نگاهی به تحصیل در دانشگاه‌های جعلی سراسر جهان‌

[صدای رسا]

اگر شما هم با خواندن تیتر این گزارش به فکر افتاده‌اید تا با دست کردن در جیب خود، مدرک دکتری بگیرید، کمی اشتباه کرده‌اید.
شما باید قبل از هر چیز کار کردن با اینترنت را بلد باشید، سپس اندکی انگلیسی بدانید تا بتوانید جستجوی بسیار مختصری در اینترنت کنید (البته اگر انگلیسی هم نمی‌دانید اشکالی ندارد، می‌توانید یک مترجم بگیرید)...

سپس با یافتن سایت دانشگاه مورد نظر که حاضر است در قبال دریافت پول به شما مدرک دکتری بدهد، در بخش ثبت‌نام وارد شوید و نام و مشخصات خود را بنویسید.


... چند هفته پس از واریز کردن پول، مطمئن باشید شما دیگر مدرک دکترای خود را گرفته‌اید. از این پس همکاران شما می‌توانند شما را آقای «دکتر فلان» و یا «خانم دکتر بهمان» خطاب کنند.


از آنجا که در حال حاضر زمان‌، فاصله‌ و حتی محدودیت‌های‌ مالی‌ تحصیلات‌ عالی‌ با ظهور امکان‌ آموزش‌ از راه‌ دور و از طریق‌ ارتباطات‌ و فناوری آنلاین‌ از بین‌ رفته‌ است، دریافت‌ و اخذ یک‌ مدرک‌ دانشگاهی‌ به‌ سختی‌ گذشته‌ نیست.


در حال حاضر بسیاری‌ از کالج‌ها و دانشگاه‌ها در حال‌ روی‌ آوردن‌ به‌ آموزش‌ از راه‌ دور و ارائه‌ دروس‌ و برنامه‌های‌ اخذ مدرک‌ تحصیلی‌ آنلاین‌ هستند بنابراین شما می‌توانید براحتی‌ مدرک‌ دانشگاهی‌ خود را بدون‌ حتی‌ حضور در کلاس ،‌ از یکی‌ از دانشگاه‌های‌ معتبر به دست‌ آورید.


در این میان، پرسش‌ بزرگی‌ که‌ در ذهن‌ هر کس‌ وجود دارد این‌ است‌،‌ آیا چنین دانشگاه‌هایی معتبر هستند، آیا می‌توان به مدارک آنها اطمینان داشت؟


علی‌رغم افزایش ظرفیت‌های آموزش عالی، تب مدرک‌گرایی و اخذ مدرک تحصیلی هنوز هم به دلایل و ریشه‌های اجتماعی و فرهنگی در جامعه وجود دارد، به نحوی که برخی افراد، تنها راه ارتقای جایگاه اجتماعی و معیشتی خود را در اخذ مدرک دانشگاهی جستجو می‌کنند و به عبارت دیگر، مدرک برای آنها یک مساله حیثیتی است.


مدرک گرایی آفتی است که متاسفانه امروزه نه تنها جوانان بلکه برخی مدیران را هم به دلایل مختلفی همچون کسب حقوق ماهانه بیشتر یا موقعیت اجتماعی بهتر و... به سمت خود جذب می‌کند.


در این میان سوءاستفاده‌گران عرصه آموزش عالی که تاکنون به ترفندهای مختلف با تبلیغات دروغین اما اقناع‌کننده از رویای تحصیلی و موفقیت خیالی داوطلبان سودهای کلانی به جیب زده‌اند، هر روز بیش از گذشته راه‌های جدید درآمدزایی را برای خود ایجاد می‌کنند.


