«سبک زندگی» غایب بزرگ مدارس ایرانی

[صدای رسا]

IMAGE634889774311208715.jpg

«سبک زندگی» غایب است!
بی‌شک ﻣﺪرﺳﻪ زﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﺗﺠﻠﯽﮔﺎه ﻧﻈﺎم ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ اﺳﺖ و اگر بخواهیم به سبک زیبایی از زندگی دست یابیم باید در این نهاد پایه‌هایش ریخته شود اما به اعتقاد کار‌شناسان نظام آموزشی و دلسوزان حوزه تعلیم و تربیت چیزی به نام آموزش سبک زندگی در مدارس ایران وجود ندارد. مسؤولان اما می‌گویند: همه چیز آرام است و نظام آموزشی را دچار تحول بنیادین کرده‌اند. سند ملی تدوین شده و کتابهای درسی جدید را منتشر کرده‌اند. برنامه‌های ﻣﺘﻌﺪدی را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ و چشم‌انداز 20ساله به مرحله اجرا رسانده‌اند و ﻣﺘﺮﺻﺪ ﺗﺤﻘﻖ آن‌ها هستند ﺗﺎ اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت و ﮐﻤﺎل ﺑﺮﺳﻨﺪ. به گفته «ﯾﺎزرﻟﻮ» ﻣﻌﺎون ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﺑﯿﺖ‌ﺑﺪﻧﯽ وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش در این سند‌ها وظایف ﺧﺎﺻﯽ به ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﺑﻪ وﯾﮋه ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺰرگ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﻣﺤﻮل ﺷﺪه و «ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ» به یکی از دﻏﺪﻏﻪهای مسؤولان نظام آموزشی تبدیل شده است.
گرچه وی به طرح یا سرفصلی به نام «سبک زندگی» اشاره نمی‌کند، اما می‌گوید: «ما اﻓﺘﺨﺎر دارﯾﻢ اعلام کنیم ﺑﯿﺶ از 19 ﺳﻨﺪ در ﺣﻮزه ﭘﺮورﺷﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪﯾﻢ که ﺷﺮاﯾﻄﯽ را ﺑﻪ وﺟﻮد آورﯾﻢ ﮐﻪ در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺎﻧﻮاده ﭘﺮورﺷﯽ ﮐﺎر ﺧﻮدﺷﺎن را اﻧﺠﺎم دهند...»

تلاش دو جانبه مجلس و رسانه‌ها
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری درباره «سبک زندگی» به فارس گفته است: مفهوم سبک زندگی جدید است و نهادهای عمومی و رسانه‌ها باید این مفهوم را در جامعه نهادینه کنند و آموزش و پرورش نیز از این قاعده مستثنی نیست. «غلامعلی حدادعادل» در ادامه افزوده است: سبک زندگی بسیار پراهمیت است و نقش رسانه‌ها شفاف‌سازی آن است که باید این مفهوم را برای مردم توضیح دهند و نمونه‌ها و مصادیق آن را در سطح جامعه تبیین و تشریح کنند. نماینده مردم تهران تاکید کرده است: همه رسانه‌های مکتوب و دیجیتالی باید به صورت مستمر موضوع سبک زندگی را پررنگ کنند و از نهادهای تربیتی و آموزشی آن را مطالبه کنند و این مسأله همیشه ادامه‌دار باشد نه مقطعی. به گفته این عضو خانه ملت، گرچه در عمل مشکلاتی وجود دارد اما نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیونها آمادگی دارند برای تصویب قوانین و زیرساختهای حقوقی و قانونی وارد شده و مشکلات را رفع کنند.

