موفقیت شغلی یعنی رضایت شغلی

[صدای رسا]

---

پیامدهای رضایت ‌شغلی فقط به درون سازمان محدود نمی‌شود، بلكه در مشتریان نیز تأثیر می‌گذارد. كاركنان شاد، موجب شادی مشتریان می‌شوند. حتی در بیمارستان، پزشكان و پرستاران راضی.........

---

یکی از منابع ارزشمند هر سازمان، نیروی انسانی شاغل در آن سازمان است. در صورتی رضایت شغلی نیروی انسانی ایجاد می شود كه بین توقعات نوخاسته انسان با پاداش هایی كه كار فراهم می آورد، سازگاری وجود داشته باشد.
یکی از جنبه‌های رضایت شغلی که معمولا نادیده انگاشته می‌شود، رابطه آن با سلامت کارمند است. رضایت شغلی که نوعی احساس مثبت فرد نسبت به شغل‌اش است، زاییده عواملی نظیر شرایط محیط کار، نظام سازمانی شغلی، روابط حاکم بر محیط کار و تاثیر عوامل فرهنگی بوده و از عوامل اجتماعی نیز متاثر است. تحقیقات انجام گرفته نشان داده است که عدم رضایت شغلی گاهی به شکایات جسمانی، اضطراب، افسردگی، سطوح بالای خشم و بی‌حوصلگی منجر می‌شود. در مشاغلی که استرس شغلی بالایی را تجربه می‌کنند ناتوانی جسمانی و سطح پایین بهداشت روانی دیده شده است که این امر باید مورد توجه مدیران و کارفرمایان قرار بگیرد.رضایت شغلی مفهومی پیچیده و چند بعدی است و با عوامل درونی، جسمانی و اجتماعی ارتباط دارد.

تنها یک عامل موجب رضایت شغلی نمی‌شود بلکه ترکیب معینی از مجموعه عوامل گوناگون سبب می‌شود فرد شاغل در لحظه معینی از زمان، از شغل‌اش احساس رضایت نماید و از آن لذت ببرد.

عوامل تعیین‌كننده‌ی رضایت شغلی


كارهایی كه چالش‌گر هستند :

افراد، مشاغل یا پست‌هایی را ترجیح می‌دهند كه بتوانند با توجه به فرصت‌هایی كه در آن‌جا پیش‌می‌آید، از توانایی در مهارت‌های خود استفاده كنند و درنهایت، استعدادهای خود را آزادانه بروز دهند. این ویژگی شغلی را «چالش‌گری» می‌نامند. كارهایی كه چالش‌گر نباشد، موجب كسالت فرد می‌شود. از سوی دیگر، اگر چالش‌گری شغلی بسیار زیاد باشد، موجب خواهد‌شد كه كارگر یا كارمند، مستأصل شود و احساس سرخوردگی، ناكامی و شكست به او دست‌دهد؛ بنابراین اگر كار از نظر چالش‌گری، حالت افراط و تفریط نداشته‌باشد، شادی‌آفرین و رضایت‌بخش می‌گردد.

برابری حقوق و مزایا :

مطابق این عامل، اگر میزان حقوق و مزایا معقول و عادلانه باشد، رضایت شغلی به‌بار خواهد آمد ؛ اما رمز اصلی در راه مرتبط‌ ساختن میزان حقوق با رضایت شغلی، در كل مبلغی كه شخص دریافت می‌كند نهفته نیست، بلكه این امر در گرو پنداشت، برداشت یا دركی‌ست كه فرد از رعایت انصاف و عدالت در سازمان دارد؛ یعنی كاركنان دوست‌دارند كه سازمان در عمل و اجرای سیاست‌های مربوط به حقوق، پاداش و ارتقای آنان، عدل و انصاف را رعایت نماید؛ بنابراین كسانی‌كه چنین بیندیشند كه سیاست حقوق و مزایا و ارتقای سازمان بر پایه‌ی عدل و انصاف گذاشته شده، رضایت شغلی بیش‌تری خواهند داشت.

رضایت ‌شغلی، به‌واسطه‌ی ویژگی‌هایی كه یك شغل دارا می‌باشد، به فرد اجازه می‌دهد تا نیازهای خودش را ارضا كند

شرایط مناسب كاری :

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد كه كاركنان، محیطی را ترجیح می‌دهند كه خالی از خطر و بدون ناراحتی باشد؛ بنابراین مقدار نور، سروصدا و سایر عوامل محیطی نباید به حد افراطی كم یا زیاد باشد.

