منشور کوروش چیست؟

[صدای رسا]

منشور حقوق بشر کوروش یا استوانه کوروش دوم لوحی از گل پخته است که 5/22 سانتی متر طول و 11 سانتی متر عرض دارد. بررسی های تاریخی نشان می دهد که این استوانه در سال 538 پیش از میلاد به فرمان کوروش دوم هخامنشی پادشاه و بنیانگذار این حکومت در 45 خط نوشته شده که نیمه اول آن از زبان رویدادنگاران بابلی نقل می شود و نیمه دوم آن، سخنان و دستورهای کورش به زبان و خط میخی اکدی (بابلی نو) است.

بررسی‌های بعدی نشان می داد که کوروش این منشور را بعد از شکست دادن نبونئید و تصرف کشور بابل، نوشته و در نیایشگاه اِسَگیله (معبد مردوک) در شهر بابل قرار داده است.


تکه های گم شده

با وجودی که تصور می شد این منشور تنها منشور حقوق بشری است که کوروش هخامنشی نوشته، در سال 1375 مستنداتی به دست آمد که مشخص می کرد منشورهای دیگری هم مشابه این منشور وجود دارند. در این سال، پژوهشگران توانستند بخش هایی از یک لوح استوانه‌ای را که دانشگاه ییل امریکا نگهداری می شد و باستان شناسان آن ها را متعلق به نبونئید پادشاه بابل می‌دانستند، با استوانه کوروش تطبیق دهند و بخش های ناقص و شکسته این منشور را با قطعات یافته شده کامل کنند. به این ترتیب این تکه ها به موزه بریتانیا انتقال داده شد و به استوانه اصلی پیوست تا سطرهای ۳۶ تا ۴۳ منشور کوروش را کامل کند.


کوروش چه می گوید؟

در این لوح استوانه‌ای، کوروش بعد از معرفی خود و خاندانش، شرح مختصری درباره فتح بابل می آورد و می‌گوید که تمام دستاوردهایش را با کمک و رضایت مردوک خدای بابلی به انجام رسانده است. او سپس می نویسد که چطور آرامش و صلح را برای مردم بابل و سومر و دیگر کشورها به ارمغان آورده، و پیکر خدایانی را که نبونئید از نیایشگاه‌های مختلف برداشته و در بابل گردآوری کرده بوده، به نیایشگاه‌های اصلی آنها برگردانده‌است. بعد از آن، کوروش درباره آنکه چطور نیایشگاه‌های ویران‌شده را از نو ساخته و مردمی را که اسیر پادشاه‌های بابل بودند به میهن‌شان برگردانده‌است سخن می گوید.

منبع : تبیان