دریغ از یک صفحه آموزش سبک زندگی
دکتر «مجتبی شکیبایی» عضو هیأت علمی منتخب شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی و روان‌شناس اجتماعی به گزارشگر ما می‌گوید: متاسفانه تا قبل از تذکر دلسوزانه رهبر فرزانه انقلاب مبحث مهمی به نام «سبک‌آموزی» در کشورمان به فراموشی سپرده شده بود. وی می‌افزاید: آموزش و پرورش مهمترین نهاد و دستگاه متولی سبک‌آموزی در حوزه‌های تعلیم و تربیت است اما با نگاهی به آموزه‌های درسی و برنامه‌های جانبی مدارس درمی‌یابیم که حتی یک صفحه آموزش سبک زندگی، بر اساس ارزشهای فرهنگی و اسلامی کشورمان در کتابهای درسی وجود ندارد.
به گفته این استاد دانشگاه، گرچه در برخی از درسهای کتاب فارسی و دینی دوره ابتدایی موضوعاتی مطرح شده‌اند اما این آموزه‌ها آنقدر کم و‌‌ رها شده است که حتی برای طرح مساله و ایجاد علامت سوال در ذهن دانش‌آموز هم کافی نیست برای همین باید در این موارد تحول اساسی‌تری از سند ملی آموزش و پرورش در مدارس ایجاد شود.
دکتر شکیبایی با آوردن مثالی تاکید می‌کند: نوع توجه بچه‌ها در منزل برای یادگیری سبک‌های زندگی بسیار مهم است. مثلاً بازی بچه در خانه با عروسک یا ماشین به ما نشان می‌دهد که او زمانی که اسباب‌بازی را در دست می‌گیرد و با‌‌ همان ادبیاتی با اسباب بازی حرف می‌زند و رفتار می‌کند که مادر یا پدرش با او حرف می‌زنند، این صحبت‌ها نشان‌دهنده خشنونت یا مهربانی والدین در محیط خانه است و در ‌‌نهایت همین الگوگیری‌ها در مقیاس اثرگذار‌تر در مدارس نیز وجود دارد. عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی به نقش اولیای دانش‌آموزان در اجرایی کردن سبک زندگی مثبت و ارزشمدار اشاره کرده ادامه می‌دهد: باید ببینیم چه مانعی وجود دارد، چه نیازهایی باید بررسی شود و هدفگذاری ایده‌آل ما چیست که در این رابطه لازم است با ایجاد کمیته‌های تخصصی و کارگروه‌ها و اتاق فکر‌های کاربردی، در قالب یک عزم ملی حرکت کنیم.

تلاش مدرسه و خانواده
«فرشته حشمتیان» رئیس سازمان مدارس غیردولتی، توسعه مشارکت‌های مردمی و خانواده و معاون وزیر آموزش و پرورش در این زمینه به خبرنگار ما می‌گوید: فرمایش مقام معظم رهبری درباره توجه ویژه به سبک زندگی برای همه ما منشور و دستورالعمل معنوی و حکومتی است و باید برای تحقق آن، همه ابزار‌ها را به کار گیریم. به گفته وی رسیدن به سبک زندگی، با مراقبت رفتاری و کلامی در حوزه مدرسه و خانواده میسر است و در این موضوع بسیار مهم، تلاش یک جانبه موفق نمی‌شود. وزارت آموزش و پرورش باید در معرفی الگوهای مثبت تلاش کند و رسانه‌ها باید در این رابطه نقش موثرتری ایفا کنند زیرا دانش‌آموزان الگو می‌خواهند و مهارت زندگی را در زندگی افرادی که برایشان الگو هستند، پیدا می‌کنند.
رئیس سازمان مدارس غیردولتی، توسعه مشارکت‌های مردمی و خانواده در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درباره «چیستی سبک زندگی» می‌گوید: سبک زندگی، در واقع‌‌ همان الگوپذیری دانش‌آموزان برای زندگی در جامعه است. به عنوان نمونه، دانش‌آموز وقتی در رفتار و منش پدر، مادر و معلم الگوپذیری داشته باشد، نوعی سبک زندگی را فرا گرفته است.
«حشمتیان» به نقش مهم رسانه در اجتماع برای موفقیتهای تربیتی اشاره می‌کند و می‌گوید: رعایت مراقبتهای رفتاری و کلامی در حوزه مدرسه و خانواده، توجه به سبک زندگی است و ما در این زمینه برنامه‌هایی را برای اعضای جامعه هدف داریم. اما این موضوع در ضلع سوم مثلث تربیتی که «اجتماع» نام دارد باید پیوستگی داشته باشد که البته یکی از مهمترین محورهای مشخص در اجتماع، رسانه‌ها هستند.
معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه تمامی موضوعات مربوط به سبک زندگی را باید از پایه برای بچه‌ها بیان کرد، افزود:
در حال حاضر دانش‌آموزان از دوره ابتدایی وابستگی‌هایی دارند که تا مقاطع بالا‌تر ادامه پیدا می‌کند و به سبک زندگی‌شان تبدیل می‌شود. بنابراین باید برای آموزش سبک زندگی اسلامی و صحیح به دانش‌آموزان، از مقاطع پایه‌ای ابتدایی و حتی پیش‌دبستانی، کار را با جدیت آغاز کنیم. حرکتهایی در آموزش و پرورش شروع شده که باید با وسعت و دقت بیشتر ادامه یابد.

http://qudsonline.ir/NSite/FullStory/News/?Id=85845