ص292، ح448
حدیث (15) امام على عليه السلام :

أَربَعٌ مَن أُعطيَهُنَّ فَقَد أُعطىَ خَيرَ الدُّنيا وَالخِرَةِ صِدقُ حَديثٍ وَأَداءُ أَمانَةٍ وَعِفَّةُ بَطنٍ وَحُسنُ خُلقٍ؛
چهار چيز است كه به هر كس داده شود خير دنيا و آخرت به او داده شده است: راستگويى، اداء امانت، حلال خورى و خوش اخلاقى.

غررالحكم، ج2، ص151، ح2142
حدیث (16) رسول اكرم صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله :

اَلعِبادَهُ سَبعونَ جُزء، اَفضَلُها جُزءً طَلَبُ الحَلالِ؛

عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است.

ثواب الاعمال و عقاب الاعمال
حدیث (17) پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله :

تُفْتيكَ نَـفْسُكَ، ضَعْ يَدَكَ عَلى صَدْرِكَ، فَإنَّهُ يَسْكُنُ لِلْحَلالِ وَ يَضْطَرِبُ مِنَ الْحَرامِ دَعْ ما يُريبُكَ اِلَى ما لا يُريبُكَ، وَ اِنْ اَفْتاكَ الْمُفْتُونُ، اِنَّ الْمُؤمِنَ يَذَرُ الصَّغيرَ مَخافَةَ اَنْ يَقَعَ فِى الْكَبيرِ؛

قلبت (وجدانت)، حقيقت را براى تو مى‏گويد. دستت را بر روى سينه‏ات بگذار، زيرا قلبت از حلال، آرامش و از حرام تشويش پيدا مى‏كند. آنچه تو را به ترديد مى‏اندازد ـ هر چند كه صاحبان فتوا، فتوا دهند ـ رها كن و به سراغ چيزى برو كه تو را به ترديد نمى‏اندازد. مؤمن از ترس گناه بزرگ، گناه كوچك را هم رها مى‏كند.

كنزالعمّال، ح 7306
حدیث (18) امام على عليه‏ السلام :

حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَى الْعِيالِ؛

خوش اخلاقى در سه چيز است: دورى كردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسايش و رفاه براى خانواده.

بحارالأنوار، ج 71، ص 394، ح 63
==========
سایت فرهنگی و هنری شهید آوینی