همكاران مساعد :

از نظر بیش‌تر كاركنان، محیط كار باید نیازهای اجتماعی فرد را تأمین كند؛ بنابراین جای شگفتی نیست كه داشتن همكاران صمیمی و یكدل، موجب افزایش رضایت شغلی شود. همچنین بررسی‌ها نشان داده كه اگر رئیس واحد از نظر كاركنان صمیمی باشد، افراد را درك كند، به عملكرد خوب پاداش نیكو بدهد، به نظرها و دیدگاه‌های كاركنان احترام بگذارد و درنهایت، به افراد توجه كند، رضایت شغلی افزایش خواهد یافت.

پیامدهای رضایت شغلی بر عملكرد


پیامدهای رضایت ‌شغلی فقط به درون سازمان محدود نمی‌شود، بلكه در مشتریان نیز تأثیر می‌گذارد. كاركنان شاد، موجب شادی مشتریان می‌شوند. حتی در بیمارستان، پزشكان و پرستاران راضی، موجب شادی بیماران می‌شوند. رضایت ‌شغلی، موجب ایجاد احساسات و خلقیات مثبت در فرد می‌شود؛ بنابراین در تعامل با مشتری، دوستانه و با ابراز احساسات مثبت برخورد می‌كند و این امر موجب ایجاد احساسات مثبت در مشتری می‌شود؛ به‌طور كلی وقتی مشتریان با كارمند شاد و خوش‌برخورد مواجه می‌شوند، به سازمان وفادار می‌مانند.

مدل‌های رضایت‌ شغلی


ارضای نیاز :

این مدل، چنین عنوان می‌كند که رضایت ‌شغلی، به‌واسطه‌ی ویژگی‌هایی كه یك شغل دارا می‌باشد، به فرد اجازه می‌دهد تا نیازهای خودش را ارضا كند؛ تحقیقات نشان می‌دهد كه نیازهای ارضانشده‌ی كاركنان می‌تواند بر احساس رضایت و جابه‌جایی آنان تأثیر به‌سزایی داشته باشد.

تفاوت :

این مدل، بیانگر این مطلب است كه رضایت، حاصل انتظارات برآورده شده است؛ زمانی‌كه میزان انتظارات بیش‌ از آن‌چه در واقعیت برآورده شده باشد، فرد احساس نارضایتی خواهد كرد و نیز زمانی كه فرد نتایجی را به‌دست می‌آورد كه بالاتر و فراتر از انتظاراتش باشد، از شغل خود راضی خواهد بود.كسب ارزش :

این مدل، چنین نظریه‌ای را مورد تأیید قرار می‌دهد كه رضایت، حاصل آن‌دسته از شغل‌هایی‌ست كه فرصت كسب ارزش‌های مهم كاری را برای فرد ایجاد می‌كنند؛ از این‌رو مدیران می‌توانند با ساختاردهی محیط كاری و ارائه‌ی پاداش‌های مناسب و همچنین شناخت جهت تقویت ارزش‌های كاركنان، موجب افزایش احساس رضایت در ایشان شوند.

برابری : این مدل، نشأت‌گرفته از این عامل است كه با یك فرد در محل كار، چقدر عادلانه و منصفانه برخورد می‌شود. درواقع، طبق این مدل، رضایت، حاصل درك فردی از این مطلب است كه نتایج كاری شخص، زمانی كه با دیگران مقایسه می‌شود، تا چه‌حد مطلوب اوست.

عامل وضعیتی ـ ژنتیكی :

مطابق این مدل، رضایت ‌شغلی تا حدودی تابع عوامل ژنتیكی و خصوصیات فردی می‌باشد و بدین مطلب اشاره دارد كه تفاوت‌های فردی نیز همانند ویژگی‌های محیط كار در توصیف رضایت ‌شغلی حائز اهمیت است و رضایت ‌شغلی به میزان زیادی با خصوصیات وضعیتی همچون عزت‌نفس، خوداثربخشی، مركز كنترل درونی و ثبات احساسی مرتبط است.
منبع: تبیان
به نقل از : مجله شادکامی و موفقیت، ایران سلامت همراه با تغییرات و اضافات