عشق به جنس مخالف تا هنگامی که در حد احساس قلبی است و منجر به ابراز و روابط نامشروع نشده است، از نظر اسلام حرام نیست ، اما با دو مشکل مواجه است.
اولاً اشتغال قلبی ، آن هم در حد عشق و علاقه مفرط ، باعث سرگرمی فکر و هزینه شدن بسیاری از نیرو و سرمایه مادی و معنوی برای آن می شود که غالباً بی ثمر و حتی مخرب است .
دوم: با توجه به این که چنین عشقی برخاسته از طوفان غریزه جنسی است، به طور طبیعی و غالباً ، پس از اظهار عشق، روابط دیگری شکل میگیرد که خارج از حدود شرع و قانون و هنجارهای اجتماعی و… است. متأسفانه چنین عشق و علاقه های از مسیر معیّن، خارج میگردد و مراحل بعدی قابل کنترل نیست.
مانند گفته مولانا :
عشق ها کز پی رنگی بود عشق نبود عاقبت ننگی بود.
بسیاری از دوستیهای دختران و پسران در جامعه ما، دارای کارکرد روانی اجتماعی است، یعنی دختران و پسرانی که برای خود دوستی انتخاب میکنند، به دنبال یافتن یک پایگاه روانی و اجتماعی مطمئن هستند، ولی با این کارکرد نمیتوان استمرار دوستیها را تضمین کرد. اطمینان خاطری که دختران و پسران از طریق برقراری دوستی بین خود، جستجو میکنند، زیاد طول نمیکشد و آنان پی میبرند که این اطمینان خاطر، به قیمت از دست دادن بسیاری از اطمینان خاطرهای دیگر به دست آمده است.(۱)
بنابراین عشق و علاقه مندی شدید به یک شخص ، فکر و ذهن انسان را به خود مشغول کرده ، ممکن است به صورت های مختلف مانند افت تحصیلی ، پریشانی خیال و فکر و انجام گناه و از دست دادن سرمایه اصیل پاکدامنی منجر شود . در ضمن فکر و ذهن انسان را از یاد خداوند باز می دارد.
نکته مهم دیگری که باید در روابط دختر و پسر و تداوم عشق و عاشقی میان آنان مورد نظر قرار گیرد، این است: بر فرض این که عاشق شدن متضمن هیچ گناهی نباشد(که معمولاً چنین نیست) ، از آن جایی که این گونه عشقها از حالت سلامت که حاصل معرفت است، جدا گشته و به صورت مرضی (افسردگی، اضطراب، وسواس و. . . ) درمیآید. از طرفی انگیزههای ناهشیار جنسی نیز سهم به سزایی در تداوم این گونه علایق بیمبنا دارد ، از نظر روانشناختی دارای پیامدهای بسیار منفی است که در ذیل به برخی از آن ها اشاره می شود .
۱- دختر به دلایل گوناگون فقط به یک چیز فکر کند و آن هم وصال پسر و به عکس. علاقه افراطی آنان را از دیدن همه مسایل پیرامونی خود باز میدارد و اشتغال ذهنی هیچ گاه آنان را رها نمی سازد.
۲- دختر و پسر در گرداب عاطفی غوطهورتر می گردند ، به گونه ای که حتی خواب و خوراک را از یاد می برند ، در نتیجه قوای جسمانی آن ها تحلیل می رود . این همه در صورتی است که عشق دو طرفه باشد.
۳ – وقتی عشق آمد ، عاشق کم کم از عملکرد سابق خود در زمینه تحصیل، روابط خانوادگی، روابط با همسالان و تمرکز بر امور اساسی زندگی فاصله میگیرد. به کاهش عملکرد در زندگی روزمره دچار میگردد. در این بین به بهانه وصال به صورت انفجاری به انجام فعالیتهای ویژه میپردازد،
۴- ماهیت عشق بسیار پیچیده است. اگر باعث کاهش عملکرد قابل توجهی در فرد گردد، رنگ و بوی اختلال نیز به خود میگیرد. در برخی علاقههای افراطی که فرد را برای مدت طولانی از روند زندگی روزمرهاش جدا میگردد، رگههایی از افسردگی، اضطراب بالا و همچنین رفتار وسواسی و. . . مشاهده میشود.
