جاده ادویه شاهکار مهندسی راه سازی در استان فارس

[رها شعبانی]

بقایایی از جاده‌ای تاریخی 400 ساله در شهرستان جهرم وجود دارد که اهالی منطقه آن را جاده ادویه می‌نامند...

نام عجیبی که دلیل ساده ای برای سر زبان ها چرخیدن دارد! این راه سنگی، سال ها پیش برای حمل و نقل محصولاتی مثل ادویه مورد استفاده قرار می گرفت که از هندوستان به فارس وارد می شد و جالب این که آنقدر رونق و اهمیت داشت که تقریبا به اندازه جاده ابریشم شناخته شده بود؛ با این تفاوت که ابریشم از چین می آمد و ادویه از هند.

این راه کوهستانی که یکی از شاهکارهای مهندسی راهسازی است از جاده‌های مرتبط به جاده ابریشم است که در دل کوه ساخته شده و جهرم را به لار متصل می‌کند.

اگر سری به جاده ادویه بزنید می بینید که هنوز قسمتی از سنگ فرش‌های این جاده تاریخی سالم مانده است و در گوشه و کنار آن هنوز می توان بقایای آثاری تاریخی را دید مثل بقایای یک آب انبار تاریخی که روی یکی از کوه های این جاده به چشم می خورد. عده ای از کارشناسان تاریخی هم معتقدند که در دوره صفوی پلی در این منطقه ساخته شده که متاسفانه هم اکنون اثری از این پل وجود ندارد.

راه ادویه، در کوه البرز که در جنوب شهر جهرم واقع است ساخته شده و در ادامه مسیر خود از لار به سمت خراسان بزرگ (از شمال افغانستان امروزی تا قوچان و طوس) می رود.

شاردن یکی از سیاحانی بود که در سال 1059 هجری شمسی از جاده ادویه عبور کرد و در سفرنامه خود از این جاده یاد کرد. او نوشته است: «در کوه البرز به عنوان سخت ترین و خطرناکترین کوهی که در ایران وجود دارد جاده‌ای سنگ فرش شده با عرض بیش از چهار قدم تنها مسیر عبوری از این کوه است. در قله این کوه سه آب انبار وجود دارد که به دلیل خشکسالی بدون آب هستند.»

راه ادویه با تمام جاذبه هایی که دارد، در فهرست میراث فرهنگی کشور جایی پیدا نکرده است. دو سال پیش اعضای انجمن میراث فرهنگی جهرم در خواست کتبی خود را مبنی بر شناسایی و حتی ثبت این اثر تاریخی به مسوولان میراث فرهنگی ارائه کردند اما متاسفانه تاکنون پاسخی از سوی آنها دریافت نشد.
برای دیدن جاده ادویه باید به 6 کیلومتری جهرم سفر کنید که قدمت آن به بیش از 400 سال می رسد.
تبیان