دو نوع توت سیاه وجود دارد

[صدای رسا]

یکی درست مثل توت سفید بوده و تمام خواص و شکل و فرم آن را دارد و حتی مزه‌اش هم مانند توت سفید شیرین بوده تنها رنگش سیاه است. این توت و درختش در ایران نادر است. نوع دیگر که نه تنها در از لحاظ رنگ میوه با توت سفید شباهتی ندارد بلکه مزه‌اش هم با آن بکلی فرق داشته و در اغلب نقاط ایران بنام شاه توت معروف و در یزد توت سیاه و درهمدان توت شرابی نامیده می‌شود.


درخت شاتوت درختی است به ارتفاع ۴ تا ۱۰ مترکه به حالت طبیعی به ارتفاع ۲۰ متر نیز می‌رسد. رنگ پوست آن قهوه‌ای تا قهوه‌ای سیر ولی شاخه‌هایش تا اندازه‌ای سبز روشن و با دانه دانه‌های فراوان روی پوست آن است. جوانه‌هایش نسبتاً قوی و کلفت (قوی‌تر از جوانه‌های درخت توت سفید) و براق به شکل بیضی مخروطی و به رنگ قهوه‌ای بنفش هستند تا به حال از نزدیک دیده اید.


طول برگ‌هایش ۷ تا ۱۸ سانتی متر و عرض آن حدود ۸ سانتی متر است. فرم آن‌ها بیضی تا قلبی شکل با حاشیه‌ای دندانه دار ونوک تیز و کوچک هستند. برگ‌ها در سطح بالایی سبز تیره رنگ بوده و تعدادی مونیز رویشان دیده می‌شوند. سطح پائینی آن سبز روشن با موهای زیادتری هستند طول دسته برگ حدود ۲ سانتی متر و کمی کلفت با موهایی نسبتاً زیاد‌تر از برگ است. از برگ های توت سیاه (شاه توت) در پرورش کرم ابریشم استفاده نمی‌کنند چون کرم‌ها باخوردن مقدار زیاد آن بیمار شده و تلف می‌شوند.گل نر کوتاه و کلفت و به رنگ سبز تیره است گل ماده از گل نر هم کوتاه‌تر است.


گوشت میوه‌ها از دیواره گل‌ها بوجود می‌آیند که رنگ آن‌ها قرمز تیره یا آبی سیاه می‌شود. تنها کمی قبل از افتادن از درخت قابل خوردن می‌شوند. چون تا کمی پیش از رسیدن مزه ترشی دارند که برای خوردن جالب نیستند. زمان گلدهی آن معمولاً اردیبهشت ماه است. میوه‌های شاه توت را خشک نمی‌کنند و تنها به صورت تازه مصرف می‌شوند. درخت شاه توت اغلب پررشد‌تر و بلند‌تر از درخت توت سفید است و تا ارتفاع ۱۵۰۰ متر از سطح دریا و بیشتر هم می‌تواند بخوبی رشد کرده و میوه بدهد.

منبع: ایران ناز