ازدواج ،هندوانه اي بدون شرط چاقو!

[سیده فاطیما]

بعضي ها مي گويند ازدواج مثل هندوانه است. لیکن شرط چاقو در کار نيست.يعني از قبل نمي شود شناخت صددرصد پيدا کرد اما مشاورين ازدواج از چيزهايي نام مي برند که به دوام ازدواج کمک مي کند يعني هرچند که ما به شناخت صددرصد نمي رسيم اما اگر زوجين ازملاکهاي اصلي و تناسبهاي لازم برخوردار باشند مشکلات بعدي و موانع و يااختلافات احتمالي جزيي تر و قابل حل مي باشند .اگر می خواهیم ازدواج ما هندوانه به شرط چاقو باشد ،یعنی درصد خطا در انتخاب صحیح کمتر شود، باید با تحقيقات کامل ودرست و با بررسي هاي لازم، از وجود تناسبهاي لازم در طرف مقابلمان مطمئن شویم.
اگر عوامل يک ازدواج موفق را به دو دسته تقسيم کنيم چنين مي شود :دسته اول که از همه مهمتر است و آنها را بايد در دوران قبل از عقد و ازدواج ارزيابي کرد. و دسته دوم عوامل ديگري است که در موفقيت زندگي زناشويي موثر است که مي توان آنها را بعد از ازدواج شناخت.

در ازدواج، توانايي سازش دايمي با شرايط گوناگون که ممکن است متغير هم باشد و از خودگذشتگي فراوان لازم است که اگر زوجيني که قبل از ازدواج از تناسبهاي لازم مثل فکر اعتقادي و فرهنگي و اخلاقي برخوردار باشند با يکديگر توافق بيشتري خواهند داشت ،در واقع امکان سازش بعدي بيشتر خواهد بود. مهم ترين عوامل توافق در ازدواج عبارت اند از:
رشد عاطفي و فکري ، تشابه علايق و طرز تفکر ، تشابه مذهبي، تشابه تحصيلي و طبقاتي، تشابه طرز فکر نسبت به امور جنسي، تشابه علاقه به زندگي و سرعت عمل در کارها، رابطه با خانواده زن و شوهر.البته توافق زوجين هم به دوسته تقسيم ميشوند توافقهاي لازم و غير لازم ،می شود گفت کسانی از توافق های لازم برخوردارند که در واقع از تناسب های لازم برخوردار باشند.توافق ها لازم می شود گفت به نوعی همان تناسبهاي لازم هستند

عامل مهم در ازدواج موفق، از منظر اسلام(کفویت

ازمنظراسلام ازدواج با افراد هم شأن باعث توافق بيشتر در زندگي مي شود. بسياري از اختلافات در زندگي همسران نتيجه نداشتن تناسب آنها در شئون مختلفي (برخوردار نبودن از تناسبهاي اصلي )است.
از نظر معارف اسلام و روايات مأثوره از اهل بيت و نيز سيره پيامبر اكرم(ص) و ائمه(ع) تنها چيزي كه كفويت را احراز مي نمايد ايمان است لذا پيامبر خدا جوبير كه مردي سياه پوست و فقير بود را به «دلفار» دختر زيادبن لبيد تزويج نمود و فرمود : «المؤمن كفو للمؤمن والمسلم كفو للمسلم؛ مرد مؤمن همتاي زن مؤمن و مرد مسلمان همتاي زن مسلمان است» [1].بر اين اساس بود که پيامبر (صلي الله عليه و آله)، حضرت علي (عليه السلام) را براي همسري دختر خود انتخاب نمودند. بعضي روايات، کفويت را شامل دو چيز دانسته‌اند: يکي عفت ناشي از ايمان و اعتقاد و ديگري تأمين امکانات زندگي.
امام صادق (عليه السلام) مي فرمايند: «الکفو ان ي*** عفيفاً و عنده يسار؛ کفو (هم رديف درازدواج) کسي است که عفيف باشد و مالي هم داشته باشد.»[2]
البته عوامل ديگری هستند که در يک ازدواج موفق اثر گزارند مانند ،برخورداری از رشد عاطفي و فکري است. البته درجه رشد عاطفي و فکري تنها بستگي به سن ندارد بلکه سن رواني، اجتماعي و عاطفي و سن جسماني همه از عوامل موثر در رشد عاطفي است. رشد جسماني نيز عامل مهمي در آمادگي و در نهايت دوام ازدواج است. شخصي که از لحاظ اجتماعي رشد کرده است، روابط اجتماعي را بهتر درک مي کند. او مي داند چگونه با ديگران، به خصوص خانواده و همکارانش سازش کند. او درک مي کند که انتظارات اجتماع از او چيست و تا اندازه زيادي قادر است خود را با اين توقعات تطبيق دهد. همچنين او آماده قبول مسووليت است و نسبت به محدوديت هاي خود آگاهي دارد. شخصي که رشد عاطفي کرده است، در مورد همسر و فرزند و دوستان و مشکلات زندگي نظريه واقع بينانه اي دارد. او داراي فلسفه زندگي معيني است که بر اساس آن مي تواند از بحران هاي دايمي زندگي جلوگيري کند.

نظريه مثلث عشق و کفويت

با تمام اين حرف ها، امروز دانشمندان به اين نقطه رسيده اند که «اگر عشق و احساسات قابل اتکا نيستند پس چه چيزهايي بايد وجود داشته باشد تا عشق افراد پايدار بماند. نظريه اي شکل گرفت که اگر برخي شباهت هاي اوليه بين افراد وجود داشته باشد (يا همان کفويت ) صميميت و رفاقت بيشتري بين آنان به وجود مي آيد که مي تواند یک ازدواج موفق را تضمين کند اما گاهي اين اتفاق هم نمي افتد. آقاي استنبرگ که مثلث عشق را ارايه کرده بود به اين نتيجه رسيد که خيلي از طلاق ها، برخلاف انتظار، در مواردي اتفاق مي افتد که انتخاب اوليه اشتباه نبوده است. يعني افراد در ابتداي ازدواج، شباهت هايي به هم داشته اند اما پس از ازدواج تغيير کرده اند. پس خيلي وقت ها مشکل اينجاست که آدم ها تغيير مي کنند اما با هم تغيير نمي کنند: در دو مسير يا با سرعت هاي متفاوتي تغيير مي کنند.

منابع:
[1](بحار/ ج 22 / ص 117)
[2](وافي، ج 3، ص 18.)