یکی از این شیوه‌ها، فعالیت دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی جعلی و فاقد صلاحیت‌های قانونی است که البته موضوع چندان جدیدی نیست ، به طوری که بیش از ۲ دهه از فعالیت برخی از آنها می‌گذرد؛ اما اتفاقات مختلفی همچون افشای مدارک دانشگاهی جعلی چند سیاستمدار در آمریکا که ۵ سال پیش موجی از رسوایی‌های سیاسی در این کشور ایجاد کرد و به دنبال آن تحقیق‌های دامنه‌دار سنای آمریکا باعث ‌شد این دانشگاه‌ها و عملکرد آنها مدتی سر زبان‌ها بیفتد.


اکنون در کشورهایی نظیر سریلانکا و ویتنام در آسیا، بلژیک و اسپانیا در اروپا و هاوایی و بیشتر ایالت‌های آمریکا، طیف وسیعی از مؤسسات آموزش عالی جعلی مشغول فعالیت‌های گسترده هستند و با گسترش دامنه فعالیت‌های غیرقانونی خود، ضمن ایجاد شعبات مختلف در کشورهای گوناگون از جمله کشورهای مستعد در زمینه پرورش دانشجو، با ارائه شرایط بظاهر مناسب و فریبنده سهم قابل توجهی از داوطلبان را به سوی خود جلب می‌کنند و روزبه‌روز بر تعداد داوطلبان آنها از سراسر جهان افزوده می‌شود.


در این میان گفته می‌شود به علت وجود طیف گسترده جوانان در کشورهای آسیای مرکزی و جنوب شرقی، همچنین کشورهای واقع در شمال آفریقا، بیشترین شعبات دانشگاه‌های جعلی در این مناطق تاسیس می‌شود؛ البته باید توجه داشت که قوانین باز و نبود نظارت‌های کافی در کشورهای مختلف باعث می‌شود بسیاری از متقاضیان با وجود آگاهی از وضعیت این نوع موسسات، چون باید مدارک دانشگاهی متعهد شده را به سازمان‌های مطبوع خود ارائه کنند، با پرداخت مبالغ هنگفت، پیشینه آکادمیکی توخالی برای خود تهیه می‌کنند.


به طور کلی موسساتی که مدرک می‌فروشند، بدون نظارت موسسات نظارتی آموزشی، دولتی یا حرفه‌ای، در قبال دریافت پول، مدرک دانشگاهی با رشته مورد علاقه خریدار اعطا می‌کنند.


به یقین این مدارک جعلی بوده و به دلیل فقدان استانداردهای لازم، فاقد ارزش هستند و به زبان ساده، نشان کلاهبرداری‌اند و راهی برای کسب پول بدون ارائه خدمت تلقی می‌شوند. این مدارک همچنین ارزش مدارک دانشگاه‌های واقعی را نیز پایین می‌آورند و باعث می‌شوند، تمام مدارک دانشگاهی در معرض شک عمومی قرار گیرند.


همان طور که اشاره شد در سال ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ مواردی از همین نوع گرایش در میان برخی چهره‌های سیاسی و شناخته شده آمریکا فاش شد که با سر و صدای زیادی نیز در رسانه‌های خبری این کشور و سراسر جهان همراه بود و در نهایت منجر به اقدام دولت آمریکا در تعطیل کردن موسسات تهیه و فروش مدارک جعلی دانشگاهی در سال ۲۰۰۴ شد؛ هرچند این اقدام به دلیل تعدد ایالات این کشور و عدم تطابق قوانین آنها با یکدیگر بخوبی اجرا نشد و در ضمن تداوم هم پیدا نکرد.

● فرآیند نه‌چندان پیچیده برای ورود به دانشگاه‌های جعلی‌

اگر تا به حال برای ثبت نام در یکی از دانشگاه‌های معتبر و شناخته شده جهان اقدام کرده باشید، بخوبی می‌توانید شرایط ثبت نام در آنها را با دانشگاه‌های جعلی مقایسه کنید.


آنچه در فهرست موارد مختلف و مورد نیاز برای داوطلبان ورود به دانشگاه‌های جعلی در سراسر جهان در اولین نگاه بیش از هر چیز دیگری به چشم می‌خورد، آی*** ثبت‌نام است.


