لزوم کسب حلال و فضیلت آن

[بهمن پور]

رسول خدا (ص) می فرماید : کسب حلال بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است (1) ؛ همچنین می فرماید: عبادت ده جزء دارد که نُه جزء آن در کسب حلال است (2) و نیز می فرماید : تحمل سختی در راه کسب حلال برای زن و فرزند پرده نشین ، نزد خدا زا یک سال ضربت گیوسته شمشیر در رکاب امام عادل برتر است . (3)
به فرموده امام صادق(ع) امیرمومنان (ع) در شدت گرما در روزی برای انجام کارهایش از خانه بیرون می رفت و با اینکه خدمتکارانی برای رفع نیاز داشت ، می خواست خدا او را در حالی ببیند که برای درآمد حلال ، خود را به زحمت افکنده است .(4)
امام صادق(ع) می فرماید : می خواهم خدا مرا در حالی ببیند که روزم را در پی کسب حلال به سر می برم . آیا شنیده ای سخن خدا را که فرموده است : هرگاه نماز به فرجام خود رسید در زمین پراکنده شوید و از فضل و احسان خدا بجویید ؛ (5) همچنین می فرماید : دوست دارم خدای بزرگ مرا در حالی ببیند که با دستان خودم کار می کنم و با زحمت روزی حالا می طلبم . (6)
رسول خدا (ص) می فرماید : کسی که در راه کسب روزی حلال برای خانواده اش بکوشد مانند مجاهد در راه خدا ست .(7)
امام صادق(ع) می فرماید: هرگاه مرد برای رفع تنگدستی و تامین هزینه خود و خانواده اش کار کند و در پی حرام نباشد مانند مجاهد در راه خداست . (8)
امام صاد(ع) مصادف را که از خادمان او بود خواست و هزار دینار به او داد و فرمود: برای رفتن به سفر تجاری به مصر آماده شو ، زیرا هزینه زندگی فراوان شده است . او نیز متاعی را آماده و همراه بازرگانان به سمت مصر حرکت کرد . نزدیک شهر با گروهی که از مصر بیرون آمده بودند روبه رو شده و از وضع بازارِ متاع خویش گرسیدند . آنان گفتند که در مصر نیاز فراوانی به این متاع (کالای مورد نیاز همگان ) هست . آنان با شنیدن این سخن هم سوگند و هم پیمان شدند به کمتر از یک دینار سود برای هر دینار دادو ستد نکنند . مصادف پس از فروش متاع و بازگشت به مدینه محضر امام صادق(ع) رسید و دو کیسه همراه خود ( هر یک حاوی هزار دینار ) را تقدیم دشات و گفت : این ، سرمایه و آن نیز ، سود آن است . امام صادق (ع) فرمود: چه سود بسیاری ! چه کرده ای ؟ او نیز سوگند و پیمان همراهان خویش خبر داد . امام (ع) فرمود:سبحان الله ؟! سگس یکی از کیسه ها را برداشت و فرمود: این، سرمایه من است. ما نیازی به این گونه سودها نداریم. سپس فرمود: ای مصادف چکاچک شمشیرها از کسب روی حلال آسان تر است . (9)



پاورقی ها
1- جامع الخبار . ص 139
2- جامع الاخبار . ص 139
3- تاریخ مدیتۀ دمشق . ج 54. ص 312
4- الفقیه .ج3.ص 163
5- سوره جمعه. آیه 10 – عدة الداعی . ص 91
6- الفقیه .ج3.ص 163
7- الفقیه .ج3.ص 168
8- الکافی .ج5.ص 88
9- الکافی .ج5.ص 161-162