۵- اضطراب طرد و جدایی، طرفین را فرا میگیرد و ترس لو رفتن رابطه لحظهای آنان را رها نمیکند.
۶- دو طرف به ماسکهایی زیبا برای خوب نشان دادن خود مجهز میگردند. در هالهای از شیدایی به وعدههای سر خرمن میپردازند.
۷- بسیاری از پسران به دلایل متعددی پس از مدتی از ازدواج با دختر معشوق طفره میروند. طبق برخی آمارها ۹۵/۰ این گونه روابط خارج از چارچوب ، به ازدواج ختم نمیگردد.
۸ – یکی از فرجام های روابط دختر و پسر و عشق و عشقبازی های آنان این است که دختر به دلیل افت معنوی و تحصیلی به اجبار به کارهای روی می آورد که به هیچ وجه تصور آن را از ابتدا نمیکرد.
۹- . این گونه ارتباطها هرچند در ابتدا بسیار دلانگیز است، ولی در ادامه به جنگی فرسایشی مبدل میگردند، آری داستان عشق آغازی دلانگیز و پایانی بس غمانگیز دارد، چنان که امیر المؤمنین علیه السلام می فرماید : اوّل الشهوة طرب و آخرها عطب (۲) .
البته شکی نیست در این میان استثناهایی وجود دارد، ولی نمیتوان فرصت یک بار زندگی کردن در دنیا را به استثناها واگذار کرد.
۱۰ -نگاه دختر و پسر به هم ، آتش شهوت را در دل شعله ور می کند ، زمینه را برای فتنه انگیزی شیطان فراهم می سازد .امیر المؤمنین علیه السلام می فرماید : النَّظْرَةُ بَعْدَ النَّظْرَةِ تَزْرَعُ فِی الْقَلْبِ الشَّهْوَةَ وَ کَفَى بِهَا لِصَاحِبِهَا فِتْنَةً؛(۳)
نگاه بعد از نگاه (به نامحرم ) بذر شهوت را در دل کشت می کند ، همین برای منحرف ساختن فرد و کشاندنش به سمت فتنه و فساد کافی است .
۱۱- دیگر کسی را یارای بازداری ایشان نیست .گناه یا غیر گناه بودن این رابطه برای آنان بیمعنا میگردد. زیرا عشق و شهوت نظام و پیوستگی عقل را مختل می کند و آن را از شکوفایی و بهره دهی می اندازد . (۴)
۱۲- روابط پسر و دختر باعث می شود عشق مجازی جایگزین عشق حقیقی گردد . آن موقع دیگر طرف عشق مجازی او می شود خدای او . از خدای جهان آفرین درخواستی جز وصال و رسیدن به معشوق خود را ندارد. ارتباط و عبادتش ، راز و نیازش ، اشک و گریه اش ، نماز و روزه اش و…برای این است که خدا او را به معشوقش برساند . به همین دلیل است که سر انجام عشق و عشقبازی بسیاری از دخترها و پسرهایی که به خواسته های شان نمی رسند ،به ضعف و سستی در ایمان و عقیده کشیده می شود . پایبندی به احکام و مقررات دینی را رها می کنند . نمره شان در امتحان و آزمایش های خدا تک و مردودی است ، زیرا پسران و دختران در ارتباط گناهآلود به خطوط قرمز الهی یکی پس از دیگری وارد میشوند. هر کدام را به بهانهای توجیه مینمایند.
پی نوشت ها :
۱. دکتر احمدی، روابط دختر و پسر در ایران، ص ۱۱۸.۲.
۲. معجم الفاظ غررالحکم ، ص ۵۶۳.
۳. منلایحضرهالفقیه ، ج۴ ، ص۱۸.
۴. شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ، ج۷ ، ص۲۰۰.
منبع : سایت پاسخگو