با ورود به این مورد، فرآیند ثبت نام و چگونگی تبدیل شدن به دانشجوی این دانشگاه‌ها و در ادامه ارسال مدارک تشریح شده است. همین راحتی و سهل‌الوصول بودن ثبت‌نام آن هم در صفحه اول سایت می‌تواند شما را مطمئن کند که این دانشگاه نه‌تنها جعلی است، بلکه برای اغفال افراد ساده‌لوح و بی‌اطلاع از روند ثبت‌نام در دانشگاه‌های معتبر طراحی شده است.


البته لازم است بدانید که به طور کلی در ۲ حالت ممکن است مدارک جعلی به دست متقاضیان برسد. یکی مدرکی است که یک دانشگاه بلافاصله در قبال دریافت پول به فرد داوطلب تحویل می‌دهد و دیگری شامل حضور فیزیکی یا غیرفیزیکی در دانشگاهی است که از اساس و بنیان شرایط لازم را برای فعالیت نداشته و در نتیجه مدارک آن فاقد ارزش تلقی می‌شوند.


به عنوان مثال دانشگاه جعلی American States University که در سراسر جهان به علت شرایط پذیرش و وعده‌های رنگارنگ بسیار پرطرفدار است، در قسمت پذیرش خود این موارد را ارائه کرده است: رونوشت رسمی از دانشگاه یا کالجی که دانشجو یا داوطلب پیش از این در آن حضور داشته است (این رو نوشت باید به زبان انگلیسی باشد) فرم درخواست تکمیل شده، وضعیت مالی و حمایت‌های مالی و نمره تافل متقاضی.


پس از دریافت (و نه تایید) این فرم از سوی دانشگاه و تنها کسب موافقت سرویس مهاجرت آمریکا، ویزای دانشجویی غیرمهاجر برای داوطلب برای ورود به دانشگاه صادر می‌شود؛ البته موافقت بخش مهاجرت هم نمی‌تواند تاییدی بر اعتبار این دانشگاه باشد.


نکته جالب توجه درخصوص این دانشگاه و بسیاری از دانشگاه‌های جعلی در گوشه و کنار جهان، وجود نوع دیگری از پذیرش داوطلبان با اهداف متفاوت ازجمله وجود علاقه و همچنین پر کردن اوقات فراغت است؛ یعنی این دانشگاه‌ها آمادگی دارند حتی به افرادی که هدفی برای دریافت مدرک ندارند و تنها برای تفنن به آنها مراجعه می‌کنند، به شرط پرداخت هزینه‌ها مدرک اعطا کنند.


در این دانشگاه و دانشگاه‌هایی از این نوع، هرچند کسب نمره ۴۵۰ تافل به عنوان حداقل نمره مورد تایید در نظر گرفته شده است، اما با کسب نمره ۴۰۰ نیز امکان ورود به این گونه موسسات نیز وجود دارد.


در دانشگاه جعلی American States University جدول مدونی برای دریافت هزینه‌ها ارائه شده است. در مقطع لیسانس به ازای هر واحد درسی ۴۰۰ دلار، در مقطع فوق‌لیسانس ۵۰۰ و در دوره دکتری ۷۰۰ دلار دریافت می‌شود.


این ارقام برای آموزش‌های از راه دور به ترتیب ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ دلار است. در کنار این هزینه‌ها، برای موارد دیگری نظیر آزمایشگاه (۴۰ دلار)، فارغ‌التحصیلی (۸۰ دلار)، اخراج (۱۰ دلار)، ارائه درخواست بین‌المللی (۱۵۵ دلار) و... را نیز باید در نظر گرفت.


در کل آنچه درخصوص چنین موسساتی کاملا به چشم می‌خورد بحث هزینه‌ها و مسائل مالی است که شاید پر‌رنگ‌تر از هر نکته دیگری به آن پرداخته شده باشد

● اشتراکات دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی جعلی در سراسر جهان‌


دانشگاه‌هایی از این دست معمولا دارای نام‌های آشنا و عمدتا نزدیک به نام‌های معروف هستند که از آن جمله می‌توان به‌ Oxford international university و oxford trent university به علت شباهت اسمی با دانشگاه معروف اکسفورد، Alexandria University در آمریکا مشابه با نام دانشگاه اسکندریه در مصر، دانشگاه جعلی‌
American Columbus University در کالیفرنیا، دانشگاه تقلبی‌ Americana University در لیبریا، دانشگاه جعلی Buxton University در انگلیس و موارد متعدد دیگری از این دست اشاره کرد.


معمولا این دانشگاه‌ها از عنوان نام منطقه شهر یا ایالتی که در آن واقع شده سوءاستفاده کرده تا به حیات خود رنگ و بوی ظاهری بخشند.


در ضمن، برخلاف باور عمومی مبنی بر این که هر سایتی که عبارت edu در نشانی خود داشته باشد، متعلق به یک دانشگاه است، باید گفت برخی فروشندگان مدارک جعلی توانسته‌اند در برخی موارد این اسامی را ثبت کنند و به مدرک فروشی مشغول شوند. در واقع بودن یا نبودن کلمه edu، ربطی به اعتبار مدرک صادر شده ندارد.


در بسیاری از موارد نیز عنوان رایج و مشترک nation (ملت)‌، national (ملی)‌، global (جهانی)‌، state (دولتی)‌، city (شهر) و دیگر نام‌های کلی در پسوند یا پیشوند این دانشگاه‌ها دیده می‌شود که در نگاه نخست و برای طیف وسیعی از داوطلبان گمراه‌کننده هستند همچون American City University ،American Global University، Breyer State University ، Cambridge State University و د‌ه‌ها دانشگاه جعلی دیگر.

● قوانین باز و نبود نظارت‌های کافی‌


در حال حاضر حدود ۴۴۳ دانشگاه جعلی در سراسر جهان فعال هستند. در حالی که بررسی‌ها نشان می‌دهند در بسیاری از کشورهای جهان بخصوص کشورهای آسیایی و آفریقایی و حتی ایالات مختلف آمریکا به دلیل شفاف نبودن قوانین از یک سو و گسترش شاخه‌ای و تصاعدی چنین دانشگاه‌هایی از سوی دیگر، دست قانون برای پیگیری و تعطیلی آنها محدود مانده است.


به عنوان مثال در کشورهای آفریقایی لیبریا، چاد و کنیا به دلیل نبود قوانین شفاف شمار قابل توجهی از این دانشگاه‌ها فعال هستند. شاید نکته جالب توجه، شمار خیره‌کننده چنین موسساتی در هاوایی آمریکا باشد.


به طوری که در این منطقه بیش از ۳۴ دانشگاه جعلی وجود دارد و در واقع در این منطقه موسساتی همچون‌ Frederick Taylor International University، Hawaii American University،Honolulu University،Lambert University و ده‌ها دانشگاه غیرقانونی دیگر در حال ارائه سرویس‌دهی هستند.


این داستان، داستان غمباری است که چون آفتی ریشه‌های علم ما را می‌خورد و نابود می‌کند. مدارک جعلی و دانشمندنماها حق جوانان و زنان و مردان با استعدادی را زایل می‌کنند که سال‌ها در طلب علم واقعی زحمت کشیده‌اند.


به راستی چقدر طول می‌کشد تا کسی به معنی واقعی دانش را بیاموزد و چه سرمایه‌ای از وقت و هزینه صرف می‌شود تا کسی شایسته لقب دانشمند شود و آیا رواست همه این زحمات فدای خودخواهی‌ها و زیاده‌خواهی‌های شیادان علمی شود؟


منبع:جام‌جم